Thừa phát lại có quyền cưỡng chế: Không ổn!

Ngày 20-11, Quốc hội (QH) thảo luận tại hội trường về tổng kết việc thực hiện thí điểm chế định thừa phát lại (TPL) theo Nghị quyết số 36/2012/QH13 ngày 23-11-2012 của QH và dự thảo Nghị quyết về thực hiện chế định TPL.

Nhà nước cấp tiền là phi lý!

Sau thời gian thí điểm, TAND Tối cao đánh giá hoạt động của TPL trong việc tống đạt văn bản tố tụng của tòa án đã góp phần làm giảm khối lượng công việc để thẩm phán, thư ký tòa án tập trung giải quyết, xét xử các loại vụ án; từ đó giúp công tác xét xử được nhanh chóng, khách quan, đúng pháp luật.

Tuy nhiên, tại phiên thảo luận, đa số đại biểu (ĐB) cho rằng chế định TPL thực hiện theo phương thức xã hội hóa là cần thiết nhưng việc nhà nước cấp tiền cho hoạt động này là không ổn. “Việc tống đạt các quyết định của tòa án là do cơ quan thi hành án thực hiện. Bây giờ chúng ta sinh ra TPL nhưng nhà nước vẫn cấp tiền cho xã hội hóa là điều hết sức phi lý, không nước nào làm như vậy!” - ĐB Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) thẳng thắn. ĐB Phạm Xuân Thường (Thái Bình) cho rằng sau 8 năm thí điểm thực hiện chế định TPL, ngân sách nhà nước phải chi ra khoảng 73 tỉ đồng. “Đã đến lúc phải dừng thí điểm để mở rộng trên phạm vi cả nước và đã đến lúc các văn phòng TPL phải tự lo kinh phí” - ĐB Thường đề nghị

Đại biểu Huỳnh Thành Lập (TP HCM) không tán đồng việc giao quyền cưỡng chế cho văn phòng Thừa phát lạiẢnh: TTXVN

Các ĐB đề nghị QH cần ra nghị quyết chấm dứt thí điểm TPL theo Nghị quyết 36 để thực hiện trên toàn quốc, góp phần tiết kiệm ngân sách, giảm bớt bộ máy biên chế theo đúng nghĩa của xã hội hóa.

Nên giới hạn ở 3 lĩnh vực

Vấn đề gây nhiều băn khoăn nhất cho các ĐBQH là đề xuất giao quyền cưỡng chế thi hành án cho TPL. Tại điều 4 và điều 5 của dự thảo Nghị quyết về thực hiện chế định TPL quy định rõ hoạt động trực tiếp tổ chức thi hành án của TPL. Cụ thể: TPL có nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện thủ tục theo quy định của Luật Thi hành án dân sự; có quyền áp dụng biện pháp cưỡng chế và bảo đảm cưỡng chế theo quy định, kể cả trường hợp cần huy động lực lượng hỗ trợ.

Nhiều ĐB không đồng tình việc quy định thẩm quyền này bởi không phù hợp với nguyên tắc tổ chức và hoạt động của TPL. ĐB Huỳnh Thành Lập (TP HCM) không tán thành quy định thẩm quyền TPL trong việc áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án dân sự có huy động lực lượng, thay vào đó đề nghị giới hạn phạm vi hoạt động của TPL ở 3 lĩnh vực là tống đạt, lập vi bằng và xác minh điều kiện thi án dân sự. “Cưỡng chế là quyền lực đặc biệt chỉ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng. Nếu văn phòng TPL, một chế định dưới hình thức công ty, huy động lực lượng chuyên chính để phong tỏa, khấu trừ tài khoản thu nhập của người phải thi hành án là không phù hợp. Nếu cưỡng chế giao nhà, người bị cưỡng chế nhảy lầu, tự thiêu, ai chịu trách nhiệm?” - ĐB Lập đặt vấn đề.

Do vậy, đa số ĐB đề xuất chỉ nên cho TPL tham gia vào quá trình thi hành án nhưng ở các giai đoạn đơn giản, thỏa thuận chứ không nên quy định có quyền áp dụng biện pháp cưỡng chế. “Có thể giao TPL công việc thương lượng và giải quyết tự nguyện chứ để một anh đòi nợ thuê dùng quyền lực nhà nước để cưỡng chế thì rất vô lý!” - ĐB Thuyền nhấn mạnh.