Xây dựng 4 tuyến đường ở Thủ Thiêm: Kiểm toán Nhà nước đề nghị giảm 274 tỉ đồng

Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa có báo cáo kiểm toán đối với dự án xây dựng 4 tuyến đường chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm và dự án xây dựng cầu Thủ Thiêm 2 (TP HCM) theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng và chuyển giao) do Công ty cổ phần địa ốc Đại Quang Minh làm nhà đầu tư.

Đối với dự án xây dựng 4 tuyền đường chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, tổng mức đầu tư được phê duyệt là 12.182 tỉ đồng. Tại thời điểm Nhà đầu tư trình phê duyệt tổng mức đầu tư, Sở Xây dựng TP HCM chưa ban hành chỉ số giá xây dựng của năm 2012, nên chi phí trượt giá trong tổng mức đầu tư trình được tính theo chỉ số giá bình quân từ năm 2007-2011.

Đến thời điểm phê duyệt tổng mức đầu tư, Sở Xây dựng TP HCM đã ban hành chỉ số giá năm 2012 nhưng không kịp thời cập nhật để tỉnh lại chi phí dự phòng trượt giá, làm tăng 350,91 tỉ đồng. 

Tuy nhiên, cơ quan kiểm toán cho biết, khoản chi phí dự phòng trượt giá 1.805,686 tỉ đồng (trong đó có 350,91 tỉ đồng) trong tổng mức đầu tư được loại trừ ngay trong tổng vốn đầu tư của hợp đồng BT do cơ chế thanh toán đồng thời được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận và được Bộ Tài chính hướng dẫn, nên không ảnh hưởng đến việc cân đối thanh toán khi ký hợp đồng BT và giá trị quyết toán dự án BT hoàn thành.

Khu đô thi mới Thủ Thiêm (TP HCM) - Ảnh: Hoàng Triều

Bên cạnh đó, KTNN nêu lại Kết luận số 1037 ngày 26-6-2019 của Thanh tra Chính phủ về việc kiến nghị giảm tổng mức đầu tư 1.519 tỉ đồng, trong đó có chi phí dự phòng do chênh lệch mức lương là 634,9 tỉ đồng (tương ứng giảm 33 tỉ đồng chi phí lãi vay trên mức chênh lệch dự phòng tiền lương).

Theo cơ quan kiểm toán, tại thời điểm lập tổng mức đầu tư dự án, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 103/2012/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu (có hiệu từ ngày 20-1-2013); Bộ Xây dựng đã có Văn bản số 551/BXD-KTXD ngày 2-4-2013 hướng dẫn điều chỉnh chi phí nhân công để lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình theo quy định tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP.

Thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của UBND TP HCM tại Văn bản số 2815/VP-ĐTMT ngày 16-4-2013, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 7073/SXD-QLKTXD ngày 28.5.2013 báo cáo đề xuất UBND TP.HCM chấp thuận điều chỉnh chi phí nhân công, máy thi công (phần nhân công) khi lập mới dự toán công trình theo mức lương tối thiểu vùng quy định tại Nghị định số 103/2012/NĐ-CP từ ngày 1-10-2013 đến khi có quy định mới.

Tuy nhiên, đến thời điểm phê duyệt tổng mức đầu tư (ngày 28-10-2013), UBND TP HCM chưa có ý kiến về đề xuất của Sở Xây dựng tại Văn bản số 7073/SXD-QLKTXD. Do đó, trong thẩm quyền của mình, UBND TP.HCM đã quyết định phê duyệt tổng mức đầu tư dự án có khoản chi phí dự phòng chênh lệnh mức lương giữa Nghị định số 70/20110/NĐ-CP và Nghị định số 103/2012/NĐ-CP để tránh điều chỉnh tổng mức đầu tư nếu như sau này UBND TP HCM đồng ý sử dụng mức lương nhân công theo Nghị định số 103/2012/NĐ-CP áp dụng chung trên địa bàn TP HCM.

KTNN cũng phát hiện công tác lập, phê duyệt dự toán các gói thầu còn một số tồn tại, qua kiểm toán giảm 86,3 tỉ đồng (sai khối lượng, sai mức đơn giá) và chưa đủ hồ sơ 37,04 tỉ đồng.

Về công tác ký kết, quản lý hợp đồng các gói thầu, đối với gói thầu xây lắp, đến 31-12-2019 Nhà đầu tư chưa thực hiện rà soát, điều chỉnh hợp đồng đối với các gói thầu có khối lượng không thực hiện để làm cơ sở quản lý hợp đồng, qua kiểm toán xác định giá trị khối lượng không thực hiện của các gói thầu là 254,9 tỉ đồng.

"Về công tác quản lý tiến độ, đến thời điểm tháng 6-2020, dự án đã bị chậm 27 tháng so với tiến độ tại quyết định đầu tư và cam kết tại phụ lục hợp đồng. Ngày 21-7-2020, UBND TP HCM có văn bản số 2775 về gia hạn thời gian hoàn thành công trình để làm cơ sở cho việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án và các bên liên quan ký phụ lục hợp đồng BT điều chỉnh theo quy định"- kết luận kiểm toán nêu rõ.

Bên cạnh đó, công tác nghiệm thu, thanh toán các gói thầu còn một số sai sót với số tiền 17,776 tỉ đồng; phải hoàn thiện số sơ thanh toán theo quy định số tiền 50,5 tỉ đồng.

Theo KTNN, nhà đầu tư còn chậm hoàn thiện thủ tục hồ sơ theo quy định để trình cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định thiết kế dự toán đối với các hạng mục phát sinh và chậm hoàn thiện hồ sơ khối lượng hoàn thành trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận theo định kỳ quy định trong hợp đồng BT (theo 3 tháng phải trình khối lượng một lần).

Qua công tác kiểm toán dự án xây dựng 4 tuyến đường chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, KTNN đề nghị điều chỉnh giảm giá trị hợp đồng đối với khối lượng không thực hiện của các gói thầu gần 255 tỉ đồng (do điều chỉnh quy hoạch nên phạm vi phần đường trên tuyến R1 chuyển thành cầu cạn qua dự án Quảng trường Trung tâm và sẽ bổ sung dự toán thay thế; một phần khối lượng không thực hiện so với dự toán ban đầu nhằm phù hợp với điều kiện thực tế của dự án), giảm thanh toán chi phí các gói thầu hơn 17,5 tỉ đồng, giảm giá trị hợp đồng còn lại của các gói thầu hơn 1,6 tỉ đồng.

Tổng số chi phí phải giảm thanh toán của dự án 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm khoảng 274 tỉ đồng.

KTNN đề nghị UBND TP HCM chỉ đạo Ban Quản lý đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm thực hiện việc quản lý, kiểm tra đơn vị tư vấn giám sát nhà nước thực hiện đầy đủ các nội dung công việc của hợp đồng, trong đó đôn đốc, kiểm tra kịp thời hồ sơ xác nhận khối lượng hoàn thành của dự án làm cơ sở cho cơ quan có thẩm quyền xác nhận khối lượng thanh toán hợp đồng BT.