Thịt đông lạnh “vô chủ” nằm ì ngoài cảng

Gần đây, một số chủ hàng thăm dò cơ quan chức năng bằng cách đăng ký vài ba container hàng với Trung tâm Thú y Vùng VI để được lấy mẫu xét nghiệm đạt chất lượng thì được mang hàng ra thị trường tiêu thụ, tuy nhiên kết quả xét nghiệm đều cho thấy bị nhiễm vi sinh. Cơ quan thú y buộc phải tái xuất số hàng này hoặc tiêu hủy hay chế biến thành thức ăn gia súc.

Chấp nhận mất tiền cọc

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực II (cảng Cát Lái) cho biết hiện cảng còn 119 tấn thịt đông lạnh các loại mà không có DN nào đến làm thủ tục nhận hàng. Còn tại cảng Khánh Hội (quận 7) hiện tồn 1.837 thùng thịt gà (25,5 tấn) cũng không có ai đến nhận. Theo sổ sách, lô hàng này cập cảng ngày 7- 8- 2008 với vận đơn ghi rõ doanh nghiệp (DN) nhận là Công ty Cổ phần Thực phẩm VN (Vinafood), cảng Khánh Hội đã nhiều lần gửi thông báo nhưng DN này từ chối nhận hàng. Lô hàng này đã hết hạn sử dụng kể từ tháng 6- 2009.

Hàng trăm tấn thịt đông lạnh nhập khẩu không có chủ đến nhận tại cảng Cát Lái, quận 2 – TPHCM

Mỗi container hàng (từ 20 tấn - 25 tấn/container) trị giá khoảng 30.000 USD, người mua phải đặt cọc trước 20%. Do đó, người mua chấp nhận bỏ tiền cọc khi nghi ngờ lô hàng của mình đặt mua không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Nếu chấp nhận lấy hàng mà không được cơ quan chức năng cho phép tiêu thụ trên thị trường (do hàng bị nhiễm khuẩn) kể như đã “mất cả chì lẫn chài”. Do đó, các chủ hàng thà chấp nhận mất khoản tiền cọc 20% còn hơn ôm hàng mà không bán được. Nhiều DN cho biết hàng để ở cảng đã có chủ tàu lo các khoản chi phí cũng như phản hồi với nhà xuất khẩu để có phương án xử lý như thay đổi nhà nhập khẩu hoặc đàm phán với cảng nơi nhập khẩu.

Cảng lãnh đủ

Việc hàng tồn ở cảng không DN nào đến nhận, theo cơ quan thú y, họ không thể nào can thiệp hoặc xử lý gì được. Bà Trương Thị Kim Châu, Chi cục phó Chi cục Thú y TPHCM, cho biết việc hàng tồn ở cảng không thuộc trách nhiệm của chi cục. Chi cục chỉ có trách nhiệm kiểm tra, giám sát tại các kho lạnh trên địa bàn.

Ông Nguyễn Xuân Bình, Phó Giám đốc Trung tâm Thú y Vùng VI, cho biết cuối tháng 8 vừa qua, trung tâm có khảo sát tình hình hàng kẹt ở cảng nhưng không thể nào xác định chính xác hàng tồn là bao nhiêu.  Trung tâm chỉ căn cứ vào giấy tờ mà DN đến đăng ký số hàng cần khai báo cũng như yêu cầu lấy mẫu kiểm nghiệm. Trong tháng 8, mỗi ngày DN đăng ký với trung tâm từ 7- 8 container hàng (tổng số lượng cả tháng 8 là 4.220 tấn thịt gà, trâu, bò, dê, cừu, heo, mề gà, tim gà...). Qua tháng 9, mỗi ngày chỉ có 1- 2 container hàng được DN đăng ký với trung tâm, cho thấy chủ hàng có nhiều khả năng bỏ hàng. Theo ông Bình, nguyên nhân DN không nhận hàng còn do họ chưa được Cục Thú y cấp giấy phép nhập khẩu hoặc chưa có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm của nhà cung cấp ở nước ngoài.

Ông Nguyễn Hữu Thịnh, Chi cục phó Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I, cho biết trường hợp DN để hàng quá 30 ngày sẽ bị xử phạt 2 triệu đồng cho một tờ khai hải quan. Trong thời gian này, chi cục sẽ thông báo cho DN 3 lần để làm thủ tục lấy hàng ra khỏi cảng. Sau 60 ngày mà DN chưa chịu lấy hàng thì cơ quan chức năng sẽ làm thủ tục thanh lý tài sản.  Trường hợp hàng sau khi kiểm nghiệm, nếu không đạt chất lượng còn phải tốn thêm chi phí tiêu hủy (chi phí tiêu hủy do cảng chịu, chưa kể chi phí lưu công, lưu bãi).

Còn theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực II (quản lý cảng Khánh Hội), 25,5 tấn thịt gà đông lạnh nhập khẩu quá hạn sử dụng đang để tại cảng Khánh Hội lẽ ra sẽ được xử lý bằng cách đưa vào diện thanh lý hàng hóa vô chủ để sung vào công quỹ nhưng do đã hết hạn sử dụng nên sẽ tiêu hủy.