Phải chặn người nhập cảnh trái phép

. Phóng viên: Sau hơn 3 tháng không ghi nhận ca mắc Covid-19 trong cộng đồng thì 2 ngày cuối tuần qua, Việt Nam đã ghi nhận 4 ca mắc Covid-19. Ðiều này có bất ngờ không, thưa ông?

PGS-TS TRẦN ÐẮC PHU

- PGS-TS TRẦN ÐẮC PHU: Ðiều này không bất ngờ, nằm trong các kịch bản dự liệu trước. Thời gian qua, chúng tôi vẫn nhận định dù nguy cơ có ca mắc Covid-19 trong cộng đồng là rất thấp nhưng vẫn còn, nhất là từ các trường hợp nhập cảnh trái phép vào Việt Nam từ đường mòn, lối mở mà chúng ta không thể kiểm soát hết.

Hiện nay, dịch Covid-19 trên thế giới bùng phát dữ dội, vậy nên cho dù chúng ta che chắn, phòng chống thì cũng không thể triệt để 100% được. Nhưng điều quan trọng là khi phát hiện ca bệnh, chúng ta phải có các biện pháp nhanh chóng xác định nguồn lây, khoanh vùng, cách ly những người tiếp xúc F1, F2, thậm chí F3, F4 để "đốm lửa nhỏ" không bùng phát thành "đám cháy lớn". Kể cả không tìm được nguồn lây ban đầu thì chúng ta chỉ cần làm tốt việc cách ly F1, F2... và khử trùng triệt để thì nguy cơ lây lan cũng hạn chế thấp nhất.

. Với tình hình dịch như hiện nay, liệu Việt Nam có nguy cơ bùng phát làn sóng thứ 2 với nhiều ca bệnh mới trong cộng đồng như bài học từ Singapore, Hàn Quốc... không?

- Hiện đã có rất nhiều quốc gia bị làn sóng Covid-19 thứ 2 (dịch đã được khống chế nhưng sau đó bùng phát trở lại - PV). Vì vậy, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 cũng đã tính tới phương án nếu có ca trong cộng đồng thì phản ứng như thế nào cho phù hợp. Vào thời điểm này, Việt Nam đã có năng lực nên việc khoanh vùng, dập dịch có thể gọn hơn, không nhất thiết phải rộng rãi như trước. Nơi nào có ca dương tính thì khoanh vùng lại.

Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch Covid-19 trên thế giới đang diễn biến rất phức tạp, Việt Nam vẫn đứng trước nguy cơ cao. Thời gian tới có thể vẫn tiếp tục ghi nhận các ca bệnh Covid-19 mới trong cộng đồng nhưng tôi tin rằng với kinh nghiệm chống dịch Covid-19, bằng chiến lược phòng dịch kiên định: "ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch, điều trị", chúng ta sẽ ngăn chặn được nguy cơ bùng phát các ổ dịch lớn.

Cán bộ y tế điều tra dịch tễ người thân bệnh nhân mắc Covid-19 thứ 418 vào sáng 26-7. Ảnh: QUANG LUẬT

. Việt Nam liên tục phát hiện các ca nhập cảnh trái phép. Ông đánh giá về nguy cơ này như thế nào?

- Việt Nam đang thực hiện các biện pháp ngăn chặn quyết liệt ở các cửa khẩu nhưng việc người dân qua lại biên giới đường bộ thông qua đường mòn, lối mở gây nguy cơ dịch bệnh xâm nhập và lây nhiễm cho cộng đồng. Thời gian qua, chúng ta đã phát hiện nhiều người nước ngoài nhập cảnh trái phép từ các đường mòn lối mở nhỏ, người Việt trốn cách ly. Ðây chính là những mối nguy lây lan dịch Covid-19 ra cộng đồng. Chỉ một người nhập cảnh trái phép không may mang theo virus SARS-CoV-2 mà không được phát hiện kịp thời thì nguy cơ lây lan cho cộng đồng là tất yếu.

Do đó, các địa phương; các ngành quân đội, công an, y tế cần tiếp tục kiểm soát chặt chẽ người nhập cảnh, thực hiện nghiêm việc cách ly tập trung. Các trường hợp là nhà đầu tư, chuyên gia kỹ thuật, lao động tay nghề cao, nhà quản lý doanh nghiệp, công chức thực hiện công vụ, sinh viên nước ngoài học tập tại Việt Nam được tạo điều kiện nhập cảnh nhưng phải thực hiện cách ly phù hợp.

. Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, ông có khuyến cáo gì?

- Ðối với người dân, việc cần thực hiện trong thời điểm này là đeo khẩu trang. Việt Nam làm rất tốt việc đeo khẩu trang nên trong thời gian qua đã khống chế được tình hình dịch bệnh. Bên cạnh đó, thường xuyên rửa tay khử khuẩn, vệ sinh môi trường tại những nơi công cộng như xe buýt, công sở, chung cư.

Trước đây, khi Việt Nam thực hiện giãn cách xã hội, chung cư nào cũng có nước sát khuẩn nhưng bây giờ tại nhiều nơi đã không còn, trong khi Bộ Y tế vẫn khuyến cáo cần phải thường xuyên sử dụng nước sát khuẩn. Vì vậy, biện pháp phòng bệnh lúc này không phải chỉ ngành y tế, chính quyền vào cuộc mà người dân cần phải phòng bệnh cho chính mình, đó là điều rất quan trọng.