Tạo điều kiện để TP HCM phát triển nhanh, bền vững

Ngày 19-12, Chủ tịch Quốc hội (QH) Vương Đình Huệ đã chủ trì buổi làm việc giữa Đảng đoàn Quốc hội với Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM về Đề án Xây dựng dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách thí điểm tạo động lực phát triển TP HCM.

Giải quyết các điểm nghẽn

Mở đầu buổi làm việc, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ cho biết tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV đã xem xét báo cáo tổng kết thực hiện Nghị quyết 54 và gia hạn cho TP HCM tiếp tục thực hiện Nghị quyết này đến hết năm 2023. Đồng thời, giao Chính phủ nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 trong thời gian sớm nhất.

Báo cáo tại buổi làm việc, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP HCM, nhấn mạnh việc cần thiết phải có một nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 54, tạo điều kiện cho thành phố khơi thông nguồn lực và tạo đà phát triển trở lại. Đồng thời, kế thừa và tích hợp tất cả các cơ chế chính sách mà TP HCM cần Trung ương quan tâm hỗ trợ để phát triển tương xứng với vị trí đầu tàu về kinh tế - xã hội của cả nước.

Cũng theo ông Phan Văn Mãi, việc ban hành cơ chế đặc thù cho TP HCM nhằm phát huy vai trò, tiềm năng và gắn trách nhiệm của thành phố đối với cả nước.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại buổi làm việc Ảnh: ĐỨC NGHĨA

Chủ tịch UBND TP HCM cho biết việc xây dựng Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 54 là tập trung giải quyết các điểm nghẽn, tháo gỡ vướng mắc về thể chế, chính sách, tạo thuận lợi trong thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, tăng cường phân cấp, phân quyền cho thành phố. Ngoài ra, xây dựng các cơ chế nhằm giải phóng các nguồn lực đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài và đầu tư tư nhân, tham gia vào phát triển hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, văn hóa, thể thao và du lịch.

Khi xây dựng dự thảo Nghị quyết mới, TP HCM đề xuất các cơ chế liên quan lĩnh vực và nội dung về quản lý đầu tư; tài chính ngân sách; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; quản lý văn hóa xã hội và trật tự xã hội; các chính sách ưu đãi khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững; về tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, ủy quyền và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. TP HCM cũng đề xuất các cơ chế, chính sách liên quan đến xây dựng và phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố; cơ chế phân cấp, phân quyền, ủy quyền và tổ chức bộ máy hành chính TP Thủ Đức.

Với những vấn đề thực tiễn đặt ra nhưng pháp luật chưa quy định hoặc quy định không phù hợp, TP HCM đề xuất Quốc hội cho phép thực hiện thí điểm theo tinh thần Nghị quyết 16/NQ/TW năm 2012 và Kết luận 21- KL/TW năm 2017 của Bộ Chính trị. TP HCM xác định các cơ chế, chính sách đặc thù không làm ảnh hưởng đến sự điều hành chung của Chính phủ và lợi ích của các địa phương khác, mà chủ yếu nhằm tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền đô thị TP HCM.

Tại buổi làm việc, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường khẳng định với phương châm chủ động, từ sớm, từ xa, Đảng đoàn Quốc hội làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM để cho ý kiến định hướng về các cơ chế, chính sách đặc thù, chuẩn bị cho việc xây dựng dự thảo Nghị quyết mới. Lãnh đạo các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ, các ủy viên Ủy ban Thường vụ QH đã có những góp ý bước đầu cho TP HCM hoàn thiện đề án.

4 nhóm chính sách lớn

Kết luận buổi làm việc, Chủ tịch QH nhấn mạnh việc xây dựng dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 là nhiệm vụ cần thiết, cấp bách nhằm kịp thời thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng đối với TP HCM. Qua đó, tạo điều kiện để thành phố củng cố, tăng cường các trụ cột, các động lực tăng trưởng để phát triển nhanh và bền vững hơn nữa theo tinh thần "TP HCM vì cả nước, cả nước vì TP HCM".

Theo Chủ tịch QH, TP HCM cần tập trung vào 4 nhóm chính sách lớn khi xây dựng dự thảo nghị quyết, gồm: chính sách tại Nghị quyết số 54 hiện vẫn còn cần thiết, có thể điều chỉnh, cập nhật cho phù hợp với giai đoạn mới; nhóm chính sách đã được QH quyết định cho một số tỉnh, thành khác cũng được áp dụng với TP HCM; nhóm chính sách hiện đã được đề xuất sửa đổi, bổ sung trong một số dự án luật thì có thể cho phép TP HCM thực hiện sớm hơn và nhóm chính sách mới, riêng biệt cho TP HCM. Theo Chủ tịch QH, đây là những nhóm chính sách trọng tâm, trọng điểm và trên thực tế đang có nhiều vướng mắc, điểm nghẽn.

Nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm nguyên tắc, quy định, quy trình thủ tục khi xây dựng các cơ chế, chính sách, Chủ tịch QH cho biết tinh thần chung là ủng hộ tối đa để TP HCM phát triển, có các gói chính sách trọng tâm, trọng điểm, giải quyết các vấn đề lớn, tháo gỡ được những điểm nghẽn hiện nay. Do đó, Chủ tịch QH đề nghị Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM xây dựng cơ chế, chính sách phải bao gồm các vấn đề lớn, đem lại lợi ích trước mắt và lâu dài để tạo đột phá, kiến tạo sự phát triển mạnh mẽ cho thành phố.

Trong các đề xuất của TP HCM có đề cập việc phân cấp, phân quyền. Chủ tịch QH lưu ý phải xác định rõ các nguyên tắc chung để bảo đảm các điều kiện cho TP HCM thực hiện hiệu quả sự phân cấp, ủy quyền này. Chủ tịch QH cũng cho rằng việc triển khai thí điểm các cơ chế, chính sách cần có kiểm soát, thực hiện minh bạch để không bị áp dụng tràn lan. Với sự chuẩn bị chu đáo, công phu của TP HCM, Chủ tịch QH cho rằng dự thảo nghị quyết này có thể xem xét, thông qua theo quy trình rút gọn tại một kỳ họp của QH, dự kiến là kỳ họp tháng 5-2023.