Vĩnh biệt chú Sáu Khải!

Thủ tướng Phan Văn Khải nói chuyện với học sinh Trường Dân tộc nội trú Bắc Cạn, ngày 19-2-1998. Ảnh: TTXVN

Dành cả cuộc đời, dâng hiến toàn bộ sức lực, trí tuệ cho cuộc đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc, dành độc lập tự do cho Tổ quốc và dựng xây đất nước sau chiến tranh. Đó chính là đồng chí Phan Văn Khải - chú Sáu Khải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ, nguyên Chủ tịch UBND TP HCM.

Là người thuộc lớp cán bộ cách mạng lão thành, tham gia hoạt động cách mạng lúc mới 14 tuổi, chú Sáu Khải như nhiều cô chú thuộc thế hệ tiền bối đã đối mặt với 2 cuộc chiến tranh xâm lược khốc liệt nhất của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, không chỉ chứng kiến mà còn từng trải qua bao hy sinh, gian khó trong hoạt động cách mạng và chiến đấu chống quân thù để giải phóng quê hương. Chính sự trải nghiệm qua cuộc chiến đấu đầy anh dũng, hy sinh, gian khổ ấy đã hun đúc và tôi luyện nên một Phan Van Khải đầy bản lĩnh, năng động, điềm đạm, thân tình, thẳng thắn, kiên định, biết lắng nghe và thấu hiểu; có phong cách làm việc thận trọng, khoa học, dân chủ và quyết đoán.

Nhớ lại, năm 2003, khi TP HCM kiến nghị xin chủ trương trung ương cho phép tập trung cai nghiện đối với người nghiện ma túy, tôi được phân công ra Hà Nội, gặp trực tiếp các đồng chí lãnh đạo trung ương báo cáo xin ý kiến. Lần ấy, chú Sáu Khải cùng Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu trực tiếp chủ trì nghe TP báo cáo nội dung đề án.

Thú thật, lúc đầu, tôi không khỏi băn khoăn, hồi hộp, lo không đủ thời gian trình bày, lo báo cáo không súc tích, nổi bật về sự cần thiết phải áp dụng biện pháp tập trung đối tượng nghiện ma túy, những tác động tích cực sẽ mang lại khi triển khai đề án "quản lý, dạy nghề cho nhũng người sau cai nghiện"... Tôi cũng lo các đồng chí lãnh đạo bận nhiều việc lớn lao, phức tạp sẽ không tập trung vào nội dung làm việc.

Thế nhưng, tất cả những băn khoăn đó nhanh chóng tan biến khi tôi chứng kiến tinh thần, thái độ, sắc diện tập trung lắng nghe của các đồng chí, nhất là chú Sáu Khải. Chú trao đổi cặn kẽ, với những câu hỏi hoặc nêu hướng giải quyết sao cho có thể có được những điều kiện thuận lợi nhất về pháp lý cũng như nguồn lực để tập trung thực hiện hiệu quả đề án. Chú khẳng định đây là việc làm nhân văn, nhân đạo cần được ủng hộ chứ không chỉ động viên chung chung. Tuy nhiên, vì quy mô, tính chất phức tạp của công việc và đối tượng giải quyết là con người nên phải hết sức thận trọng, chặt chẽ về mặt pháp lý, chu đáo từng biện pháp thực hiện sao cho thật đồng bộ, hiệu quả, tạo hiệu ứng xã hội rộng lớn, vừa xây vừa chống... Đồng thời, tập trung xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, chuyển hóa các địa bàn phức tạp về tội phạm hình sự và ma túy, vận động xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Dù trong buổi làm việc đó chưa có được quyết định cuối cùng cho phép TP HCM thực hiện chủ trương nhưng chúng tôi cảm thấy ấm lòng khi được Thủ tướng Phan Văn Khải ủng hộ, động viên. Bản thân tôi cũng như các đồng chí trong đoàn ra làm việc lần đó có thêm bài học sâu sắc về phong cách và lề lối làm việc của chú Sáu Khải. Đó là, trước các quyết định quan trọng - nhất là những quyết định mới mẽ chưa có tiền lệ và liên quan đến con người cụ thể- cần có sự trao đổi công khai, dân chủ, tính toán nhiều mặt, xem xét nhiều khía cạnh để vừa có quyết định đúng, khả thi vừa tạo được sự đồng thuận từ trong nội bộ đến ngoài xã hội.

Xong buổi làm việc, chúng tôi đến chào, chia tay, chú Sáu Khải tâm sự: "Vụ này phải quyết liệt Tài ơi, không thể chung chung và làm theo phong trào được. Tình hình đã trở nên bức bách lắm rồi... Chú và anh Yểu rất hiểu và ủng hộ hết mình cho việc thực hiện đề án. Tuy nhiên, vì vấn đề khá rộng lớn, phức tạp, có cả quan hệ đối ngoại nên dù hết sức đồng tình, nhất quyết phải làm cho bằng được nhưng phải có thêm bước chuẩn bị về mặt pháp lý kỹ hơn...".

Lần làm việc đó, có thể nói là một bước chuẩn bị khá quan trọng dẫn đến cuộc họp của tập thể Ủy ban Ban Thường vụ Quốc hội với sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội để nghe TP HCM và các ủy ban của Quốc hội trình bày và cho ý kiến để trình chính thức với Quốc hội khóa XI (2002- 2007 ) và đã đươc thông qua với tỉ lệ thuận rất cao, cho phép TP triển khai thực hiện đề án thí điểm trong 2 năm.

Xin vĩnh biệt chú Sáu Khải, người con đất Gia Định - Sài Gòn anh hùng, kiên trung, bất khuất. Chú đã tròn bổn phận của một công dân yêu nước và trách nhiệm tiên phong của người chiến sĩ cộng sản quang vinh!