Tết "bình thường mới"

Mong rằng, điều này sẽ không đến, không còn đến trong năm mới 2022 và những năm sau nữa!

Là U70, từng qua nhiều cái Tết trong kháng chiến và cả trong những năm đất nước vừa chiến tranh vừa hòa bình sau 1975, tôi chưa từng gặp câu hỏi khó trả lời như này: Chúng ta sẽ ăn Tết Nhâm Dần như thế nào? Cả nước và từng gia đình sẽ ăn Tết ra sao khi biến chủng Delta vẫn đang tác oai, tái quái; biến chủng Omicron từ hơn 63 nước đang chực chờ đổ bộ và tử vong hằng ngày vẫn còn 3 chữ số?

Người dân TP HCM vui chơi ở phố đi bộ Nguyễn Huệ. Ảnh: Hoàng Triều

Đại nạn của loài người. Hơn hai năm trước, Covid-19 hoành hành đầu tiên ở Vũ Hán, sau đó lây lan sang Bắc Mỹ, Tây Âu, Ðông Âu, Nam Mỹ, châu Phi, Ấn Ðộ, các nước ASEAN. Những đại đô thị, những trung tâm du lịch - tham quan - mua sắm từng thu hút nhiều triệu người mỗi năm của thế giới, thậm chí những quốc gia phát triển cao nhất trong G7 hay G20, bị phong tỏa 24/24, đường phố vắng lặng nhiều ngày, nhiều tuần, nhiều tháng...

Lúc ấy, chưa có vắc-xin và thuốc trị, Việt Nam được đánh giá là một trong vài "ngôi sao" của thế giới đã chiến đấu thành công với Covid-19, dựa vào niềm tin của người dân đối với chính phủ, chấp nhận hạn chế tự do cá nhân, tự nguyện tuân thủ nghiêm ngặt cách ly, phong tỏa và thực hành những biện pháp 5K dễ thuộc, dễ làm theo. Nhờ vậy, cả nước có được một cái Tết Tân Sửu tương đối bình yên, an toàn, vui vẻ.

Rồi "cơn bão" Delta cuối tháng 4-2021 ập đến, phủ bóng đen… Thoạt đầu là những khu công nghiệp đông lao động ở phía Bắc. Tiếp theo, và nặng nề nhất, là ở TP HCM - trung tâm kinh tế lớn nhất, nơi đóng góp nhiều nhất cho tăng trưởng và ngân sách của cả nước; là Ðà Nẵng, động lực phát triển kinh tế của miền Trung; lan sang toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam chiếm 45% GDP của nền kinh tế và ÐBSCL, vựa lúa an ninh lương thực và trung tâm xuất khẩu lúa gạo, thủy sản lớn của cả nước.

Khi đã nhận ra chỉ 5K thôi thì không đủ và tiêm vắc-xin trên diện rộng là "vũ khí" ưu tiên hàng đầu, Việt Nam đã tập trung mọi nguồn lực, từng cá nhân lãnh đạo đã tranh thủ mọi cơ hội và quan hệ quốc tế để đem vắc-xin về, tổ chức tiêm phòng cho toàn dân theo cách nhanh nhất và an toàn nhất có thể! Khi đã nhận ra chiến lược "Zero Covid" là không phù hợp với biến chủng Delta và điều kiện vật chất của Việt Nam, Chính phủ đã chuyển mạnh sang "thích ứng an toàn", vừa chung sống vừa chiến đấu với Covid-19, cho phép các ngành, các địa phương mở cửa trong điều kiện "bình thường mới".

Niềm tin. Gần 2 tháng TP HCM chuyển sang "bình thường mới", tuy tỉ lệ lây nhiễm còn ở ngưỡng thấp của 4 con số; tử vong vẫn cao, 2 chữ số mỗi ngày nhưng lãnh đạo và người dân thành phố tin tưởng rằng các con số nghiệt ngã này sẽ được kéo xuống thấp hơn nữa. Tất nhiên, với điều kiện tiếp tục phủ vắc-xin mũi 2, mũi 3, từng bước tiêm chủng cho trẻ em và kiểm soát chặt các nguồn nguy cơ.

Quan trọng là tâm lý cộng đồng không còn trầm uất và nặng nề như trước. Cuộc sống sinh động, nhộn nhịp trở lại, gương mặt người cũng rạng rỡ, vui tươi hơn.

Chiến lược "thích ứng an toàn" của Chính phủ đang trở thành thực tế trong cuộc sống hằng ngày của người dân TP HCM. Không khó nhận thấy khẩu trang trở thành "vật bất ly diện" của mỗi người khi vào văn phòng công ty hay công sở, lúc tập thể dục hay chơi với con trong công viên, kể cả lúc phóng xe máy hay ngồi trong xe hơi chạy ngoài đường! Nước xịt khuẩn đặt ở khắp nơi; việc khai báo y tế qua mạng hay bằng giấy là động thái bắt buộc đang trở thành bình thường. Không còn tâm trạng hoảng loạn khi nghe F0 phát sinh ở quận này, phường kia. 100% người dân từ 18 tuổi trở lên đã được tiêm vắc-xin mũi 1, hơn 75% đã tiêm mũi 2 và đang triển khai tiêm mũi 3.

Trong nhiều người dân đã hình thành niềm tin: có thể và cho dù mình có bị F0 nhưng sẽ không bị tử vong, không trở nặng, thậm chí không phải cách ly khỏi căn nhà thân thuộc, sẽ được chăm sóc bởi những người thân yêu của mình. Khi tự chữa trị tại nhà, họ được chăm lo bởi các tổ y tế cộng đồng tại chỗ, được hướng dẫn thường trực bởi các bác sĩ chuyên khoa mà họ đã đăng ký qua điện thoại.

Tết "bình thường mới". Vâng, Covid-19 đã làm cho Tết Nguyên đán không còn là Tết như cũ. Có Tết không, khi chợ hoa không còn tấp nập, pháo hoa không còn nườm nượp người xem, chùa chiềng, nhà thờ không còn người chen chúc hành lễ, người thân không còn thăm viếng qua lại mừng tuổi nhau, vì nhà này đang có F0, nhà kia đang ở "vùng đỏ"? Tết sẽ thế nào với hàng ngàn em bé mồ côi cả cha mẹ; những đôi vợ, chồng chỉ còn một nửa; những cảnh đời thất nghiệp, cơ nhỡ, không người nương tựa; những gia đình có người thân tử vong vì Covid-19, mà bàn thờ chưa tắt khói hương?

Dù thế nào đi nữa, người Sài Gòn - TP HCM vẫn phải ăn Tết, không để con virus quái ác lấy mất Tết cổ truyền của chúng ta! Trong 2 năm qua, hàng triệu người đã dấn thân, đương đầu, hy sinh lợi ích riêng và hàng vạn người đã nằm xuống vì Covid-19 để cho chúng ta tiếp tục sống.

Người Sài Gòn - TP HCM vẫn sẽ ăn Tết nhưng là Tết "bình thường mới". Nghĩa là ăn Tết an toàn, giữ 5K, vẫn tiêm chủng cho đủ liều, vui vẻ khai báo và xét nghiệm y tế khi cần thiết. Vẫn về quê tảo mộ người thân, thăm viếng họ hàng nếu điều kiện cho phép. Vẫn rước ông bà và đón vong linh những người thân đã khuất vì Covid-19 về dự bữa cơm cuối năm với mình bằng những nén nhang thơm.

Tùy điều kiện mỗi người, người Sài Gòn - TP HCM sẽ quan tâm chăm sóc, giúp đỡ, yêu thương những cháu bé mồ côi, những số phận cơ nhỡ, neo đơn, già yếu, bệnh tật. Ai thích thì có thể cùng gia đình trải nghiệm mấy ngày xuân ở những khu du lịch xinh tươi đang khao khát đón khách nơi núi rừng hay biển đảo, tất nhiên, theo phương thức "bong bóng" an toàn. Hay đi "phượt", đi caravan trên những "con xe" yêu thích, cùng với người yêu, bạn bè, đồng nghiệp. Không thích đi thì đóng cửa căn hộ, tắt máy điện thoại, sống chậm trong mấy ngày xuân, nhấm nháp một tách trà thơm, một ly rượu ngọt để ngẫm nghĩ về cái thế giới loài người vừa đáng yêu, vừa đáng ghét, có người giàu, kẻ nghèo, có sinh - lão - bệnh - tử, và luôn có những con vi trùng, virus, vi khuẩn bên trong và bên ngoài chúng ta!

Vượt lên Covid-19, người Sài Gòn - TP HCM sẽ ăn Tết Nhâm Dần theo cách của mình. Ðể rồi sau Tết, tất cả sẽ trở lại đời sống và công việc thường nhật. Ðể yêu thương nhiều hơn người thân, bạn bè, quan tâm nhiều hơn đến đồng bào, đồng chí; tiếp tục thực hiện những ước mơ, khát vọng riêng và góp phần xây dựng quê hương, đất nước.

Và tất nhiên, làm những điều ấy theo cách "bình thường mới", cho đến khi Covid-19 trở thành một căn bệnh đặc hữu, như đã từng xảy ra như thế với cúm mùa, bệnh bại liệt, viêm gan siêu vi hay sốt rét.