Tàu Thống Nhất: 28 năm, 9 lần rút ngắn thời gian

Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) Vương Đình Khánh cho biết ưu điểm nổi bật của đoàn tàu nhanh 29 giờ là sự an toàn và hiện đại. Các toa xe được đóng mới hoàn toàn, có hệ thống giá chuyển hướng lò xo không khí, cho phép chạy tàu ở tốc độ cao, giảm xóc lắc và tiếng ồn.

200 tỉ đồng đóng toa xe

Nội thất của toa xe khách cũng hiện đại hơn vì có sử dụng chất cách âm, cách nhiệt sàn xe loại mới, trần composite được nâng cao thêm 15 cm để tăng không gian cho các giường tầng. Đáng lưu ý, nét văn minh, hiện đại của đoàn tàu được thể hiện qua hệ thống vệ sinh tự hoại Microphor nhập của Mỹ, không xả thẳng chất thải xuống đường. Lần đầu tiên, hành khách đi tàu có thể gọi điện thoại di động GSM do nhà tàu cung cấp và được xem tivi. Dịch vụ điện thoại được cung cấp thông qua các máy ĐTDĐ lắp đặt tại các toa xe với giá cước tương tự mức dịch vụ trả trước của MobiFone và VinaPhone (1.237 đồng/block 30 giây). Hành khách cũng có thể dùng thẻ Payphone để liên lạc trên tàu. Trước đó, Tổng Công ty Bưu chính Viễn thông đã khảo sát mức độ phủ sóng để tăng công suất các trạm phát sóng trên tuyến đường sắt Bắc – Nam, bảo đảm chất lượng thông tin. Các toa xe ngồi được lắp 2 màn hình tinh thể lỏng và đầu máy video chiếu phim hoặc các chương trình giải trí truyền hình phục vụ hành khách.

Để đóng 56 toa xe chất lượng cao lập đôi tàu nhanh SE1/2, Tổng Công ty ĐSVN phải đầu tư khoảng 200 tỉ đồng.

Bao nhiêu chuyến tàu sẽ đến đúng giờ?

Từ năm 2000, ngành đường sắt đề ra mục tiêu rút ngắn thời gian chạy tàu Thống Nhất 2 năm một lần, mỗi lần rút ngắn 120 phút. Với kế hoạch này, năm 2008 thời gian chạy tàu Thống Nhất chỉ còn 24 giờ và đây là mức cuối cùng bởi theo tính toán, rút ngắn hơn nữa sẽ không bảo đảm an toàn. Mặt khác, hiệu quả kinh tế đem lại cũng không đáng kể vì phải đầu tư quá lớn cho hạ tầng, đầu máy, toa xe. Với tình trạng đường sắt lạc hậu như hiện nay thì đây là nỗ lực rất lớn. Theo ông Vương Đình Khánh, muốn cạnh tranh với các loại hình vận tải khác, biện pháp đầu tiên là tăng tốc độ chạy tàu. Lẽ ra năm nay thời gian chạy tàu Thống Nhất được giảm 2 giờ nhưng nguồn vốn, nhân lực cũng như điều kiện kỹ thuật tại thời điểm này chỉ cho phép rút được 1 giờ. ĐSVN là đường độc đạo khổ đơn (1 m), trên tổng chiều dài toàn tuyến 1.720 km có đến 4.000 đường ngang, nhiều cung đoạn có bán kính nhỏ, độ dốc lớn nên muốn tăng vận tốc chạy tàu thêm 10 km/giờ cũng là điều rất khó. Thu xếp cho một đoàn tàu khách về ga sớm 5 phút thì các đoàn tàu hàng có thể bị chậm lại hàng giờ vì phải nhường đường. Số lượng tàu chạy càng nhiều thì tỉ lệ tàu đến ga đúng giờ càng thấp nếu không cố gắng lớn ở khâu vận hành, điều độ.

Mục tiêu năm 2004 của Tổng Công ty ĐSVN là tỉ lệ tàu Thống Nhất đi và đến đúng giờ phải đạt 99% và 85%. Nhưng trên thực tế, những tháng đầu năm nay tỉ lệ tàu đến đúng giờ chỉ đạt từ 36%-46%. Sau khi được “chỉnh đốn”, 9 tháng đầu năm có 62% tàu đến ga đúng giờ. Nguyên nhân thì có nhiều nhưng rõ ràng việc bảo đảm tỉ lệ tàu đi, đến đúng giờ là uy tín và danh dự của ngành đường sắt trước khách hàng. Mỗi lần rút ngắnthời gian chạy tàu, Nhà nước và ngành đường sắt phải đầu tư hàng trăm tỉ đồng cho hạ tầng, đầu máy, toa xe, nếu tỉ lệ tàu đến ga đúng giờ quá thấp cũng có nghĩa là một phần vốn đầu tư bị lãng phí.