Tự giác, thường xuyên học và làm theo Bác

Ban Bí thư Trung ương Đảng vừa tổ chức hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh".

Một số kết quả đạt được

Nhìn chung, việc triển khai thực hiện Chỉ thị 05 trong 3 năm qua đã đạt được những kết quả tích cực, khá toàn diện và đồng bộ. Các cấp, các ngành đã lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện Chỉ thị 05 gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và các nghị quyết, quy định, chỉ thị, kết luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng nghiêm túc, bài bản, đúng kế hoạch với nhiều nội dung sáng tạo, cụ thể, lựa chọn nhiều nội dung đột phá, gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng phát biểu khai mạc hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Chỉ thị số 05 Ảnh: TTXVN

Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã dần trở thành nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, tự giác của hầu hết tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên và được quần chúng nhân dân hưởng ứng, góp phần tích cực vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, đẩy mạnh cải cách hành chính, đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu; xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; từng bước ngăn chặn được sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, giải quyết kịp thời, có hiệu quả nhiều bức xúc nổi cộm ở địa phương, cơ quan, đơn vị.

Cùng với việc tiếp tục duy trì, phát huy các mô hình có hiệu quả, ngày càng xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm mới, kinh nghiệm quý trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được gắn kết với các phong trào thi đua yêu nước. Qua đó, xuất hiện nhiều cán bộ, đảng viên gương mẫu, đi đầu trong học tập và làm theo Bác; nhiều tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, trong các tầng lớp nhân dân, khắp các địa bàn trong nước.

Việc học tập các chuyên đề về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã cơ bản khắc phục được tính hình thức, chất lượng ngày càng cao với nhiều sự vận dụng phong phú, sát với tình hình thực tế của địa phương, đơn vị, tổ chức Đảng…; tác động tích cực đến nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cấp chính quyền; chấn chỉnh lề lối, tác phong của đội ngũ cán bộ, công chức, tạo được chuyển biến khá rõ nét về kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp, góp phần củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân với Đảng.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân trao bằng khen cho tập thể, cá nhân thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Việc giáo dục lý luận chính trị, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, học sinh, sinh viên và quần chúng nhân dân được tăng cường. Ban Tuyên giáo Trung ương đã phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) biên soạn xong chương trình, giáo trình mới về các môn lý luận chính trị theo Kết luận số 94 của Ban Bí thư khóa XI đưa vào giảng dạy tại các trường ĐH, CĐ, trung cấp chuyên nghiệp và các trường dạy nghề từ năm học 2019-2020. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ GD-ĐT, Học viện Hành chính quốc gia bổ sung, hoàn thiện chương trình, giáo trình về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giảng dạy ở các học viện, trường chính trị, trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp. Các trường chính trị tỉnh và trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện đưa nội dung học tập chuyên đề hằng năm vào các chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, đảng viên. Nhiều sở GD-ĐT của các tỉnh, thành đã triển khai thực hiện dạy tích hợp bộ tài liệu "Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống" trong môn giáo dục công dân, ngữ văn kết hợp với các hoạt động ngoại khóa, đạt được nhiều kết quả đáng phấn khởi. Đoàn Thanh niên tích cực tổ chức các hoạt động phong trào trong đoàn viên, thanh niên gắn với giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, giáo dục truyền thống cách mạng.

Công tác biểu dương, khen thưởng và nhân rộng các tấm gương điển hình tiêu biểu trong thực hiện Chỉ thị 05 được các cấp ủy, tổ chức Đảng quan tâm. Công tác tuyên truyền nội dung, kết quả thực hiện Chỉ thị 05, tuyên truyền các mô hình hay, tấm gương điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được đẩy mạnh với rất nhiều hình thức phong phú, đa dạng, đã tạo được tác động tích cực, sự lan tỏa trong xã hội.

Công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, sơ kết được thực hiện bài bản, đồng bộ. Việc cam kết và thực hiện cam kết tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của đa số cán bộ, đảng viên đã bám sát các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của trung ương, phù hợp hơn với đặc điểm, tình hình, yêu cầu nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị và từng cán bộ, đảng viên. Trong đó, nhiều cán bộ đứng đầu cấp ủy, chính quyền đã nghiêm túc thực hiện việc định kỳ trao đổi, đối thoại với nhân dân, doanh nghiệp, nhằm kịp thời nắm bắt, tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc của dân, giúp cho việc lãnh đạo của cấp ủy và điều hành của chính quyền các cấp sát đời sống, gần với dân, góp phần xây dựng chính quyền liêm chính, vững mạnh thực sự vì dân. Qua đó, góp phần tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, mang lại sự thống nhất và đoàn kết trong nội bộ, đồng thuận trong nhân dân, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị ở mỗi địa phương, đơn vị.

Có thể khẳng định việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã dần trở thành việc làm thường xuyên, thành ý thức tự giác của cán bộ, đảng viên và nhiều người dân trong cả nước, gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng ngành, từng cấp, từng địa phương, đơn vị. Kết quả thực hiện Chỉ thị 05 cùng với kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận về công tác xây dựng Đảng đã góp phần làm cho vai trò, vị trí, uy tín của Đảng, của hệ thống chính trị được nâng lên rõ rệt. Trong kết quả phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại đáng phấn khởi của 3 năm qua có sự đóng góp tích cực của kết quả thực hiện Chỉ thị 05.

Những hạn chế và nguyên nhân

Việc chọn nội dung đột phá, việc giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm của một số cấp ủy, địa phương, đơn vị chưa được quan tâm đúng mức, còn lúng túng, chưa quyết liệt trong tổ chức thực hiện. Nội dung cam kết tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu làm theo Bác của nhiều cán bộ, đảng viên còn chung chung, chưa gắn với chức trách, nhiệm vụ được giao, kết quả "làm theo" Bác chưa thật sự rõ nét, sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân ở một số địa phương, đơn vị.

Công tác triển khai, quán triệt chuyên đề của từng năm còn chưa thật sự hấp dẫn và phù hợp với từng đối tượng khác nhau trong xã hội.

Công tác phát hiện, xây dựng, biểu dương, khen thưởng, nhân rộng điển hình có nhiều kết quả tích cực nhưng việc tuyên truyền, nhân rộng chưa được đầu tư nhiều, từ đó chưa tạo được ấn tượng sâu sắc trong xã hội về những việc làm tốt, chưa thực sự lan tỏa mạnh mẽ từ điển hình ra diện rộng.

Một số nơi, tinh thần tự phê bình và phê bình vẫn còn yếu, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát còn hạn chế, việc cảnh báo, phòng ngừa sai phạm thiếu kịp thời. Do đó, một số cán bộ, đảng viên bị suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" không được phát hiện sớm để kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh, dẫn đến phải kỷ luật Đảng hoặc xử lý theo quy định của pháp luật.

Việc đưa nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào chương trình giáo dục, đào tạo trong nhà trường còn chậm.

Về nguyên nhân của những hạn chế:

Một số cấp ủy chỉ đạo chưa sâu sát, chưa xác định rõ nội dung trọng tâm cần thực hiện; vẫn còn một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa tích cực trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; có biểu hiện thiếu quyết tâm, chưa thực sự gương mẫu ở một số cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị; có nơi còn biểu hiện tính hình thức trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện; công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chỉ thị 05 ở một số địa phương, đơn vị chưa thường xuyên; tác dụng hiệu quả tuyên truyền còn hạn chế.

Công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong của cán bộ, đảng viên chưa đáp ứng yêu cầu, chưa thực chất, chưa phát huy hết vai trò giám sát của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân. Việc biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích học tập và làm theo Bác chưa đi liền với việc đôn đốc, kiểm tra, nhắc nhở, xử lý theo quy định đối với những tập thể, cá nhân chưa làm tốt, thậm chí có khuyết điểm, sai phạm.

Công tác tham mưu, hướng dẫn tổ chức thực hiện của cơ quan giúp việc cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy còn hạn chế, chưa đề xuất được nhiều giải pháp thiết thực, hiệu quả hơn.

Phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới

Về phương hướng sắp tới, cần phát huy những kết quả đã đạt được, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân; khắc phục những hạn chế, khuyết điểm và tiếp thu những kinh nghiệm qua 3 năm tổ chức thực hiện Chỉ thị 05; phát huy tính chủ động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức Đảng; đổi mới nội dung, hình thức chỉ đạo và tổ chức thực hiện bảo đảm thiết thực, phù hợp, hiệu quả với từng địa phương, đơn vị, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của nhiệm kỳ Đại hội XII, tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể như sau:

- Tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc thực hiện Chỉ thị 05; ý nghĩa, vai trò của việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN; tiếp tục nghiên cứu làm sâu sắc thêm những nội dung cơ bản của tư tưởng, đạo đức, phong cách, phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh và việc vận dụng trong giai đoạn hiện nay. Chỉ đạo tổ chức học tập chuyên đề năm 2020 và các năm tiếp theo nghiêm túc, hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng, giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân nắm được nội dung từng chuyên đề để triển khai thực hiện đạt kết quả.

- Cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chỉ thị 05 gắn chặt với việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Trung ương, nhất là thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp của Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, các nghị quyết Trung ương về công tác tổ chức, cán bộ. Thực hiện nghiêm Quy định về những điều đảng viên không được làm, các Quy định về trách nhiệm nêu gương, Quy định về công tác kiểm tra của tổ chức Đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, Quy định về giám sát của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.

- Làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục trong toàn Đảng và toàn xã hội về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và ý thức trách nhiệm cá nhân của cán bộ, đảng viên trong việc học tập và làm theo Bác. Đổi mới các phương pháp và hình thức tuyên truyền, giáo dục; quan tâm tới công tác tuyên truyền miệng, tuyên truyền trên báo chí và mạng xã hội. Tăng cường phối hợp, cung cấp thông tin cho các cơ quan báo chí truyền thông để có những sản phẩm báo chí hay, hấp dẫn, sâu sắc… nhằm tuyên truyền, giới thiệu quá trình thực hiện và kết quả việc học tập và làm theo Bác.

Các cơ quan báo chí, truyền thông của trung ương và địa phương cần đầu tư nhiều hơn cho các chương trình, chuyên trang, chuyên mục về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tìm tòi những thể hiện mới, hấp dẫn, thuyết phục để tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và kết quả thực hiện Chỉ thị 05; phối hợp làm tốt hơn nữa việc tổ chức giải thưởng sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" giai đoạn 2 (2018 - 2020).

Tăng cường phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng, biểu dương, khen thưởng, tuyên truyền và nhân rộng các tập thể, cá nhân điển hình tiêu biểu từ trung ương tới các địa phương bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Chú trọng hình thức biểu dương, khen thưởng đột xuất đối với những tập thể, cá nhân điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo Bác với phương châm "lấy tích cực để đẩy lùi tiêu cực".

- Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các tập thể và cá nhân cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân. Chú trọng việc đăng ký và làm theo của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu các cơ quan, địa phương, đơn vị theo hướng cụ thể, thiết thực, hiệu quả. Phát huy vai trò nêu gương của cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp. Tiếp tục lựa chọn những vấn đề quan trọng, những việc nổi cộm, bức xúc mà cán bộ, đảng viên, người dân đặc biệt quan tâm để tập trung tổ chức xử lý, giải quyết có kết quả thực chất.

- Tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định, quy chế, nội quy làm việc, các chuẩn mực đạo đức theo hướng ngắn gọn, dễ nhớ, phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng chi bộ, cơ quan, đơn vị. Các ban, bộ, ngành ở trung ương ban hành những quy định chung về đạo đức nghề nghiệp và hướng dẫn thực hiện trong toàn ngành. Lãnh đạo các cơ quan, đơn vị ban hành quy định về việc thực hiện nghiêm túc các chuẩn mực đạo đức. Thực hiện nghiêm việc đánh giá kết quả phấn đấu làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, lấy đó là tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên, tổ chức Đảng hằng năm.

- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện Chỉ thị 05. Nghiên cứu, phát hiện những cách làm hay, thiết thực, hiệu quả để triển khai thực hiện trên diện rộng, đồng thời kịp thời chấn chỉnh những biểu hiện lệch lạc hoặc thiếu quan tâm, triển khai hình thức. Kiên quyết xử lý theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của nhà nước đối với những cán bộ, đảng viên có sai phạm, tham nhũng, tiêu cực, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", nói và làm trái quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng.

- Ban tuyên giáo các cấp chủ động nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với cấp ủy những cách làm thiết thực, hiệu quả phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị; bố trí, phân công cán bộ đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu quả công tác tham mưu, giúp việc ban thường vụ cấp ủy trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị. 

(*) Báo Người Lao Động lược ghi.Tít chính và tít phụ do tòa soạn đặt.