Xây dựng xã hội an toàn trước thiên tai

Sáng 20-6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2018, triển khai nhiệm vụ thời gian tới.

Năm 2019: Bão đến muộn và ít

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết thiên tai đã và đang diễn ra rất nghiêm trọng với những yếu tố hết sức cực đoan, khó dự báo, cảnh báo. Mặc dù có nhiều nỗ lực phòng chống thiên tai kéo giảm thiệt hại về người và tài sản nhưng trong năm 2018, có đến 224 người chết và mất tích (giảm 30% so với năm 2017 là 386 người), thiệt hại kinh tế khoảng 20.000 tỉ đồng (giảm 67% so với năm 2017 là 60.000 tỉ đồng).

Từ đầu năm 2019 đến nay, trên cả nước đã xảy ra 12 loại hình thiên tai làm 23 người chết và mất tích. Tổng thiệt hại về kinh tế ước tính trên 337 tỉ đồng.

Theo nhận định của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mùa bão năm 2019, trên khu vực biển Đông có xu hướng hoạt động muộn và ít hơn so với trung bình nhiều năm. Sẽ có khoảng 10-12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực biển Đông, trong đó có 4-5 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc xem Triển lãm Công nghệ phòng chống thiên tai Ảnh: CHINHPHU.VN

Phòng ngừa là chính

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh theo nhận định của Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế, Việt Nam là 1 trong 10 nước bị thiên tai đe dọa lớn nhất nên nếu không chủ động phòng chống thì thiệt hại sẽ rất lớn.

"Cho nên, tinh thần của hội nghị lần này là chủ động hơn, kịp thời hơn, hiệu quả hơn để ổn định, bảo vệ phát triển sản xuất, không để người dân nào rơi vào cảnh màn trời chiếu đất do thiên tai, không để ai bị bỏ lại phía sau" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhận định công tác phòng chống thiên tai năm 2018 đạt được một số kết quả nhất định nhưng Thủ tướng cho rằng cần khắc phục một số tồn tại như: Thiệt hại do thiên tai còn rất lớn, năm nào cũng có nhiều người chết do sạt lở đất và sau lũ; khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng, nhất là công trình phòng chống thiên tai, còn hạn chế; công tác dự báo, cảnh báo thiên tai chưa theo kịp với diễn biến thiên tai ngày càng phức tạp, bất thường do biến đổi khí hậu.

Việc phòng ngừa thiên tai còn chưa được quan tâm đúng mức trong các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của nhiều ngành, địa phương dẫn đến những hệ lụy làm gia tăng rủi ro thiên tai như bố trí dân cư vào vùng nguy cơ sạt lở, lũ quét; xây dựng công trình giao thông chưa phù hợp cản lũ; xây dựng, công trình không tính đến an toàn cho dân cư. Có địa phương còn xây dựng hồ trên đỉnh đồi, bị vỡ do mưa lớn làm thiệt hại về người và tài sản.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cho biết nhiều đợt thiên tai gây thiệt hại lớn xảy ra 1-2 tháng vẫn chưa được trình Chính phủ xem xét hỗ trợ, gây bức xúc cho địa phương. Có địa phương phân bổ nguồn lực được hỗ trợ không kịp thời, để 6 tháng đến gần 1 năm mới phân bổ hết…

Từ đó, Thủ tướng nêu rõ quan điểm chỉ đạo đối với công tác phòng chống thiên tai là "xây dựng xã hội phát triển an toàn trước thiên tai" theo hướng quản lý rủi ro, phòng ngừa là chính.

Định hướng thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh 9 nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai, điển hình: Rà soát, cập nhật, hoàn thiện phương án ứng phó thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, tránh tình trạng bị động, lúng túng khi tình huống bất lợi xảy ra; nâng cao nhận thức, hướng dẫn kỹ năng phòng chống với thiên tai cho người dân và cộng đồng; nâng cao khả năng chống chịu trước thiên tai của công trình kết cấu hạ tầng như đê điều, hồ đập; nâng cao chất lượng công tác dự báo, cảnh báo thiên tai kịp thời, chính xác hơn; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ và tăng cường hợp tác quốc tế về phòng chống thiên tai;...