Tính mạng người dân mong manh nếu xảy ra cháy nổ ở những chung cư mini

Ngày 13-9, thông tin ban đầu vụ cháy chung cư mini tại phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội, Công an TP Hà Nội cho biết đã ghi nhận hàng chục người tử vong, hơn 100 người mắc kẹt được lực lượng chức năng giải cứu.

Đưa nạn nhân vụ cháy chung cư mini đi cấp cứu. Ảnh: Hữu Hưng

Liên quan vụ việc đau lòng này, ông Nguyễn Văn Đỉnh, chuyên gia pháp lý đầu tư, bất động sản, đánh giá vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ là khủng khiếp.

"Tính mạng của người dân là rất mong manh nếu xảy ra sự cố cháy nổ do không phải dự án đầu tư nên không được thẩm duyệt, nghiệm thu, kiểm tra thường xuyên về an toàn, phòng cháy chữa cháy" - ông Đỉnh nói.

Là một chuyên gia pháp lý, được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như các bộ, ngành mời dự hội nghị nhiều lần để góp ý Luật Nhà ở (sửa đổi), ông Đỉnh cho biết loại hình chung cư mini này cực "hot" tại các đô thị lớn, vì diện tích vừa phải, giá bán phù hợp túi tiền của các hộ gia đình trẻ, người lao động và có vị trí tiện lợi cho sinh hoạt, làm việc, cho con học... nhưng lại là một "vấn nạn" của các đô thị.

Dù nhiều bất cập như vậy nhưng tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) lại đề xuất "luật hóa" loại hình này dưới cái tên là "nhà ở nhiều tầng nhiều hộ ở của hộ gia đình, cá nhân".

Điều này có nghĩa, nếu một hộ gia đình, cá nhân có thửa đất ở vài trăm m2 thì có thể xây dựng chung cư mini để bán mà không cần phải thành lập doanh nghiệp, không cần lập dự án đầu tư để thực hiện thủ tục đầu tư theo Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản? (Gồm các thủ tục: Chấp thuận chủ trương đầu tư, giao đất/cho thuê đất, định giá đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất, thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi/thiết kế cơ sở, thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy, cấp giấy phép xây dựng, nghiệm thu phòng cháy chữa cháy, nghiệm thu công trình đủ điều kiện khai thác, vận hành...)

Theo ông Đỉnh, nguy hiểm ở chỗ Điều 57 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) bản mới nhất (trình Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách cuối tháng 8-2023) lại cho phép chủ nhà được lựa chọn cấp "sổ hồng" riêng đối với từng căn hộ.

"Điều này sẽ dẫn đến loại hình chung cư mini được "luật hóa" và không khác gì căn hộ chung cư thông thường. Điều này cũng thế hiện trong Luật Nhà ở hiện hành (Điều 46) và trước đó là Nghị định 71/2010/NĐ-CP".

Nếu chính sách này được thông qua, theo ông Đỉnh, chắc chắn sẽ dẫn đến chung cư mini "đã hot ngày càng hot hơn", người dân sẽ đổ xô mua chung cư mini, hình thành làn sóng đi lùng mua các lô đất ở kề cận để hợp thửa, xây chung cư mini bán tràn lan thay vì khuyến khích phát triển nhà ở theo dự án, đảm bảo kết nối hạ tầng đồng bộ.

Chính vì vậy chuyên gia Nguyễn Văn Đỉnh kiến nghị không "luật hóa" chung cư mini và cần có biện pháp kiểm soát chặt chẽ loại hình này, đặc biệt là không công nhận giao dịch mua bán căn hộ chung cư mini, kiên quyết không cấp "sổ hồng" riêng đối với từng căn hộ chung cư mini để không làm bùng phát loại hình này, tránh nguy cơ mất an toàn và quá tải hệ thống hạ tầng đô thị.

"Nếu hộ gia đình, cá nhân nào có quyền sử dụng đất ở, muốn xây chung cư thì phải thành lập doanh nghiệp/hợp tác xã và lập dự án đầu tư để thực hiện thủ tục đầu tư theo Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản" - ông Đỉnh kiến nghị.