Chết yểu dự án khai thác vàng

Sau 12 năm được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế cấp phép khai thác vàng ở xã Nhâm (nay là xã Quảng Nhâm) ở huyện miền núi A Lưới, đến nay dự án khai thác vàng của Công ty CP Vạn Phát đã bị bỏ hoang sau thời gian dài thăm dò.

Đìu hiu mỏ vàng

Vào ngày 15-5-2006, Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý giao cho UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế thực hiện việc quản lý, bảo vệ, cấp phép khai thác khu vực quặng vàng gốc xã Nhâm. Trên cơ sở đó, vào năm 2008, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế cấp phép khai thác khoáng sản quặng vàng gốc cho Công ty CP Vạn Phát tại khu vực này với thời hạn 3 năm, trữ lượng 192 kg. Đến tháng 10-2011, doanh nghiệp này được tỉnh Thừa Thiên - Huế gia hạn thời gian khai thác đến tháng 6-2014.

Vào năm 2012, Công ty CP Vạn Phát đã được thuê đất với diện tích gần 4 ha. Ông Nguyễn Mạnh Đại Lân, Trưởng Phòng Quản lý tài nguyên - Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Thừa Thiên - Huế, cho biết để dự án thực hiện hiệu quả, Công ty CP Vạn Phát đã triển khai thăm dò khoáng sản vàng gốc khu vực nói trên và đã gửi báo cáo kết quả đến Sở TN-MT tỉnh Thừa Thiên - Huế để xem xét phê duyệt trữ lượng. Theo đó, Sở TN-MT tỉnh Thừa Thiên - Huế đã thành lập hội đồng tư vấn thẩm định báo cáo kết quả thăm dò nâng cấp trữ lượng vàng gốc và đã đề nghị công ty chỉnh sửa lại trước khi sở này có văn bản trình UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế phê duyệt.

Đến năm 2010, dự án xây dựng nhà máy chế biến quặng vàng đa kim do Công ty CP Vạn Phát làm chủ đầu tư ở xã Quảng Nhâm cũng được Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) tỉnh Thừa Thiên - Huế cấp giấy chứng nhận đầu tư. Công ty này được xây dựng nhà máy chế biến vàng và các khoáng sản khác với công suất mỗi năm là 12 kg vàng, 60 kg bạc, 50 tấn đồng, 30 tấn kẽm, 30 tấn chì và 5 tấn niken. Diện tích sử dụng đất khoảng 5 ha, tổng vốn đầu tư 88 tỉ đồng. Dự án theo tiến độ dự kiến phải khởi công xây dựng ở quý I/2010, đưa vào sản xuất quý I/2011. Vào tháng 11-2012, phía công ty này đã ký hợp đồng thuê đất với Sở TN-MT tỉnh Thừa Thiên - Huế để thực hiện dự án.

Ông Phan Quốc Sơn, Chánh Văn phòng Sở KH-ĐT tỉnh Thừa Thiên - Huế, cho biết sau khi hoàn thành các thủ tục đầu tư, đất đai, xây dựng, Công ty CP Vạn Phát đã hoàn thành việc triển khai đầu tư xây dựng nhà máy chế biến quặng vàng đa kim và đưa dự án đi vào hoạt động trong năm 2013. Thời điểm này, dự án xây dựng nhà máy cũng như khu vực thăm dò được Công ty CP Vạn Phát triển khai khá rầm rộ ở khu vực nằm sát với Tỉnh lộ 12 đoạn qua xã Quảng Nhâm. Nhiều diện tích rừng trồng của người dân bị hạ nhường chỗ cho nhà máy. Còn giờ đây, khu vực triển khai dự án của Công ty CP Vạn Phát bị bỏ hoang và vắng người qua lại.

Nhà máy khai thác vàng của Công ty CP Vạn Phát đang bỏ hoang

Không đạt chất lượng vàng!

Theo ông Phan Quốc Sơn, sau khi nhà máy chế biến quặng vàng đa kim hoàn thành đưa vào hoạt động, do nguồn nguyên liệu khai thác không bảo đảm chất lượng nên dự án không đạt được hiệu quả kinh tế như dự kiến ban đầu. Vì vậy, Công ty CP Vạn Phát đã ngừng triển khai các hoạt động chế biến, khai thác. Tại địa phương ghi nhận, doanh nghiệp này đã ngưng hoạt động khoảng 3 năm qua.

"Chúng tôi vừa có công văn gửi đến Công ty CP Vạn Phát, trong đó đề nghị họ báo cáo tình hình hoạt động của dự án, nếu có vướng mắc, khó khăn thì đề nghị để tháo gỡ. Trường hợp dự án ngừng hoạt động thì phải có văn bản thông báo cụ thể. Trường hợp sau thời hạn đăng ký mà công ty vẫn không đưa dự án trở lại hoạt động thì Sở KH-ĐT sẽ xử lý theo đúng quy định của pháp luật" - ông Sơn nêu quan điểm.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Mạnh Đại Lân, hoạt động của nhà máy chế biến khoáng sản vàng đa kim của Công ty CP Vạn Phát ngừng hoạt động do nguyên liệu đầu vào của nhà máy được cung cấp từ hoạt động khai thác vàng gốc xã Quảng Nhâm không còn bởi giấy phép khai thác vàng tại địa điểm này của công ty hết hiệu lực, phải dừng khai thác. "Vào tháng 11-2013, chúng tôi đã tham mưu UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế trình Bộ TN-MT xem xét, đưa điểm quặng vàng khu vực xã Quảng Nhâm vào danh sách khoanh định và công bố các khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh để có cơ sở cấp phép khai thác theo đúng thẩm quyền" - ông Lân cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Lân, đến nay khu vực quặng vàng gốc xã này chưa có trong danh mục khoanh định và công bố các khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế. Vì vậy vào tháng 10-2014, Sở TN-MT tỉnh Thừa Thiên - Huế đã có văn bản yêu cầu Công ty CP Vạn Phát chấm dứt mọi hoạt động khai thác và thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường.