Hiệp hội Bất động sản chỉ rõ thủ phạm gây sốt đất ảo

Theo ông Lê Hoàng Châu, gần đây xuất hiện trở lại tình trạng phân lô bán nền tràn lan và các đợt sốt ảo giá đất tại một số địa phương. Trong đó, nhiều khu đất nông nghiệp, đất trồng cây cao su, đất không được quy hoạch là đất ở đã bị phân lô tách thửa trái pháp luật để bán đất, bán đất nền, dẫn đến nhiều người bị lừa đảo, bị thiệt hại rất lớn, gây mất an ninh trật tự, làm phá vỡ quy hoạch phát triển đô thị của địa phương và làm trở ngại trong việc thu hút các nhà đầu tư dự án lớn do giá đất bị đẩy lên quá cao.

Tình trạng phân lô bán nền trái phép tràn lan và các đợt sốt ảo giá đất là do một số bất cập của hệ thống pháp luật. Cụ thể, tại chế định "đặt cọc" trong Bộ Luật Dân sự nhằm mục đích "bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng" có hành vi "đặt cọc để bảo đảm giao kết hợp đồng". Nhưng Luật Kinh doanh BĐS không có quy định về "đặt cọc". Lợi dụng bất cập này, các đầu nậu bán nền trái pháp luật, sử dụng các phương thức như: thỏa thuận đặt cọc giữ chỗ, thỏa thuận góp vốn, thỏa thuận hợp tác đầu tư, thỏa thuận hợp tác kinh doanh...

Ngoài ra, Luật Kinh doanh BĐS quy định sau khi ký hợp đồng, chủ đầu tư dự án kinh doanh BĐS hình thành trong tương lai chỉ được nhận thanh toán lần đầu của khách hàng không quá 30% giá trị hợp đồng. Luật Kinh doanh BĐS cũng quy định nhân viên môi giới phải được đào tạo và có chứng chỉ hành nghề. Hiện cả nước có khoảng 300.000 nhân viên môi giới nhưng chỉ 10% trong số này có chứng chỉ hành nghề.

Ông Lê Hoàng Châu đề nghị nhà nước, cơ quan chức năng cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp luật để khắc phục các bất cập trên. Cụ thể, cần bổ sung "nền nhà, đất nền" vào Luật Kinh doanh BĐS để thống nhất quản lý loại sản phẩm "nền nhà, đất nền" hình thành trong tương lai. Bổ sung quy định về "thỏa thuận đặt cọc giữ chỗ; thỏa thuận góp vốn" trong giai đoạn trước khi ký hợp đồng bán nhà, nền nhà, đất nền hình thành trong tương lai để thống nhất quản lý. Phải quy định về giá trị đặt cọc không vượt quá 5% giá tạm tính của sản phẩm BĐS.

Hiệp hội BĐS TPHCM đề nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động môi giới BĐS, yêu cầu nhân viên môi giới phải được đào tạo và có chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS theo quy định của pháp luật.

Ông Phạm Lâm, Phó Chủ tịch Hội Môi giới Việt Nam, cho rằng cơ quan chức năng, nhà nước nên có biện pháp xử lý hiệu quả những sai phạm của dự án, chủ đầu tư, môi giới…; điều chỉnh, sửa đổi các quy định, điều luật phù hợp với điều kiện và diễn biến mới của thị trường. Đặc biệt, những đơn vị môi giới phải nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường minh bạch và tính chuyên nghiệp trong hoạt động giao dịch. Mỗi chuyên viên môi giới phải được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, khả năng vận dụng công nghệ và đạo đức nghề nghiệp. "Cơ quan quản lý cần nhanh chóng cấp mã số hành nghề cho các môi giới chuyên nghiệp. Nếu họ tư vấn sai, sẽ bị phạt hoặc rút thẻ hành nghề…" - ông Lâm nói.