Thiếu tiền, khó bảo tồn thú quý

* Phóng viên: Quỹ Quốc tế Bảo vệ thiên nhiên (WWF) vừa công bố con tê giác một sừng cuối cùng ở rừng Cát Tiên đã chết, việc này là chính xác, thưa ông?

- Ông Hà Công Tuấn: Đây là điều tra của WWF. Để đi đến khẳng định cuối cùng thì ngành kiểm lâm và bảo tồn đa dạng sinh học Việt Nam sẽ phải tiếp tục vào cuộc để làm rõ xem Cát Tiên có còn tê giác một sừng không.

* Trước việc tê giác một sừng có thể đã tuyệt chủng, chúng ta có tính tới việc nuôi nhốt và quản lý chặt những động vật quý hiếm còn rất ít cá thể như sao la, hổ, voi…, thưa ông?

- Mỗi loài có đặc tính khác nhau, không phải loài nào cũng nuôi nhốt được. Ngay tê giác cũng chẳng tìm được để mà nuôi nhốt.

* Vậy phương án bảo tồn nào khả thi?

* Bảo tồn trong tự nhiên thì phải có sự đồng lòng và bảo vệ của người dân, nhưng với cơ chế hỗ trợ còn hạn chế và đời sống của người dân ở gần các khu bảo tồn còn nhiều khó khăn thì giải pháp này có hiệu quả ?

-  Hiện Nhà nước vẫn có các dự án bảo tồn động vật, như dự án bảo vệ voi ở Đắk Lắk, Đồng Nai và Bình Thuận nhưng do ngân sách đầu tư chưa được bao nhiêu nên kết quả vẫn còn phải chờ. Cũng vì ngân sách hết sức khó khăn nên nhiều cái muốn vẫn chẳng thể nào làm được. Vì thế phải lựa chọn việc gì làm trước, việc gì làm sau, trong khi hổ cũng muốn ưu tiên bảo tồn, voi cũng muốn ưu tiên, rồi sao la… Nghèo quá cũng khó, chẳng thể theo ý mình muốn được. 

* Chiến lược quản lý khu rừng đặc dụng đang được Chính phủ xây dựng có cải thiện được phần nào tình hình bi đát hiện nay, thưa ông?

- Chính phủ đang hoàn thiện thể chế chính sách bảo tồn đa dạng sinh học và chiến lược quản lý khu rừng đặc dụng Việt Nam. Dự kiến, chính sách mới sẽ  hỗ trợ cho thôn bản sống cạnh vùng rừng đặc dụng 40 triệu đồng/năm/thôn bản. Đây sẽ là cách làm để giảm áp lực đối với rừng. Hiện ngành nông nghiệp đang làm thí điểm mô hình cơ chế chia sẻ lợi ích, người dân được thu hái lâm sản (dự kiến năm  2012 ban hành). Có điều chính sách là vậy nhưng cân đối tài chính được đến đâu lại là chuyện khác.