"Các bộ, ngành, địa phương thường xuyên trao đổi, xử lý những vấn đề bức xúc trong sản xuất - kinh doanh; không văn bản qua, giấy tờ lại làm mất thời gian, mất cơ hội kinh doanh. Phong cách làm việc mới phải được đưa ra để chấn chỉnh nạn quan liêu, giấy tờ.
Ngay từ đầu năm phải bắt tay vào việc. Cần có tâm huyết, sáng tạo, lăn xả, hy sinh làm việc cho bộ, ngành mình phát triển".
(Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương, tổ chức ngày 29-12-2020)
Cơ hội quý để vươn lên
Ông Trần Tuấn Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công Thương - nhấn mạnh để tạo bứt phá trong phát triển kinh tế, cần quán triệt tinh thần: "Ngoại lực là quan trọng nhưng nội lực đóng vai trò quyết định"
* Phóng viên: Ở cương vị mới là Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; đảm trách vị trí hiện tại là Bộ trưởng Bộ Công Thương, ông nhìn nhận Việt Nam có những cơ hội và thách thức nào trong năm 2021?
Trần Tuấn Anh
- Ông Trần Tuấn Anh: Tổng kết nhiệm kỳ khóa XII và nhìn lại 35 năm đổi mới, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định "đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay". Tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm duy trì ở mức khá cao với khoảng 5,9%/năm, chất lượng tăng trưởng được cải thiện, kinh tế vĩ mô ổn định khá vững chắc, lạm phát được kiểm soát và duy trì ở mức thấp, các cân đối lớn của nền kinh tế tiếp tục được bảo đảm…
Năm 2020, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tác động bất lợi, với sự cố gắng vượt bậc, Việt Nam đạt được những thành tích đặc biệt hơn so với các năm trước. Trong khi kinh tế thế giới suy thoái, tăng trưởng âm gần -4%, nước ta vẫn tăng trưởng 2,91%, là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới. Bối cảnh và tình hình thế giới đặt ra cho Việt Nam thách thức to lớn nhưng cũng tạo nên cơ hội vô cùng quý giá để tận dụng nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển và vươn lên mạnh mẽ.
Đầu tiên, phải kể đến dòng chảy đầu tư của thế giới đang trong quá trình dịch chuyển với đích đến là các địa bàn có môi trường ổn định, trong đó có Việt Nam. Tác động của dịch Covid-19 càng khiến xu hướng này trở nên mạnh mẽ hơn. Việt Nam đang trở thành điểm sáng, ngày càng chiếm được lòng tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư thế giới.
Thứ hai, quá trình chuyển đổi số, sự phát triển các mô hình kinh doanh mới, sự thay đổi phương thức sản xuất, tiêu dùng và giao tiếp trên toàn cầu, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ và cách mạng công nghiệp lần thứ 4... không chỉ tác động trực tiếp tới các hoạt động thương mại mà còn làm thay đổi sâu sắc các phương thức sản xuất truyền thống. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội tốt để những nước đang phát triển như Việt Nam rút ngắn thời gian bắt kịp các nền kinh tế phát triển.
Xếp dỡ hàng hóa xuất khẩu tại cảng Cát Lái (TP HCM) chiều 18-2 (mùng 7 tháng giêng)Ảnh: Hoàng Triều
* Để tận dụng cơ hội nói trên, nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2021 là gì, thưa ông?
- Để có thể vượt qua khó khăn, thử thách và tạo bứt phá trong phát triển, cần quán triệt tinh thần: "Ngoại lực là quan trọng nhưng nội lực đóng vai trò quyết định".
Theo đó, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, xây dựng khung khổ luật pháp, chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư kinh doanh, thiết lập trật tự thị trường để thích ứng với tình hình mới. Song song đó, tái cơ cấu ngành thương mại và công nghiệp theo hướng đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, khai thác triệt để thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, tăng khả năng tham gia chuỗi giá trị và các hệ sinh thái toàn cầu. Bên cạnh đó, tập trung khai thác có hiệu quả thị trường trong nước với quy mô dân số và thu nhập đang ngày càng tăng; xây dựng, phát triển hạ tầng thương mại đồng bộ, hiện đại, bền vững, đáp ứng nhu cầu lưu thông hàng hóa trong nước và hỗ trợ xuất khẩu…
Đặc biệt, lưu ý phát triển đội ngũ doanh nghiệp trong nước; củng cố các doanh nghiệp lớn, nòng cốt trong các lĩnh vực sản xuất nền tảng và lĩnh vực mũi nhọn, đặc biệt là những ngành, lĩnh vực áp dụng chuyển đổi số và công nghệ cao; hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp, các chủ thể tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa nông sản.
* Năm 2021, nhiều dự báo cho rằng bức tranh kinh tế có thể rất tồi tệ như từng xảy ra ở thời kỳ khủng hoảng 2007-2008 bởi tác động ngày một nghiêm trọng của dịch Covid-19. Ông nhìn nhận ra sao về điều này?
- Những khó khăn mà nền kinh tế thế giới phải đối mặt trong giai đoạn này có những khác biệt khá căn bản so với thời kỳ khủng hoảng năm 2007-2008. Cần đánh giá đúng tình hình để có định hướng phù hợp. Nếu như cuộc khủng hoảng toàn cầu năm 2007-2008 chủ yếu chịu tác động từ sự đổ vỡ hệ thống ngân hàng, sụt giảm thị trường chứng khoán, mất giá tiền tệ quy mô lớn thì suy thoái kinh tế lần này diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực kinh tế - thương mại - đầu tư. Đặc biệt, sự đứt gãy các chuỗi cung ứng lớn dẫn tới quá trình tái cấu trúc hệ thống sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia, kéo theo cấu trúc của nền kinh tế thế giới sẽ có những thay đổi.
Trước thách thức rất lớn, chúng ta đã có những quyết sách chủ động, kịp thời và hiệu quả, tạo được nền tảng quan trọng cho phát triển của năm 2021 và những năm tiếp theo. Trên cơ sở đó, tôi cho rằng mục tiêu tăng trưởng Quốc hội đặt ra cho năm 2021 là 6%, Chính phủ phấn đấu đạt 6,5%, vừa thể hiện sự quyết tâm vừa cho thấy khả năng thực tế của nền kinh tế. Nhiều tổ chức quốc tế uy tín như Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ quốc tế… cũng dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2021 ở mức 6,5%-6,8% và ổn định quanh mức 6,5% trong các năm tiếp theo.
Với kết quả tốt đẹp của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các định hướng lớn trong phát triển kinh tế sẽ được triển khai, đưa vào thực thi, từ đó tạo động lực lớn cho phát triển chung của nền kinh tế. Tuy nhiên, chúng ta không nên chủ quan, cần tiếp tục theo dõi sát diễn biến của dịch Covid-19 để có biện pháp ứng phó phù hợp.
Ông NGUYỄN MẠNH HÙNG - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông:
Sứ mệnh lớn lao
Con người đang sống trong một giai đoạn đặc biệt, đó là nhân loại đang bước vào một không gian sống mới. Sự di chuyển từ thế giới thực vào thế giới số là sự di chuyển vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Trong cuộc di chuyển này, thách thức lớn và cơ hội lớn luôn đi song hành. Ngành thông tin - truyền thông chưa bao giờ có sứ mệnh lớn lao như bây giờ và đây là cơ may hiếm có để ngành định vị lại mình.
Nếu an toàn thông tin vẫn bảo đảm hệ thống công nghệ thông tin thì sẽ vẫn như vậy. Nhưng nếu an toàn thông tin bảo đảm sự thịnh vượng của Việt Nam trên không gian mạng, là trở thành cường quốc về an toàn an ninh mạng để bảo vệ đất nước trên không gian mạng thì an ninh mạng, an toàn thông tin sẽ thực sự có một không gian và sứ mệnh mới vô cùng lớn lao.
Tương tự, nếu công nghiệp ICT vẫn là lắp ráp, gia công, làm thuê thì lĩnh vực này vẫn như cũ. Tuy nhiên, nếu công nghiệp ICT là "Make in Vietnam", là phát triển các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, làm chủ công nghệ, thiết kế, sáng tạo và làm ra tại Việt Nam thì sẽ giúp đất nước phát triển, từ đây đi ra chinh phục thế giới. Đồng thời, điều này sẽ biến Việt Nam thành quốc gia công nghệ và theo tính toán, ngành công nghiệp ICT sẽ có mức tăng trưởng gấp 2-4 lần mức tăng GDP cả nước.
Chỉ thị 01 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ rõ những việc mà ngành phải làm, với tinh thần khát vọng hùng cường, thịnh vượng, sứ mệnh lớn, mục tiêu cao, cách tiếp cận mới, giải pháp đột phá, việc 5 năm làm trong 1 năm.
Bà Nguyễn Thị Hồng - Ủy viên Trung ương Đảng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước:
Hỗ trợ nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19
Trước tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã vào cuộc rất sớm, ban hành nhiều giải pháp hỗ trợ kịp thời và thiết thực cho doanh nghiệp và người dân, từ đó góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong số ít các nền kinh tế đạt tăng trưởng dương trong năm 2020. Những yếu tố nêu trên đã góp phần quan trọng củng cố niềm tin của nhà đầu tư, góp phần cải thiện mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam...
Trong thời gian tới, ngành NH đặt ra nhiều nhiệm vụ trọng tâm như tiếp tục kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô; phối hợp chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác để ứng phó linh hoạt, tăng sức chống chịu của nền kinh tế trước những biến động.
Thực hiện biện pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, hỗ trợ nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19; tập trung vốn vào sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Khuyến khích phát triển các sản phẩm tín dụng đáp ứng nhu cầu hợp pháp của người dân, góp phần hạn chế "tín dụng đen".
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ trong hoạt động thanh toán; triển khai các mô hình thanh toán tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa gắn với triển khai Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia; thúc đẩy thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ, dịch vụ công.
Tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của tổ chức tín dụng, tham mưu các cấp có thẩm quyền việc ban hành và triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng giai đoạn 2021-2025...
Ngành NH có cơ sở để vững tin sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị mà Đảng, nhà nước giao, đưa hệ thống NH Việt Nam phát triển an toàn, bền vững và đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Ông Lê Minh Hoan - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT:
Chuyển đổi số trong nông nghiệp
Ngành nông nghiệp bước vào năm mới khi đã kế thừa một năm đạt và vượt nhiều mục tiêu quan trọng trong bối cảnh đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, nhất là đại dịch Covid-19. Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá năm 2020 là một năm nông nghiệp lập kỳ tích, tiếp tục là trụ đỡ của kinh tế đất nước. Thật tự hào đối với cả bộ máy ngành nông nghiệp, hơn chục triệu hộ nông dân và hơn ngàn doanh nghiệp.
Bước vào năm mới, ngành nông nghiệp có nhiệm vụ quan trọng là triển khai thực hiện có hiệu quả chủ trương cơ cấu lại nông nghiệp, phát triển nông thôn, kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân thông minh. Chú trọng phát triển nông nghiệp sản xuất hàng hóa lớn, ứng dụng công nghệ cao; phát huy tiềm năng lợi thế từng vùng, từng địa phương. Gắn kết chặt chẽ nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ; sản xuất với bảo quản, chế biến, xây dựng thương hiệu, tiêu thụ, nâng cao giá trị nông sản trong các chuỗi giá trị. Phối hợp với các bộ, ngành liên quan và các địa phương phát triển hợp tác xã, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, khuyến khích khởi nghiệp nông nghiệp, chương trình "Mỗi xã, phường mỗi sản phẩm", tạo điểm nhấn cho chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
2021 cũng sẽ là năm ngành nông nghiệp chú trọng đẩy mạnh triển khai nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp, triển khai một số mô hình cụm liên kết ngành nông nghiệp ở một số địa phương có ngành hàng chủ lực tiến tới xây dựng thương hiệu quốc gia.
Trước bối cảnh đại dịch còn diễn biến phức tạp, ngoài giữ vững các thị trường xuất khẩu, nhất là tận dụng các hiệp định thương mại thế hệ mới, ngành nông nghiệp sẽ phối hợp với ngành công thương kích hoạt thị trường nội địa với việc lưu chuyển nông sản giữa các vùng miền. Tạo sự gắn kết, hợp tác giữa các địa phương có vùng nông sản tương đồng.
Ông Nguyễn Văn Hùng - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch:
Tái cơ cấu ngành du lịch
2021 là năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030 của đất nước. Do đó, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phải xây dựng chương trình hành động một cách thiết thực, cụ thể, nhất là lĩnh vực du lịch để phát triển ngành trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Từ mục tiêu đó, ngành du lịch sẽ xây dựng những nhiệm vụ cụ thể, trong đó bao gồm các giải pháp vừa phòng chống dịch Covid-19 vừa bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội. Một số mục tiêu trọng tâm là tăng cường liên kết để phát triển các sản phẩm du lịch, triển khai hiệu quả chương trình liên kết phát triển du lịch, phát triển mạnh thị trường du lịch nội địa...
Với thị trường trong nước, quan trọng nhất vẫn phải giữ được 2 đầu tàu, điểm đến du lịch lớn nhất là Hà Nội và TP HCM. Thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, trong đó tập trung vào phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu số ngành du lịch, bản đồ du lịch...
Phát triển đội ngũ nhân lực du lịch chất lượng cao ở cả cơ quan quản lý nhà nước và định hướng cho các địa phương, doanh nghiệp nhằm chuẩn bị tốt cho quá trình phục hồi và phát triển trong thời gian tới.
Các doanh nghiệp trong ngành cũng cần tự tái cấu trúc, nhất là doanh nghiệp lữ hành để có cách tiếp cận mới, thay vì bán sản phẩm doanh nghiệp có thì chuyển sang bán sản phẩm theo nhu cầu của khách du lịch trong tình hình, bối cảnh thị trường mới.
Ngoài ra, nghiên cứu định vị lại các thị trường du lịch quốc tế, chú trọng phát triển theo chiều sâu, nâng cao chất lượng khách, định hướng và xây dựng sản phẩm phù hợp với thị trường để đón khách trở lại khi điều kiện cho phép...
Ông Phùng Xuân Nhạ - Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo:
Kiên định con đường đổi mới
Trong giai đoạn 2021-2025 và ngay trong năm 2021 này, ngành giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) tiếp tục kiên định con đường đổi mới đang đi nhằm tạo bước chuyển biến mạnh về chất lượng ở tất cả bậc học.
Đối với giáo dục phổ thông, ưu tiên số 1 trong những năm tới là tiếp tục triển khai thật tốt chương trình và sách giáo khoa mới, tạo bước chuyển biến căn bản trong phương pháp, nội dung dạy và học, hướng tới phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của học sinh. Từ những kinh nghiệm triển khai cho lớp 1 trong năm qua, Bộ GD-ĐT sẽ tập trung chỉ đạo công tác thẩm định, lấy ý kiến rộng rãi về nội dung sách giáo khoa và tập huấn đội ngũ giáo viên.
Đối với giáo dục đại học, mục tiêu bao trùm là nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT sẽ tập trung chỉ đạo triển khai 2 đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (Đề án 69 và Đề án 89), trong đó có 3 nhiệm vụ quan trọng là quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm, tăng cường công tác quản lý chất lượng và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ trong giảng dạy, nghiên cứu và quản trị đại học. Từ phía các cơ sở giáo dục đại học, phải gắn chặt nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo với nhu cầu của doanh nghiệp, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đất nước.
Trong giai đoạn phát triển tới, Bộ GD-ĐT xác định đổi mới quản trị nhà trường và quản lý nhà nước, cùng với chuyển đổi số toàn ngành là hai đột phá chiến lược. Giải pháp then chốt để thực hiện các đột phá chiến lược này cũng chính là bồi dưỡng nâng cao nhận thức và năng lực của đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Khi mỗi nhà giáo, mỗi cán bộ quản lý giáo dục đều quyết tâm, sẵn sàng và kiên định đổi mới, nền GD-ĐT nước nhà chắc chắn sẽ có bước chuyển biến mạnh mẽ, căn bản và toàn diện trong những năm tới.
Bảo Trân - Thái Phương - Công Tuấn - Hoàng Lan Anh ghi
và quét mã QR
Bình luận (0)