Người nuôi yến thành công ở xứ Thanh

Anh Nguyễn Văn Tú (SN 1989; ngụ thôn Tây Hòa, xã Hưng Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa) vừa vinh dự được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là 1 trong 100 "Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023" và là 1 trong 2 nông dân Thanh Hóa nhận danh hiệu này. Thành tựu nổi bật của anh là một trong những người đầu tiên ở Thanh Hóa khởi nghiệp thành công nghề nuôi chim yến, loài chim được cho là chỉ phù hợp với khí hậu phương Nam.

Kẻ "gàn dở" dám nghĩ, dám làm

Do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên mới học hết lớp 9, anh Tú đã phải nghỉ giữa chừng, 19 tuổi vào Nam mưu sinh với đủ thứ nghề để phụ giúp gia đình. Quá trình làm việc tại đây, anh được nghe kể về công việc nuôi chim yến trong nhà cho thu nhập cao.

Tò mò về nghề này, anh Tú đã tìm tới tỉnh Khánh Hòa, địa phương nổi tiếng với nghề nuôi chim nhả "vàng trắng" này, để xem như thế nào. Thấy nghề này mở ra cơ hội đổi đời, anh Tú quyết định ở lại Khánh Hòa xin làm việc tại các cơ sở nuôi yến.

Sau một thời gian học hỏi, trang bị được kiến thức nuôi yến, chàng trai trẻ quyết định trở về quê hương khởi nghiệp. Để có vốn liếng làm ăn, anh Tú mang sổ đỏ của gia đình đi vay ngân hàng để xây một căn nhà 2 tầng. Tầng 1 là nơi gia đình sinh hoạt, còn tầng 2 rộng 100 m2 được chia thành 2 ngăn để nuôi yến. Làm xong nhà trú ẩn cho yến, anh bắt đầu lắp đặt hệ thống âm thanh phát tiếng kêu gọi bầy để thu hút, dẫn dụ chim yến ngoài tự nhiên vào trong nhà làm tổ.

Thời điểm đó, người thân, bạn bè và hàng xóm đều cho anh là kẻ "gàn dở" khi bỏ ra hàng trăm triệu đồng xây nhà cho chim… ở. Chưa kể, thời tiết, khí hậu cũng như môi trường miền Bắc thường có mùa đông rất lạnh, khó để nuôi thành công loài chim ưa khí hậu ấm nóng này.

"Dù biết là khó khăn, thế nhưng mình vẫn không nản lòng, bởi nếu không thử thì làm sao biết thành công hay không. Năm 2013, tôi bắt tay vào nuôi yến thì đến tháng 8-2014 thu hoạch được 5 lạng tổ, bán 20 triệu đồng" - anh Tú nhớ lại.

Những tưởng việc khởi nghiệp xuôi chèo mát mái nhưng khi cái lạnh của mùa đông năm 2015 tràn về, toàn bộ 2.000 con chim yến không chịu được lạnh cứ thế yếu đi và lăn ra chết. Không từ bỏ, anh Tú lại tiếp tục tìm tòi, học hỏi thêm kinh nghiệm và đã tìm ra cách khắc chế cái lạnh bằng việc đầu tư lắp đặt hệ thống lò sưởi điện. Cách làm này đã giúp anh Tú nuôi thành công chim yến trong nhà mà không lo sợ tác động của giá rét.

Nhờ bảo đảm các yếu tố kỹ thuật, chỉ sau một thời gian ngắn, nhà yến của anh đã thu hút được lượng lớn chim yến về làm tổ, sinh sản với khoảng 4.000 - 5.000 con.

Anh Nguyễn Văn Tú và nhà nuôi yến được lắp đặt hệ thống kỹ thuật sưởi ấm

Đưa sản phẩm lên sàn điện tử

Từ những thành công bước đầu, khi đã có nguồn cung ổn định từ nhà yến, để nâng cao giá trị sản phẩm, năm 2015, anh Tú đi học kỹ thuật và đầu tư một dây chuyền với đầy đủ các loại máy móc như: Máy trộn yến, máy chiết, tiệt trùng, đóng màng co... để sản xuất nước yến. Năm 2017, anh Tú quyết định thành lập Công ty Sản xuất và Thương mại Yến sào xứ Thanh, chuyên sản xuất và kinh doanh các sản phẩm từ yến sào thô, yến sào tinh chế và yến đóng hũ, phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

Chưa dừng lại ở đó, năm 2018, khi có chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP), anh Tú tìm hiểu và nhận thấy những lợi ích của chương trình nên đã chủ động nâng cấp hệ thống máy móc, nghiên cứu, tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, bảo đảm các tiêu chuẩn. Năm 2019, 2 sản phẩm là tổ yến sào và tổ yến sào chưng của công ty đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh (nâng lên 4 sao vào năm 2021).

Đến nay, các sản phẩm từ tổ yến của anh Tú đã có mặt tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước, bước đầu một số sản phẩm được xuất khẩu với 12 dòng sản phẩm như yến chưng, yến rút lông khô xuất khẩu, tổ yến sợi, tổ yến tinh chế... Mỗi tháng, công ty xuất bán trên 60.000 hũ yến chưng, doanh thu trên 500 triệu đồng. Ngoài ra, mỗi năm anh Tú còn xuất bán khoảng 50-60 kg yến thô, với giá bán từ 20-22 triệu đồng/kg; năm 2022 anh Tú đã thu về gần 1 tỉ đồng.

"Bên cạnh việc nghiên cứu nâng cao chất lượng, đổi mới mẫu mã sản phẩm, thực hiện quảng bá, giới thiệu sản phẩm thông qua truyền thông, các hội chợ, triển lãm, việc tham gia chương trình OCOP chính là nền tảng để công ty đầu tư sâu vào chất lượng sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh, vươn ra thị trường quốc tế" - anh Tú hồ hởi.

Từ suy nghĩ đó, trong 2 năm qua, anh Nguyễn Văn Tú đã đầu tư kinh phí xây dựng website quảng bá sản phẩm và thành lập riêng một bộ phận truyền thông, bán hàng online qua các kênh thương mại điện tử. Với hướng đi này, doanh thu qua các kênh thương mại điện tử đã tăng lên rất nhiều, chiếm tỉ trọng lớn. "Doanh thu năm 2022 tăng lên trên 10 tỉ đồng và đạt chứng nhận Top 100 Thương hiệu - Nhãn hiệu nổi tiếng đất Việt" - anh Tú cho biết.

Với mô hình nuôi chim yến và sản xuất các sản phẩm từ yến, anh Nguyễn Văn Tú đang tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động (tại cơ sở chính thuộc xã Hưng Lộc) với mức thu nhập 10 triệu đồng/lao động/tháng. Ngoài ra, còn có hàng trăm lao động có việc làm gián tiếp từ việc phân phối bán hàng và các công việc phụ trợ khác.