Cán bộ ngoại giao tiệm cận trình độ quốc tế

* Phóng viên: Đẩy mạnh đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là chủ trương lớn của Đảng và Chính phủ. Xin ông cho biết Bộ Ngoại giao đã thực hiện nhiệm vụ này như thế nào?

Trợ lý Bộ trưởng Tô Anh Dũng

- Trợ lý Bộ trưởng Tô Anh Dũng: Những chuyển biến hết sức mạnh mẽ, những thay đổi sâu sắc trong quan hệ quốc tế đang đặt ra nhiều thách thức mới trong công tác xây dựng ngành ngoại giao. Nhằm nâng cao tính hiệu lực, hiệu quả của tổ chức bộ máy, Bộ Ngoại giao đã tập trung hoàn thiện các văn bản pháp lý và rà soát, tổ chức lại các đơn vị theo hướng tinh gọn, khoa học, bảo đảm không tăng đầu mối, giảm cấp trung gian, tinh giản biên chế mà vẫn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng tăng.

Bộ đã trình Quốc hội thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cơ quan đại diện nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ở nước ngoài, tạo cơ sở pháp lý để hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của các cơ quan đại diện, bảo đảm hoàn thành sứ mạng là người đại diện chính thức, bảo vệ quyền và lợi ích của Đảng, nhà nước và nhân dân ta ở nước ngoài.

Quy chế làm việc mới của bộ được ban hành năm 2017 theo hướng đẩy mạnh phân cấp và tăng trách nhiệm cho các đơn vị để lãnh đạo bộ có thời gian tập trung cho những vấn đề chiến lược…

Đại sứ Việt Nam tại Mozambique Lê Huy Hoàng trao đổi với Thứ trưởng Bộ Giao thông và Truyền thông Mozambique, bà Manuela Rebelo, về đẩy mạnh hợp tác viễn thông và giao thông vận tải giữa hai nước trong cuộc làm việc vào tháng 7-2018. (Ảnh do Đại sứ quán Việt Nam tại Mozambique cung cấp)

* Ngành ngoại giao vừa qua đã có nhiều đổi mới trong công tác đào tạo, tuyển dụng cán bộ để xây dựng lớp cán bộ ngoại giao "đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ"?

- Chủ tịch Hồ Chí Minh sinh thời đã dạy: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc", "có cán bộ tốt thì việc gì cũng xong". Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhấn mạnh nếu xây dựng Đảng là then chốt thì công tác tổ chức cán bộ là "then chốt của then chốt". Nhận thức rõ điều đó, theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh là cần tập trung "xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có chuyên môn nghiệp vụ ngang tầm khu vực và dần tiệm cận trình độ quốc tế", từ Hội nghị Ngoại giao 29 đến nay, Bộ Ngoại giao đã đưa ra nhiều biện pháp, sáng kiến để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ.

Trước hết, phải kể đến những đổi mới trong công tác đào tạo, tuyển dụng cán bộ ngoại giao. Xác định tuyển dụng là khâu đầu tiên, quyết định chất lượng cán bộ đầu vào, lãnh đạo bộ đã hết sức quan tâm, áp dụng nhiều biện pháp cải tiến như: nâng cao các tiêu chuẩn dự thi, tạo sân chơi bình đẳng, công khai, minh bạch, góp phần thu hút các thí sinh có năng lực, phẩm chất đầu quân cho ngành. Bộ Ngoại giao được xếp hạng là một trong những bộ, ngành dẫn đầu về tiêu chí xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ trong đánh giá về chỉ số Cải cách hành chính (PAR INDEX) của Chính phủ những năm gần đây.

* Ngày càng có nhiều cán bộ ngoại giao ứng cử thành công tại các tổ chức khu vực và quốc tế, kể cả các vị trí lãnh đạo chủ chốt như Tổng Thư ký ASEAN nhiệm kỳ 2013-2017, thành viên Ủy ban Luật pháp quốc tế của Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2017-2021, Phó Tổng Thư ký ASEAN phụ trách an ninh, chính trị nhiệm kỳ 2018-2021? Theo ông, đâu là bí quyết?

- Bộ là một trong những cơ quan đầu tiên đưa ra sáng kiến và áp dụng chế độ tập sự lãnh đạo, quản lý từ những năm 80 của thế kỷ trước và đến nay đã phát huy tác dụng. Công tác quy hoạch cán bộ được triển khai bài bản, bảo đảm khách quan, công khai, dân chủ, đã góp phần tạo nguồn lãnh đạo kế cận các cấp ngày càng được trẻ hóa, có trình độ, không để xảy ra tình trạng bị động, hẫng hụt trong công tác cán bộ.

Công tác đề bạt, bổ nhiệm cán bộ được Bộ Ngoại giao thực hiện hết sức nghiêm túc và có chọn lọc. Các trường hợp được bổ nhiệm đều cơ bản đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn đề ra cũng như đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của vị trí công tác. Lãnh đạo Bộ Ngoại giao cũng luôn quan tâm, chỉ đạo xây dựng và thực hiện các chế độ, chính sách, tăng cường giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương, bảo mật và bảo vệ chính trị nội bộ, kịp thời uốn nắn các biểu hiện lệch lạc, đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm để răn đe và phòng ngừa các sai phạm.

Nhiều giải pháp đồng bộ đã góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao "vừa hồng vừa chuyên" như chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, đóng góp ngày càng tích cực, hiệu quả vào các hoạt động đối ngoại của đất nước, tham gia xây dựng, định hình luật chơi tại các diễn đàn khu vực và quốc tế... Các cán bộ này đã và đang đóng góp thiết thực cho hoạt động của các tổ chức quốc tế, qua đó góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế của Việt Nam.