Xả lũ dồn dập, không kịp trở tay

Ông Trần Hữu Thế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, cho biết thủy điện Sông Ba Hạ vẫn đang duy trì lưu lượng xả nước 3.000 m3/giây. Tuy nhiên, nước ở khu vực Tây Nguyên vẫn đang ồ ạt đổ về, cộng với nước trên sông Hinh (Phú Yên) đang lên nhanh nên khả năng vào sáng 5-11, thủy điện này sẽ phải xả lũ.

Xem như mất trắng...

Trong khi đó, vào sáng 4-11, thủy điện Đa Nhim tiếp tục xả lũ với lưu lượng 800 m3/giây, cộng với lượng nước do mưa lớn, lũ cục bộ đã làm ngập gần 100 ngôi nhà, đường sá và hàng ngàn hecta rau màu của người dân các huyện Đơn Dương, Lạc Dương, Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng). Trong đó, bị ảnh hưởng nặng nhất là các xã Lạc Lâm, thị trấn Đ’Ran, thị trấn Thạnh Mỹ... của huyện Đơn Dương.

Nhìn nước lũ ào ào đổ vào nhà, nhấn chìm vườn bắp sú, ông Võ Thành Nhân (50 tuổi, ngụ xã Lạc Xuân, huyện Đơn Dương) lo lắng: “Nước lũ tràn về từ chiều tối 3-11, đến hôm nay đã dâng cao hơn, 8 sào bắp sú sắp thu hoạch bị ngập sâu nửa mét. Giờ xem như mất trắng”.

Ông Phan Công Ngôn, công tác tại Ban Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lâm Đồng, cho biết hầu hết các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã xả lũ. Trong đó, 2 nhà máy thủy điện lớn nhất Nam Tây Nguyên là Đa Nhim mở nước xả lũ 4 cửa với lưu lượng 800 m3/giây và Thủy điện Đại Ninh xả với lưu lượng 720 m3/giây.

Nhiều vùng trồng rau ở Lâm Đồng bị ngập nặng do thủy điện xả lũẢnh: Đình Thi

Cho đến tối 4-11, tỉnh Phú Yên vẫn chưa thống kê được thiệt hại do thủy điện xả lũ. Tuy nhiên, có ít nhất 3 người chết và 3 người mất tích; hàng ngàn ngôi nhà thuộc các huyện Phú Hòa, Đông Hòa, Tây Hòa, TP Tuy Hòa bị ngập sâu và nhiều gia súc chết.

Một trong những trường hợp mất tích là anh Nguyễn Văn Thảo (SN 1993, ngụ phường 6, TP Tuy Hòa). Chiều 3-11, anh Thảo cùng 3 ngư dân đưa tàu cá PY-90151-TS của ông Trần Văn Tâm (ngụ cùng phường) từ cảng cá phường 6 sang cảng cá Đông Tác để neo đậu. Tuy nhiên, khi họ ra giữa dòng thì gặp lúc lũ lên cao đã làm lật tàu, cuốn ra biển cùng 4 ngư dân.

“Bốn chú cháu bám được 1 tấm ván của tàu trôi ra. Tôi lo lắng nhưng cố động viên các cháu là không được hoang mang, nếu không sẽ chết. Thế nhưng, Thảo đuối tay, tuột ra khỏi ván. Ba chúng tôi cố bơi vào bờ nhưng càng bơi, sóng càng đánh dạt ra xa. May mắn là sau đó sóng dịu bớt, lựa con nước, chúng tôi mới vào được bờ” - ông Tâm kể lại. Ông Tâm cùng 2 người khác trở về trong sự ngỡ ngàng vì sau hơn 8 giờ trên biển, mọi người đều nghĩ họ đã chết.

Bất an với thủy điện An Khê - Kanak

Theo Quyết định số 1077/QĐ-TTg năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ, các lệnh, thông báo, chỉ đạo, kiến nghị, trao đổi có liên quan đến việc điều tiết, ban hành lệnh vận hành hồ thủy điện An Khê - Kanak phải được thông báo cho trưởng ban chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn tỉnh Gia Lai bằng văn bản, được gửi qua fax, chuyển bản tin bằng mạng vi tính hoặc đọc trực tiếp bằng điện thoại. Sau đó, văn bản gốc phải được gửi cho các cơ quan, đơn vị nêu trên để theo dõi, đối chiếu và lưu hồ sơ quản lý.

Tuy nhiên, theo công văn của UBND tỉnh Gia Lai, ngày 2-11 thủy điện này xả lũ lên 600 m3/giây nhưng không thông báo cho trưởng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh biết để chỉ đạo ứng phó. Việc xả lũ đột ngột này rất dễ xảy ra thiệt hại về tính mạng, tài sản của người dân nếu không triển khai kịp thời các biện pháp phòng tránh, ứng phó.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Võ Ngọc Thành - Chủ tịch UBND, Trưởng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Gia Lai - khẳng định việc xả lũ của thủy điện An Khê - Kanak chỉ thông báo qua email lúc nửa đêm là không đúng quy trình.

Liệu có khi nào thủy điện An Khê - Kanak xả lũ với lưu lượng lớn lại thông báo với lưu lượng nhỏ? Trả lời câu hỏi này, ông Đặng Văn Tuần, Giám đốc Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ cho rằng nếu vậy cũng khó biết. “Chủ yếu là tin nhau” - ông Tuần bày tỏ.

Trước tình hình khẩn cấp hiện nay, ông Nguyễn Chí Hiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phải xem lại hoạt động của Thủy điện An Khê - Kanak khi lấy nước sông Ba để chạy máy rồi trả nước về sông Côn (Bình Định) nhưng khi xả lũ lại xả xuống sông Ba.

“Mùa khô thì thủy điện này lấy nước sông Ba trả về sông Côn làm hạ lưu sông Ba khô kiệt. Đến khi xả lũ thì họ lại xả dồn dập về sông Ba, tạo áp lực cho thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ với lưu lượng lớn xuống hạ lưu. Người dân phải gánh chịu” - ông Hiến bức xúc.

Ông Trần Hữu Thế cho rằng việc xả lũ của Thủy điện An Khê - Kanak gián tiếp ảnh hưởng lớn đến việc ngập lụt ở Phú Yên. Tuy nhiên, thủy điện này không hề thông báo gì cho tỉnh.

“Thủy điện An Khê - Kanak xả lũ thì Phú Yên tắc tị, không có thông tin gì cả. Mọi thông tin chúng tôi phải xin từ UBND tỉnh Gia Lai. Vận hành liên hồ chứa như vậy là không được” - ông Thế nhận xét. Ông cũng đề nghị EVN nghiên cứu, điều chỉnh để trả lại dòng cho sông Ba đối với thủy điện An Khê - Kanak.