Giám đốc Công an Nghệ An tranh luận về vụ 39 người chết ở Anh

Sáng 4-11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2019.

Đại biểu (ĐB) Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, cho biết cả thế giới bàng hoàng trước vụ 39 người chết trong container ở Anh. Càng đau xót hơn khi biết trong số các nạn nhân có công dân Việt Nam và cũng có thể tất cả 39 người đều là người Việt Nam.

ĐB Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội

"Xin gửi lời chia buồn sâu sắc đến các gia đình nạn nhân và bày tỏ sự căm phẫn đối với những kẻ phạm tội buôn bán người; tổ chức, môi giới người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép" - ĐB Nguyễn Mạnh Cường nói.

Theo ĐB, nạn buôn người là vấn đề không dễ giải quyết trên thế giới. Trong sự việc này, các cơ quan chức năng Việt Nam đã kịp thời có hành động khởi tố vụ án và phối hợp với nước sở tại để xử lý các công việc liên quan, động viên, chia sẻ gia đình các nạn nhân. "Tuy nhiên, chúng tôi mong muốn những kẻ phạm tội phải bị xử lý kịp thời. Phải có những nhìn nhận, đánh giá nghiêm túc, rút ra bài học kinh nghiệm để không còn những vụ việc tương tự xảy ra" - vị ĐB là Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nói.

Ông Nguyễn Mạnh Cường khẳng định vụ nêu trên xảy ra chủ yếu do có nguyên nhân tổ chức, lôi kéo, dụ dỗ của những kẻ phạm tội và sự nhận thức không đúng đắn của các nạn nhân.

Tuy nhiên, ĐB Cường cho rằng không thể không nói đến nguyên nhân của những hạn chế trong thực hiện vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước. "Đây là tiếng chuông cảnh báo trong quản lý nhà nước trong một số trường hợp chưa theo kịp, đi sau thực tiễn và chỉ khi hạn chế, bất cập xảy ra chúng ta mới tập trung quan tâm hơn trong việc rà soát, kiểm tra, thanh tra, chấn chỉnh tình hình".

Theo ĐB Cường, thực trạng người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài không phải là mới. Mỗi năm ta đưa hơn 100 ngàn người đi lao động nước ngoài theo con đường chính thức, nhưng thực tế số lượng đi làm ở nước ngoài lớn hơn nhiều con số thống kê với những con đường khác nhau, từ xuất khẩu lao động đến đi lao động chui.

Nêu ra những mối nguy của thực trạng tội phạm mua bán người, và hiện tượng buôn bán người, trốn đi nước ngoài đã hình thành đường dây liên tỉnh, liên quốc gia gây ra những hệ lụy ghê gớm, ĐB Nguyễn Mạnh Cường cho rằng công tác thông tin tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người dân đối với sự nguy hiểm của loại tội phạm này còn rất hạn chế. "Trách nhiệm này trước hết thuộc về chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, công tác quản lý hộ khẩu, nhân khẩu, an ninh biên giới, quản lý xuất nhập cảnh trên các địa bàn còn bất cập"- ông nói.

Ngoài ra, các cơ quan bảo vệ pháp luật vẫn chưa tập đấu tranh hiệu quả, để kịp thời đấu tranh, điều tra, xử lý các đường dây tội phạm mua bán người, các đối tượng dụ dỗ, lôi kéo, tổ chức, môi giới người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép.

ĐB Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, tranh luận

Phát biểu sau đó, ĐB Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, đã trao đổi lại với đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) về vụ 39 người chết ở Anh. Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu cho biết đây là sự việc đau lòng, một thảm họa nhân đạo gây chấn động quốc tế trong thời gian qua.

Theo ông, đây là vụ việc xảy ra tại nước Anh, do vậy, kết luận về tội danh gì, do nước Anh quy định. Còn ở pháp luật Việt Nam thì hành vi này không phải là buôn người mà là hành vi "tổ chức, môi giới người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép" quy định tại điều 349 của Bộ luật Hình sự.

"Hiện nay, Bộ Công an đã chỉ đạo công an Nghệ An khởi tố vụ án. Công an tỉnh Nghệ An đã bắt giữ 8 đối tượng trong đường dây đưa người trái phép sang Anh. Chúng tôi sẽ tiếp tục điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm" - ông Cầu nói.

Tranh luận với ĐB Nguyễn Mạnh Cường và Nguyễn Hữu Cầu, ĐB Nguyễn Văn Chiến (Hà Nội) cho rằng liên quan đến vụ 39 người chết tại Anh vừa qua, Công an tỉnh Nghệ An cũng đã có biện pháp mạnh mẽ, bắt giữ 8 người có dấu hiệu vi phạm về tổ chức đưa người ra nước ngoài để điều tra. Đây là hành động rất tích cực của cơ quan Công an để ngăn chặn các hành vi buôn người hay tổ chức đưa người ra nước ngoài lao động trái phép.

“Tuy nhiên, vấn đề cả xã hội đang quan tâm và đang đặt ra là trách nhiệm của cơ quan công an thế nào? Trách nhiệm của cơ quan du lịch thế nào, đặc biệt là trách nhiệm của chính quyền địa phương nơi mà những nạn nhân này cư trú, tại sao người dân ra nước ngoài mà không quản lý được. Ngoài ra, cũng đặt ra vấn đề là phải tăng cường phối hợp mạnh mẽ hơn đối với cả các cơ quan chức năng, trong đó có cơ quan công an và đặc biệt cơ quan du lịch, nếu đưa người ra nước ngoài phải quản lý để không xảy ra những vụ việc tương tự”- ông Chiến nêu rõ.