"Chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí: Xu thế tất yếu hay trào lưu nhất thời?"

Chiều 4-11, tại TP Sầm Sơn, Hội Nhà báo Việt Nam đã phối hợp với Báo Nhà báo và Công luận tổ chức Hội nghị diễn đàn Tổng Biên tập với chủ đề: "Chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí Việt Nam: Xu thế tất yếu hay trào lưu nhất thời?".

Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, phát biểu tại hội nghị

Tham dự sự kiện có ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; ông Tống Văn Thanh, Vụ trưởng Vụ Báo chí xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông… và gần 60 Tổng Biên tập, Phó Tổng Biên tập các cơ quan thông tấn báo chí.

Tại diễn đàn, các nhà quản lý báo chí, lãnh đạo các cơ quan báo chí tập trung thảo luận để làm rõ một số vấn đề chính yếu nhằm đánh giá thực trạng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí hiện nay, đồng thời đưa ra những sáng kiến và giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động của một tòa soạn trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ và sâu rộng.

Hầu hết các nhà quản lý báo chí, Tổng Biên tập các cơ quan báo chí đều nêu quan điểm chuyển đổi số là xu hướng tất yếu trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, nhiều cơ quan báo chí cho rằng vấn đề hạ tầng, kinh phí đầu tư cho chuyển đổi số rất lớn, trong khi đa số các cơ quan báo chí đều phải tự thân vận động. Ngoài ra, việc chuyển đổi số hiện còn lo vướng các quy định, tôn chỉ mục đích, khó chạy theo được mạng xã hội, khó thu phí…

Tiến sĩ Tô Đình Tuân, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động, phát biểu

Phát biểu tham luận tại diễn đàn, tiến sĩ Tô Đình Tuân, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động, cho rằng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí là tất yếu.

"Đối với Báo Người Lao Động, nếu không nhanh chóng chuyển đổi số thì sẽ gặp thách thức rất lớn. Đặc biệt, đối với cơ quan báo chí tự thu, tự chi như chúng tôi, phải tất tả "chạy cơm từng bữa" thì lấy gì để chuyển đổi số? Nhưng nếu chờ có tiền rồi mới chuyển đổi số thì chẳng bao giờ làm được. Chính từ suy nghĩ đó, Đảng ủy, Ban Biên tập đã bàn và quyết tâm làm, chuyển đổi số theo khả năng mình có thể" - tiến sĩ Tô Đình Tuân chia sẻ.

Theo Tổng Biên tập Tô Đình Tuân, để chuyển đổi số thành công, trước tiên phải thay đổi nhận thức từ lãnh đạo cao nhất tới phóng viên, vì có đồng thuận mới làm được. "Chuyên mục "Dành cho bạn đọc VIP" của Báo lúc mới làm thì nhiều người cho rằng không khả thi, chúng tôi cũng biết được điều đó. Thực ra, thu phí ở Việt Nam là vô cùng khó vì có nhiều rào cản. Thứ nhất là định kiến, thói quen. Người Việt Nam đọc tin miễn phí quen rồi, nên thay đổi là rất khó, cần rất nhiều thời gian. Thứ 2 là vấn đề bản quyền. Nhiều thông tin, tuyến bài phóng viên vất vả điều tra cả tháng, vừa mới đăng 3-5 phút sau đã được nhiều trang cóp, đưa lên mạng, chẳng ai kiện, ai phạt gì cả. Nếu còn tồn tại như thế thì làm sao chúng ta có thể bán sản phẩm tốt được" - Tổng Biên tập Báo Người Lao Động đặt vấn đế.

Quang cảnh hội nghị diễn đàn Tổng Biên tập bàn về giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan báo chí hiện nay

Các nhà quản lý báo chí, lãnh đạo cơ quan báo chí tham dự diễn đàn

Tổng Biên tập Báo Người Lao Động cho rằng ở Việt Nam xác định không thể bán được tin tức, sáng mở ra là thấy các báo tin tức đều giống nhau, vấn đề này lãnh đạo các báo đều biết những cũng có cái khó.

"Ở TP HCM, một số cơ quan báo chí có tiềm lực hơn Báo Người Lao Động, nên nếu chờ họ làm rồi mình theo sau thì không còn ý nghĩa gì cả, nên chúng tôi quan niệm có đi thì mới thành đường. Trước chúng tôi cũng có một số báo thực hiện thu phí, nhưng chúng tôi tự hào là tờ báo in đầu tiên của cả nước làm được việc này. Chúng tôi xác định làm việc này là đương đầu với thử thách, mất nhiều thời gian mới thành công được.

Tôi tin rằng nếu chúng ta cùng quyết tâm làm, quyết tâm thu phí thì việc thu phí, hiện là bất thường, sẽ trở thành bình thường; còn đọc miễn phí là bình thường hiện nay sẽ thành bất thường trong tương lai" - ông Tô Đình Tuân nhấn mạnh.

Nhà báo Phạm Anh Tuấn, Tổng Biên tập Báo điện tử Vietnamnet, tham luận tại diễn đàn

Giám đốc Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Thanh Hóa, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Thanh Hóa Phạm Văn Báu chia sẻ về chuyển đổi số của đơn vị mình

Ông Lê Quốc Minh khẳng định trong bối cảnh kỷ nguyên số với rất nhiều sự thay đổi về công nghệ nói chung, công nghệ làm báo nói riêng, thay đổi hành vi của độc giả, khán thính giả, các cơ quan báo chí không còn con đường nào khác là số hóa, chuyển đổi số.

"Nếu không muốn bị "đào thải", các báo cần chủ động thay đổi, hợp tác với các cơ quan truyền thông khác để tạo chỗ đứng, vị thế trong làng báo chí công nghệ. Chuyển đổi số rõ ràng là con đường mà báo chí cần phải bước đi, thậm chí là đi nhanh và quyết liệt, nếu không muốn bị tụt hậu, mất độc giả, khán thính giả và hậu quả đương nhiên là sự sống còn của chính cơ quan báo chí…" - ông Lê Quốc Minh nhấn mạnh.