Thấy rồi mới sợ!

Một công bố mới nhất của Hiệp hội Ung thư Mỹ cho biết trong khói thuốc lá chứa hơn 7.000 loại hóa chất (chứ không phải 4.000 như đã được biết trước đây), trong đó hơn 250 chất có hại cho sức khỏe, bao gồm ít nhất 70 chất có khả năng gây ung thư.

Thế nhưng, theo các chuyên gia y tế và tâm lý, phần lớn những người hút thuốc đều không hiểu cặn kẽ về những nguy hại mà thuốc lá có thể gây ra đối với sức khỏe mà chỉ hiểu khái quát rằng hút thuốc lá vô cùng có hại. Rất nhiều người dùng thuốc lá chỉ nêu được bệnh có liên quan là ung thư phổi mà không kể ra được tên của hàng chục căn bệnh, những biến chứng nguy hiểm cũng như nhiều dạng ung thư khác.

Xem ra con số 250 chất độc hóa học và 70 chất gây ung thư vẫn không thể đánh bại sức quyến rũ đầy ma lực của làn khói trắng khi người sử dụng thuốc lá còn thiếu động lực để nói “không” với thuốc lá hoặc chưa tận mắt nhìn thấy sự tàn phá đa dạng của nó đối với cơ thể con người.

Người viết bài này có quen anh bạn chuyên nghề viết lách vừa trở thành nạn nhân của khói thuốc lá. Có lẽ anh nằm trong số những người hút thuốc nhiều bởi thỉnh thoảng anh đốt liền 2 điếu. Rồi giọng nói của anh bỗng thay đổi, chất giọng sang sảng mất dần, thay vào đó là một giọng khàn yếu bất thường. Anh đến Bệnh viện Ung bướu TP HCM, được xác định là ung thư thanh quản giai đoạn sớm và 1 trong 2 dây thanh đã được phẫu thuật cắt bỏ... Dù có mất mát song anh vẫn còn may mắn hơn nhiều người vì bệnh đã được phát hiện sớm.

Có thể nói, “chưa thấy, chưa tin; chưa đau, chưa cảm nhận” đang là tâm lý phổ biến của rất nhiều người sử dụng thuốc lá. Một bác sĩ ngoại khoa nói ông tin rằng nếu chỉ một lần nhìn thấy các bệnh nhân bị hoại tử 2 chân do viêm tắc mạch máu ngoại biên buộc phải đoạn chi (cắt bỏ), những người nghiện thuốc lá sẽ có quyết tâm và thái độ khác ngay.

Sau 10 năm tham gia Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, trong đó kéo giảm tỉ lệ hút thuốc lá ở nam giới trưởng thành từ hơn 56% xuống còn hơn 47%... Nhưng nhìn chung, vẫn còn rất nhiều thách thức do tác hại của thuốc lá gây ra đối với gia đình, cộng đồng, xã hội. Nói lời “vĩnh biệt” với thuốc lá thật không dễ dàng, tuy nhiên, có cơ sở để tin rằng tình hình sẽ sớm được cải thiện, cả về quản lý xã hội và nhận thức cá nhân.