Giải bài toán xe buýt bằng đấu thầu

Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP HCM đã tổ chức họp báo về tình hình trợ giá xe buýt cùng kế hoạch tổ chức đấu thầu cung ứng dịch vụ vận tải hành khách công cộng trên địa bàn TP HCM vào ngày 9-7.

"Càng chạy, càng lỗ"

Tại buổi họp báo, Phó Giám đốc Sở GTVT TP HCM Võ Khánh Hưng đánh giá năm 2019, tình hình hoạt động của xe buýt tại các đơn vị vận tải gặp nhiều khó khăn do trợ giá không đủ. Cụ thể là việc tính toán cấp tiền trợ giá dựa trên sản lượng áp từ đầu năm không sát thực tế, chi trả cho các đơn vị thấp, thu không đủ bù chi.

"Càng chạy càng lỗ nhưng vì nghề nghiệp nên họ phải bấm bụng để chạy. Nhưng do kinh phí cấp chỉ có như vậy, không còn cách nào để khắc phục nên Sở GTVT quyết liệt đề xuất tính toán lại và cấp đủ kinh phí để bù" - ông Võ Khánh Hưng nói và thông tin thêm khoản thiếu hụt trợ giá năm 2019 mới được UBND TP thông qua để cấp bổ sung.

Trong khi với năm 2020, lãnh đạo Sở GTVT cho biết ngay từ đầu, việc áp số chuyến không chính xác, không phù hợp với thực tế nên con số 1.150 tỉ đồng trợ giá dự toán ban đầu sẽ không đủ hỗ trợ hoạt động của xe buýt trong năm. Do đó, Sở GTVT đang đề xuất bổ sung 161 tỉ đồng và UBND TP đã đồng ý chủ trương nhưng để chốt lại con số chính thức thì đang tiếp tục tính toán, thẩm định.

Đại diện một số doanh nghiệp xe buýt có mặt tại buổi họp báo cũng cho biết hoạt động hiện gặp nhiều khó khăn. Sau khi biết thông tin về việc TP HCM sẽ bổ sung kinh phí trợ giá năm 2019, doanh nghiệp an tâm hơn và đang chờ để ký hợp đồng mới năm 2020. Các doanh nghiệp cũng kiến nghị việc tính toán trợ giá cần đúng với thực tế hiện nay.

"Về nguyên tắc ký hợp đồng năm 2020, Sở GTVT đã rất cố gắng. Vấn đề hiện nay chúng tôi mong muốn được tính đúng, tính đủ, sòng phẳng để ký hợp đồng đặt hàng chính thức năm 2020" - ông Nguyễn Duy Khánh, đại diện Công ty CP Xe khách Sài Gòn (Saigon Bus), nói.

TP HCM hiện có tổng cộng 128 tuyến xe buýt, gồm 91 tuyến có trợ giá và 37 tuyến không trợ giá

Triển khai đấu thầu từ quý III

TP HCM hiện có tổng cộng 128 tuyến xe buýt, gồm 91 tuyến có trợ giá và 37 tuyến không trợ giá. Sở GTVT cho biết những năm qua, trợ giá xe buýt ngày càng giảm, không đủ cho hoạt động và theo quan điểm hiện nay, xe buýt phải lợi dụng tối đa sức chứa, với mức bình quân tối thiểu phải đạt 45 khách/chuyến khi thẩm định giao dự toán. Việc này kéo dài nhiều năm, trong khi thực tế lượng khách đi xe buýt đang có xu hướng giảm, đến năm 2019 chỉ đạt khoảng 29,7 khách/chuyến. Đặc biệt 5 tháng đầu năm 2020, do ảnh hưởng dịch Covid-19, tổng số chuyến xe chỉ đạt hơn 1,4 triệu chuyến (giảm hơn 866.651 chuyến so với cùng kỳ năm 2019), bình quân đạt khoảng 21 khách/chuyến.

Để phát triển hệ thống xe buýt, lãnh đạo Sở GTVT cho biết đã chỉ đạo Trung tâm Quản lý giao thông công cộng xây dựng kế hoạch đấu thầu lựa chọn đơn vị đủ năng lực cung cấp dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt. Theo kế hoạch, việc triển khai đấu thầu các tuyến xe chia thành nhiều đợt, bắt đầu thực hiện từ quý III năm nay đến quý I/2021.

Theo ông Võ Khánh Hưng, để tăng nguồn thu cho ngân sách TP trong việc quảng cáo trên xe buýt, hiện nay Trung tâm Quản lý giao thông công cộng đã tính toán, đề xuất giảm nhẹ các yêu cầu và tiêu chí đấu thầu nhằm thu hút các doanh nghiệp quảng cáo tham gia ở các tuyến xe chưa đấu thầu thành công. Đồng thời, lãnh đạo Sở GTVT cũng nhấn mạnh đang phối hợp các sở, ngành lập đề án trợ giá cho hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt trên địa bàn TP, có đề xuất cơ chế, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, ổn định để các doanh nghiệp hoạt động tốt...