Bế tắc trong xử lý vụ đất công thành đất tư

Từ năm 2019, Báo Người Lao Động đã có nhiều bài viết thông tin việc UBND huyện Đắk Hà cho 2 cá nhân thuê đất trả tiền hằng năm toàn bộ diện tích Công viên 24 Tháng 3 (hơn 10.500 m2) và Công viên Đắk Hà (11.200 m2), thời hạn 30 năm, từ ngày 1-11-2016.

Cho xây dựng nhiều công trình

Cả 2 cá nhân trên đã được UBND huyện Đắk Hà cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu với mục đích "đất khu vui chơi, giải trí", hình thức "sử dụng riêng". Sau đó, Sở Xây dựng tỉnh Kon Tum cấp phép cho xây dựng nhiều công trình như quán cà phê, quán ăn, phòng gym... Ngày 7-2-2018, ông Nguyễn Đức Hạnh, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum, ký cấp sổ đỏ cho 2 cá nhân tại các khu đất trên với mục đích sử dụng "thương mại, dịch vụ", hình thức "sử dụng riêng".

Công viên Đắk Hà hiện vẫn đang được mở quán cà phê, cho bên thứ 3 thuê để hưởng chênh lệch

Hai khu đất công viên công cộng từ đó trở thành đất tư nhân. Thị trấn Đắk Hà cũng từ đó không có công viên cho người dân sử dụng.

Sau đó, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy Kon Tum xác định Ban Thường vụ Huyện ủy Đắk Hà nhiệm kỳ 2015-2020 chưa kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương xã hội hóa thu hút đầu tư xây dựng ở Công viên 24 Tháng 3 và Công viên Đắk Hà. Việc này dẫn đến vi phạm, khuyết điểm trong quá trình thực hiện chủ trương, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Từ đó, yêu cầu Ban Thường vụ Huyện ủy Đắk Hà kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc và sớm có biện pháp khắc phục, sửa chữa.

Riêng ông Hoàng Nghĩa Trí, khi đó là Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Đắk Hà (đã nghỉ hưu), là người chịu trách nhiệm chính trong việc tham mưu, triển khai thực hiện chủ trương xã hội hóa, thu hút đầu tư xây dựng 2 công viên nêu trên. Ông Trí đã vi phạm, khuyết điểm khi ký các quyết định cho thuê đất và cấp sổ đỏ cho các cá nhân không đúng thẩm quyền và không đúng quy định. Ông Trí sau đó bị kỷ luật "cảnh cáo". Ông Đoàn Ngọc Thắng, khi đó là Chủ tịch UBND huyện Đắk Hà (đã nghỉ hưu), phải chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của tập thể Ban Thường vụ Huyện ủy và trách nhiệm là người đứng đầu trong việc thiếu kiểm tra, thanh tra, chỉ đạo dẫn đến vi phạm, khuyết điểm.

Phương án nào cũng khó

Huyện Đắk Hà và tỉnh Kon Tum đã có rất nhiều cuộc họp đưa ra các phương án rồi có văn bản gửi các bộ, ngành trung ương xin ý kiến. Tuy nhiên đến nay, tất cả vẫn đang bế tắc.

Ông Hà Tiến, Chủ tịch UBND huyện Đắk Hà, ký trình UBND tỉnh Kon Tum các phương án khắc phục. Trong đó, ưu tiên phương án 1 là phân định rõ các khu chức năng sử dụng vào mục đích công cộng không kinh doanh thì sẽ đầu tư, nâng cấp để phục vụ mục đích công cộng. Khu chức năng sử dụng vào mục đích công cộng có kinh doanh thì sẽ giao cho đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND huyện quản lý, sử dụng, lập đề án đấu giá cho thuê một phần quyền sử dụng đất có mục đích kinh doanh và bán, thanh lý tài sản gắn liền với đất (do nhà nước đầu tư).

Phương án 2 là điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn Đắk Hà và quy hoạch sử dụng đất, chuyển mục đích toàn bộ diện tích 2 công viên từ đất "công cộng" sang đất "thương mại - dịch vụ". Giao đất cho đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND huyện quản lý, sử dụng và lập đề án đấu giá cho thuê toàn bộ quyền sử dụng đất và bán thanh lý tài sản gắn liền trên đất (phần nhà nước đầu tư). Phương án 2 gặp khó khăn vì sẽ không tạo được sự đồng thuận trong nhân dân do Công viên Đắk Hà có nguồn gốc đất là do người dân hiến và Công viên 24 Tháng 3 có nguồn gốc đất tôn giáo.

Cả 2 phương án cũng đều có khó khăn chung là trong trường hợp 2 cá nhân đã được cho thuê đất không trúng đấu giá thuê quyền sử dụng đất thì dễ phát sinh tranh chấp, khiếu kiện về quyền sử dụng tài sản do cá nhân đã đầu tư. Đặc biệt, Bộ Tài chính chưa có hướng dẫn về thanh lý tài sản thuộc quyền sở hữu của nhà nước theo Luật Quản lý, Sử dụng tài sản công 2017. Do đó, UBND tỉnh Kon Tum sau đó đã có văn bản gửi Bộ Tài chính tham vấn.