Thiếu nước giữa mùa mưa

Những năm trước, cuối tháng 10, đầu tháng 11, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã đón nhiều đợt mưa lũ và bão. Còn năm nay, dù đang là mùa mưa nhưng thời tiết nắng gắt, lượng mưa thiếu hụt nên nhiều hồ chứa đang cạn nước.

Huyện Quảng Điền được xem như vùng trũng của tỉnh Thừa Thiên - Huế. Mọi năm, vùng này thường bị ngập nhưng năm nay ở đây chưa có cơn lũ nào để mang phù sa về cho ruộng đồng. Lão nông Trần Văn Quốc (ngụ xã Quảng Thành, huyện Quảng Điền), nói rằng mùa này nắng vẫn rát mặt, cánh đồng chỉ xâm xấp nước. "Mưa lũ ngoài việc bồi đắp phù sa còn diệt chuột bọ. Nay đã tháng 11 rồi mà lũ vẫn chưa xuất hiện" - ông Quốc nói.

Hồ Truồi ở huyện Phú Lộc (tỉnh Thừa Thiên - Huế) trơ đáy giữa mùa mưa

Số liệu của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Thừa Thiên - Huế cho thấy từ tháng 8 đến tháng 10, dù là các tháng mùa mưa lũ nhưng lượng mưa tại địa phương này rất thấp. Trong đó, lượng mưa tại huyện Nam Đông chỉ đạt 25%, huyện A Lưới và khu vực đồng bằng chỉ đạt 45% so với lượng mưa trung bình nhiều năm. Mực nước và dòng chảy các sông ở hạ lưu đều thấp hơn nhiều năm, còn các sông ở vùng núi chỉ đạt 30%-38%.

Theo Ban Chỉ huy Phòng chống Thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn tỉnh Thừa Thiên - Huế, địa phương này có 56 hồ chứa thủy lợi và 6 thủy điện đã đi vào vận hành khai thác. Hiện tại, các hồ thủy lợi vừa và nhỏ đều khô nước, một số hồ như Truồi, Hòa Mỹ, Khe Ngang, Mỹ Xuyên… dung tích hữu ích còn lại từ 20%-50%. Các hồ lớn, mực nước đều thấp hơn mực nước dâng bình thường từ 10,6-29,5 m. Trong đó, hồ thủy lợi Tả Trạch mực nước hiện chỉ đạt 24 m, cao hơn mực nước chết 1 m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 21 m. So với cùng kỳ năm 2017, mực nước hồ Tả Trạch thấp hơn khoảng 2,5 m.

Hồ thủy điện Hương Điền nằm ở thượng nguồn sông Bồ, ngoài chức năng thủy điện thì công trình này có nhiệm vụ quan trọng trong việc điều tiết lũ, giữ nước để cung cấp cho sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt cho vùng hạ du. Tuy nhiên, hiện mực nước ở hồ này chỉ đạt 47,8 m, cao hơn mực nước chết 1,8 m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 10,2 m. Đáng lo lắng nhất là tình trạng hụt nước ở hồ thủy điện Bình Điền ở thượng nguồn sông Hương bởi mực nước hiện tại chỉ đạt 55 m, cao hơn mực nước chết 2 m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 30 m, so với cùng kỳ năm 2017 mực nước ở đây thấp hơn khoảng 14 m.

Theo nhận định của Ban Chỉ huy Phòng chống Thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn tỉnh Thừa Thiên - Huế, với tình hình biến đổi khí hậu như hiện nay, lượng mưa có xu hướng giảm gây ra nhiều khó khăn trong sản xuất điện của các doanh nghiệp và cũng dễ xảy ra nguy cơ hạn hán trong mùa vụ năm 2019.

Ông Đỗ Văn Đính, Giám đốc Công ty TNHH Quản lý khai thác công trình thủy lợi tỉnh Thừa Thiên - Huế, nhận định với tình hình như hiện tại, nếu kéo dài hết mùa mưa nhưng lượng nước không đầy hồ thì mùa khô sang năm nhiều nơi sẽ hạn hán.

Tình hình sẽ nghiêm trọng, bởi theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Thừa Thiên - Huế, tổng lượng mưa 3 tháng cuối năm 2018 ở địa phương này dự báo thấp hơn trung bình nhiều năm, chỉ đạt từ 60%-80%. Còn 3 tháng đầu năm 2019, tổng lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm, lượng dòng chảy các sông tiếp tục thiếu hụt, chỉ đạt 40%-60%.