Ngày 20-4, Bộ Xây dựng tổ chức hội thảo kết thúc và bàn giao sản phẩm Dự án "Xây dựng chính sách tổng thể nhà ở xã hội (NƠXH) tại Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030". Theo Bộ Xây dựng, Việt Nam có mức độ đô thị hóa nhanh với ước tính khoảng 1 triệu dân cư đô thị mới mỗi năm. Đến năm 2020, 40% dân số Việt Nam trong tổng số khoảng 100 triệu dân sống ở khu vực đô thị/thành phố.
206 dự án chậm tiến độ, tạm dừng thi công
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết cả nước đã hoàn thành 249 dự án NƠXH khu vực đô thị và công nhân KCN, quy mô xây dựng khoảng hơn 104.200 căn, với tổng diện tích hơn 5,21 triệu m2. Các nơi đang tiếp tục triển khai 264 dự án với khoảng 219.000 căn, tổng diện tích khoảng 10,95 triệu m2.
Trong số này, chương trình phát triển NƠXH cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị đã hoàn thành 138 dự án với 57.200 căn hộ; đang tiếp tục triển khai 173 dự án với khoảng 128.500 căn hộ, tổng diện tích khoảng 6,42 triệu m2. Chương trình phát triển NƠXH dành cho công nhân KCN đến nay đã hoàn thành 111 dự án với khoảng 47.000 căn hộ, tổng diện tích 2,35 triệu m2; đang tiếp tục triển khai 91 dự án với 90.500 căn hộ, tổng diện tích 4,52 triệu m2.
Tuy nhiên, sau khi gói tín dụng hỗ trợ 30.000 tỉ đồng đã giải ngân hết (tháng 12-2016), từ đầu năm 2017 đến nay, do nhà nước chưa bố trí được nguồn vốn để tiếp tục cho vay ưu đãi đối với NƠXH theo quy định của Luật Nhà ở, dẫn đến kết quả triển khai chương trình NƠXH cho công nhân lao động KCN và người thu nhập thấp khu vực đô thị mới đạt thấp.
"Sau 10 năm, với tổng diện tích hơn 5,2 triệu m2 NƠXH đã được xây dựng thì mới chỉ đạt khoảng 41,7% mục tiêu đề ra theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020" - Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết.
Theo báo cáo của các địa phương, có tới 206 dự án NƠXH đang triển khai với khoảng 168.700 căn, tổng diện tích khoảng 8,4 triệu m2 bị chậm tiến độ hoặc tạm dừng thi công. Thậm chí, nhiều chủ đầu tư dự án NƠXH đang xin chuyển đổi sang thành dự án nhà ở thương mại; số lượng NƠXH cung ứng ra thị trường hầu như không có, vì không có nguồn vốn để tiếp tục cho vay.
Do vậy, Bộ Xây dựng khuyến nghị cần thực hiện nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách phát triển NƠXH theo hướng giảm phụ thuộc vào ngân sách nhà nước để phù hợp với tình hình hiện nay.
Một dự án nhà ở xã hội cho công nhân của Công ty Becamex ở TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Cấp tốc bổ sung 3.000 tỉ đồng
Theo ông Bùi Xuân Dũng, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản - Bộ Xây dựng, có 2 nhóm nguyên nhân chủ yếu dẫn đến kết quả phát triển NƠXH chưa đạt mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia.
Thứ nhất, tại một số địa phương, trong quy hoạch đô thị, KCN chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NƠXH, chưa thực hiện nghiêm quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để phát triển NƠXH. Thứ hai, do hạn chế về nguồn vốn tín dụng ưu đãi NƠXH, trong đó ngân sách bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội giai đoạn 2016-2020 đạt thấp, khoảng 2.163/9.000 tỉ đồng - chỉ đáp ứng khoảng 24% so với nhu cầu của ngân hàng này.
"Nguồn vốn cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng để cho vay thực hiện chính sách NƠXH đến nay vẫn chưa được bố trí. Vì vậy, có nhiều dự án NƠXH không thể triển khai" - Bộ Xây dựng giải thích.
Để tiếp tục thúc đẩy phát triển NƠXH thời gian qua cũng như trong giai đoạn tới, Bộ Xây dựng sẽ tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, chính sách. "Dự kiến cuối quý II/2021, Bộ Xây dựng sẽ ban hành Thông tư hướng dẫn các nhiệm vụ được Chính phủ giao trong Nghị định 49/2021/NĐ-CP, trong đó có quy định việc lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NƠXH, là một trong những vướng mắc lớn trong thời gian vừa qua" - đại diện Bộ Xây dựng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, còn có một số vấn đề bất cập liên quan đến phát triển NƠXH chưa thể tháo gỡ được ở Nghị định 49, do vướng mắc quy định của Luật Nhà ở 2014. Chính vì vậy, Bộ Xây dựng đang tiếp tục nghiên cứu, tham khảo các đề xuất của Dự án KOICA (Hàn Quốc) về NƠXH để tổng hợp, báo cáo các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình sửa đổi Luật Nhà ở 2014 cũng như Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia trong thời gian tới.
Về nguồn vốn hỗ trợ cho vay dự án NƠXH, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, sớm bố trí bổ sung khoảng 1.000 tỉ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo Nghị quyết số 71/2018/QH14 và khoảng 2.000 tỉ đồng cho các tổ chức tín dụng.
Chỉ quan tâm nhà thương mại, khu nghỉ dưỡng
Theo Bộ Xây dựng, một số địa phương chỉ quan tâm thực hiện các dự án phát triển nhà ở thương mại, khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp mà không chú ý triển khai các dự án phát triển NƠXH, nhà ở cho công nhân. Bên cạnh đó, trong giai đoạn thị trường bất động sản phát triển "nóng" như vừa qua, các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế hầu như không tham gia phát triển NƠXH, đầu tư xây dựng nhà ở giá thấp vì lãi suất vay vốn cao, trong khi thời gian thu hồi vốn dài, lợi nhuận thấp... Người có thu nhập thấp cũng không thể vay vốn ngân hàng để mua nhà vì số tiền chi trả cho nhà ở quá lớn so với mức thu nhập.
Bình luận (0)