TP HCM lên hàng loạt giải pháp để mạnh tay xử "cát tặc"

UBND TP HCM vừa có văn bản gửi các sở, ngành; UBND quận, huyện, TP Thủ Đức về phối hợp, tăng cường các biện pháp phòng, chống khai thác cát trái phép; kinh doanh, vận chuyển cát không có nguồn gốc hợp pháp trên địa bàn TP.

Theo đó, UBND TP giao Công an TP chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu UBND TP kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung vào Luật Hình sự theo hướng "giảm định lượng" để xác định yếu tố cấu thành tội phạm đối với hành vi khai thác tài nguyên trái phép, trong đó đề xuất cụ thể định lượng đủ cấu thành tội phạm để xử lý hình sự đối với hành vi khai thác cát trái phép nhằm đảm bảo sức răn đe.

Sà lan khai thác cát trái phép trên biển Cần Giờ (ảnh: NLĐO)

Luật có hiệu lực từ ngày 1-1-2018 (xử lý hình sự người khai thác trái phép trên 500 khối cát, hoặc thu lợi bất chính trên 100 triệu đồng) được cho là chưa phù hợp, khó xử lý "cát tặc" bởi định lượng xác định tội đang quá lớn. Trộm cắp tài sản thông thường trên 2 triệu đồng là bị xử lý hình sự, song trộm cát - tài nguyên quốc gia, thu lợi đến trăm triệu đồng mới bị xử lý.

Đồng thời tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với các bến thủy nội địa hoạt động không phép, quá phép.

Ngoài ra, UBND TP cũng giao các sở, ngành tham mưu UBND TP kiến nghị Chính phủ bổ sung quy định chế tài với hành vi mua, bán, vận chuyển, tàng trữ, tiêu thụ khoáng sản không rõ nguồn gốc; cho phép dùng phương tiện, kỹ thuật nghiệp vụ (ghi hình) làm bằng chứng để điều tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản, giao thông thủy; điều chỉnh thời gian xử lý hành chính đối với các vụ án phức tạp theo hướng kéo dài thời gian xử lý tăng vật, phương tiện; bắt buộc tất cả phương tiện thủy khi tham gia vận chuyển khoáng sản phải gắn thiết bị định vị và camera giám sát hành trình...

Riêng Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu UBND TP lập phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn; Cục quản lý thị trường kiểm soát chặt việc kinh doanh cát, nhằm ngăn chặn việc mua bán hoá đơn để hợp thức hoá lượng cát khai thác trái phép.

Trước đó, trong Đề án Phòng chống khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ và vùng giáp ranh với các tỉnh được ban hành giữa năm 2019, TP HCM dự kiến xây dựng 2 chốt kiểm soát trên biển và 2 chốt trên sông Đồng Nai (thuộc địa bàn quận 9).

Năm 2020, cơ quan chức năng thành phố đã xử lý hơn 80 vụ với gần 90 phương tiện khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát không hợp pháp; tổng số tiền phạt hơn 1,2 tỉ đồng; tịch thu gần 10.000 m3 cát. TP đã chuyển một vụ cho Công an huyện Giồng Trôm (Bến Tre) tiếp tục điều tra. Ngoài ra, TP cũng bàn giao tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xử lý 5 phương tiện liên quan.

Theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường, việc khai thác cát trái phép giảm 10 vụ so với năm 2019. Tuy nhiên, tình trạng nàytrên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt là vùng biển Cần Giờ.