TP HCM chưa khai thác hết lợi thế chuyển đổi 26.000 ha đất nông nghiệp

Ngày 8-12, Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM tổ chức hội thảo khoa học "Chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp trên địa bàn TP HCM: Thực trạng trong gian đoạn 2011-2020 và giải pháp trong thời gian tới".

Tại đây, TS Phạm Trần Hải, Phó Trưởng phòng nghiên cứu quản lý đô thị (Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM), đã chỉ ra nhiều hạn chế về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp trên địa bàn TP HCM thông qua đề tài nghiên cứu khoa học của nhóm tác giả thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM.

TS Phạm Trần Hải cho rằng hiện nay đất nông nghiệp nằm rải rác, "da beo" nên khó thực hiện các dự án lớn.

Theo ông Phạm Trần Hải, tổng diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn 5 huyện chiếm 93,49% tổng diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn TP HCM. 6,51% diện tích đất nông nghiệp còn lại phân bố rải rác ở quận Bình Thạnh và các quận nội thành phát triển khác (quận 12, quận Bình Tân) và TP Thủ Đức. Trong đó, một số nơi thực chất không còn sản xuất nông nghiệp nữa mà chỉ là đất nông nghiệp trên giấy, chẳng hạn khu Thanh Đa (quận Bình Thạnh).

Giai đoạn 2016-2020, TP HCM đặt mục tiêu chuyển 26.000 ha đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp nhưng thực tế chỉ làm được 13%-14%. TP HCM có nhiều quy hoạch "treo", dự án "treo".

Nhiều khu đất nông nghiệp tồn tại ở dạng "da beo" với quy mô nhỏ và rải rác (Bình Chánh, Hóc Môn), khó có khả năng khai thác hiệu quả cho mục đích nông nghiệp, hiện để trống hoặc sử dụng với mục đích phi nông nghiệp.

"TP HCM có 26.000 ha đất nông nghiệp để chuyển đổi mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp. Nhưng khi nhà đầu tư vào hỏi để chuyển mà lấm tấm hạt đỗ như thì thực tế chúng ta nên xem lại 26.000 ha đó có sẵn sàng để chuyển đổi hay không" – TS Phạm Trần Hải nói.

Theo ông, cần có thống kê quỹ đất nông nghiệp để có giải pháp, định hướng chuyển đổi mục đích sử dụng phù hợp vì đất nông nghiệp nằm rải rác, không đủ độ tích tụ để làm dự án lớn. Những mảnh đất nông nghiệp xé lẻ dẫn đến việc sử dụng không đúng mục đích và chuyển đổi sai quy định dễ dàng xảy ra.

So với dự báo của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt thì tiến độ chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp diễn ra quá chậm, chỉ đạt 11,2% tiến độ kế hoạch trong giai đoạn 2011-2015 và đạt 13,18% tiến độ kế hoạch trong giai đoạn 2016-2020.

"Về số lượng dự án sử dụng đất nông nghiệp, theo thống kế sơ bộ và chưa đầy đủ dựa trên việc đánh giá các kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hằng năm trong giai đoạn 2016-2020, số dự án thực hiện hoàn thành cũng chỉ đạt từ 5%-10% số dự án theo kế hoạch. Tiến độ chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp không đều, thường tập trung vào giai đoạn cuối kỳ kế" – TS Phạm Trần Hải nói.