Bỏ sổ hộ khẩu, dân mừng!

Phải mất nhiều năm sau và bằng một số cách thức, cộng thêm chủ trương cởi mở ở TP HCM nên nhiều người trong số họ đã mua được nhà, có hộ khẩu, trở thành công dân chính thức của TP HCM. Cũng ở TP HCM, nhiều khu phố "liều" dựng lên, nhà không số, phố không tên, người không hộ khẩu... một thời là nỗi lo về quản lý hành chính, trật tự xã hội. Qua thời gian, cư dân thuần phác dần, đời sống ổn định, nhà cửa khang trang, việc quản lý đi vào nền nếp rồi cư dân cũng được nhập hộ khẩu...

Nhưng với những công nhân, lao động từ các tỉnh về TP HCM và các TP lớn khác tìm việc làm, xác định sinh sống lâu dài thì việc nhập hộ khẩu hiện tại vẫn không dễ dàng. Đa số họ vẫn ở nhà thuê hoặc chắt chiu dành dụm thì mua lại nhà đất không đầy đủ giấy tờ. 

Từ đó những hệ lụy khác của việc không có hộ khẩu thường trú cũng phát sinh, nhất là chuyện học hành cho con, bảo hiểm y tế... cùng những việc khác có liên quan đến những thủ tục hành chính rắc rối, phiền hà. Thảo luận tại tổ trong phiên họp Quốc hội ngày 9-6, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho biết hiện có ít nhất 27 loại thủ tục mà người dân khi đi làm các giấy tờ phải mang theo sổ hộ khẩu. Đại biểu Phan Thị Bình Thuận (TP HCM) cho biết có 178 văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có 10 luật quy định liên quan đến hộ khẩu.

Ảnh minh hoạ

Dù có vẻ muộn và thực tế đã có những diễn biến tích cực, sổ hộ khẩu không phải là cản ngại lớn nhất đối với đời sống của cư dân các TP lớn như trước, song chủ trương bỏ sổ hộ khẩu thời điểm này là cần thiết, đáp ứng mong mỏi từ lâu của người dân, bảo đảm quyền tự do cư trú của người dân. Theo dự án Luật Cư trú (sửa đổi), sẽ thay thế việc quản lý cư trú (thường trú, tạm trú) từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang áp dụng công nghệ thông tin. Cơ quan chức năng sử dụng mã số định danh cá nhân của người dân để truy cập, cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Cơ sở dữ liệu này chạy trên mạng internet và được chia sẻ, kết nối với các bộ, ngành, đơn vị liên quan.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đánh giá đây là phương thức quản lý hiện đại, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý cư trú, giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho nhân dân. Chủ tịch LĐLĐ TP HCM Trần Thị Diệu Thúy khẳng định rằng bãi bỏ các quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại TP lớn chính là cơ hội công bằng cho người lao động.

Cuộc sống phát triển với những tiến bộ về khoa học kỹ thuật trong thời đại công nghệ 4.0 đòi hỏi nhiều lĩnh vực phải thay đổi. Việc số hóa quản lý hộ khẩu, định danh cá nhân bằng công nghệ số là tất yếu. Không chỉ giúp cho quản lý xã hội hiệu quả hơn, tiết kiệm hơn cho ngân sách mà đời sống, sinh hoạt của công dân cũng nhẹ nhàng hơn, giảm chi phí, công sức của người dân. Tất cả gói gọn trong những chiếc thẻ, kết nối hệ thống dữ liệu quốc gia, truy xuất dễ dàng.