Giải mã 300 chuyến xe "mất tích" ở TP HCM (*): Nhiều giải pháp khắc phục

Ngày 28-10, giải thích nguyên nhân 300 chuyến xe "mất tích" mỗi ngày ở TP HCM khi di dời Bến xe Miền Đông (BXMĐ) cũ sang BXMĐ mới, ông Võ Khánh Hưng, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải (GTVT), đưa ra 2 nguyên nhân. Thứ nhất, các chuyến xe đi vào một số bến xe như: An Sương, Ngã tư Ga, Miền Tây với khoảng 160 chuyến/ngày. Thứ hai, nhiều nhà xe bố trí một số địa điểm tập kết để đón khách như gần khu vực BXMĐ cũ, một số cây xăng dọc Quốc lộ 13, gần cầu Bình Phước, cầu Sài Gòn, quận 12…

Tẩy chay loại hình vận tải trá hình

Ông Võ Khánh Hưng thừa nhận tình trạng xe dù bến cóc tăng khi di dời BXMĐ cũ sang BXMĐ mới. Lý do, theo Phó Giám đốc Sở GTVT, quá trình di dời bước đầu gặp một số khó khăn khiến nhà xe chưa hưởng ứng, chưa kể nhà xe chiều khách, hẹn điểm đón rước khách sai quy định thay vì yêu cầu khách vào bến.

Hành khách chờ lên xe tại “bãi xe dù” dưới chân cầu Bình Lợi - Quốc lộ 13, TP Thủ Đức, TP HCM .Ảnh: ANH VŨ

Nhằm nâng cao hiệu quả của BXMĐ mới cũng như chấn chỉnh tình trạng xe dù bến cóc bát nháo hiện nay, Phó Giám đốc Sở GTVT cho biết ngoài tăng cường lực lượng thanh tra giao thông thường xuyên tuần tra, xử lý tại các tuyến đường có tình trạng xe đón rước khách sai quy định, Sở GTVT sẽ lắp nhiều camera trên các tuyến đường quanh BXMĐ cũ, Quốc lộ 13, khu vực Suối Tiên…. Cùng với đó, nghiên cứu thiết lập vành đai, lộ trình cấm xe khách giường nằm vào trung tâm thành phố trong quý IV/2022 cũng như đề xuất Tổng cục Đường bộ hướng dẫn trích xuất dữ liệu GPS để xử lý phương tiện đón trả khách sai quy định…

Nhà xe Liên Hưng có trong danh sách hoạt động tại Bến xe Miền Đông đang đón khách tại bãi xe 39, Quốc lộ 1, quận Bình Tân, TP HCM .Ảnh: THU HỒNG

"Ngoài ra, ngay trong ngày 28-10, Sở GTVT phát động chiến dịch tẩy chay xe dù bến cóc với sự tham gia của nhiều địa phương, Công an thành phố, Sở Công Thương... Chúng tôi đề nghị mỗi đơn vị phải thấy trách nhiệm và chung tay tẩy chay loại hình vận tải trá hình này. Địa phương nào thực hiện không tốt, Sở GTVT sẽ đánh giá cuối năm về công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn" - ông Hưng nhấn mạnh.

Nhận diện khó khăn để tháo gỡ

ThS Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô khách liên tỉnh TP HCM, cho rằng gần 300 chuyến xe "mất tích" mỗi ngày chứng minh khá rõ là BXMĐ mới không thuận lợi bằng bến xe cũ. Để tìm giải pháp khắc phục, Sở GTVT và chủ đầu tư BXMĐ mới (Samco) cần khảo sát những tuyến xe nào với bao nhiêu chuyến chuyển sang bến xe khác. Từ đó, xem xét lại quy hoạch tuyến đã hợp lý, thực sự đáp ứng nhu cầu của hành khách hay chưa khi cho BXMĐ mới phục vụ các tuyến đi miền Bắc và miền Trung nhưng cũng cho các bến xe khác phục vụ những tuyến này.

Đón khách tại địa điểm Công ty Thành Công - “bến mới” của nhiều xe đi các tỉnh miền Trung .Ảnh: ANH VŨ

Song song đó, Samco cần mở hội nghị khách hàng nội bộ là các doanh nghiệp, hợp tác xã cung ứng xe để biết mong muốn của họ là gì. Lắng nghe nguyện vọng của hành khách đi xe nhằm nhanh chóng có giải pháp đáp ứng cũng là việc rất cần thiết.

Về lâu dài, cơ quan chức năng nên xem xét lại tính hợp lý và quy mô của BXMĐ mới, vì thực tiễn đã thay đổi nên cần thay đổi cho phù hợp với nhu cầu của hành khách. Ngoài ra, xem xét bố trí các bến bãi nhỏ lẻ trong nội thành nhằm hình thành mạng lưới trung chuyển tốt cho BXMĐ mới.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô khách liên tỉnh TP HCM, hiện nay các xe chỉ còn một phù hiệu và tất cả đều có gắn GPS cũng như camera thì việc "chạy dù" rất khó, chưa kể xe hợp đồng còn bị ràng buộc bởi nhiều điều khoản, có phiếu thu tiền, có danh sách người đi và phải báo về Sở GTVT trước khi đi… Do vậy, việc xử lý nạn xe dù, bến cóc không khó và phải thực hiện thật hiệu quả.

Tối ưu hóa công nghệ

Đóng góp ý kiến, PGS-TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông Việt Đức, khẳng định giải pháp lập vành đai cấm xe khách vào nội thành đang được Sở GTVT nghiên cứu là phù hợp với tình hình hiện nay, nhất là trong bối cảnh có quá nhiều xe khách loại lớn chạy hợp đồng trong khu vực trung tâm, gây mất an toàn giao thông và nguy cơ tai nạn.

Cùng với giải pháp này, Sở GTVT nên rà soát quy hoạch bến bãi, xây dựng các bến xe trung chuyển ở ngoại ô, sử dụng các smart app để hành khách tra cứu thông tin, tiếp cận nhà xe dễ dàng. Ngoài ra, tập trung phát triển hệ thống xe buýt giúp kết nối hành khách đến các bến xe liên tỉnh một cách an toàn, thuận lợi nhất.

Cảnh đông xe nhưng vắng khách tại Bến xe Miền Đông mới Ảnh: ANH VŨ

Trước mắt, cần yêu cầu các nhà xe tuân thủ quy định lắp thiết bị giám sát hành trình GPS nhằm nắm chắc vị trí và hoạt động của xe. "Từ đó biết các xe dừng đỗ ở đâu. Dùng chính dữ liệu đó xử lý thông tin, cung cấp cho khách hàng để họ chủ động về thời gian, chọn và đón tuyến xe phù hợp" - PGS-TS Vũ Anh Tuấn đề nghị.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 27-10