Xe chở quặng bauxite cày nát Quốc lộ 14D

Khởi nguồn từ khu vực Bến Giằng, Quốc lộ 14D (huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam) dài hơn 74 km kết nối nước bạn Lào với các địa phương miền Trung gồm Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang - Đắc Tà Oọc.

Tan nát Quốc lộ 14D

Mang danh là quốc lộ nhưng được xây dựng với mặt cắt ngang khá khiêm tốn, chỉ 6,5 m gồm cả lề đường, đã được đầu tư đưa vào sử dụng hơn 20 năm nên tuyến 14D này hiện bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Bên cạnh đó, tuyến đường có rất nhiều khúc cua ngặt, tầm nhìn hạn chế nên việc đi lại của cánh tài xế khá gian nan. Những năm qua, cơ quan chức năng thường xuyên bảo trì, tu sửa nhưng nguồn kinh phí hạn hẹp, làm theo kiểu chắp vá, sửa chỗ này lại hư chỗ khác, chẳng khác nào một tấm áo rách.

Từ cuối tháng 5-2023 đến nay, đoàn xe chở quặng nhôm bauxite từ nước bạn Lào quá cảnh Việt Nam xuất đi Trung Quốc liên tục "cày xới" càng khiến cho tuyến Quốc lộ 14D thêm xuống cấp đặc biệt trầm trọng. Theo ghi nhận, rất nhiều đoạn đường bề mặt nhựa bị bong tróc, trơ lớp đá dăm ngổn ngang, "ổ gà", "ổ voi" chằng chịt trên mặt đường, nhiều đoạn lề đường bị cày xới rách toác, nham nhở. Tại khu vực trung tâm xã Chà Vàl, huyện Nam Giang và nhiều đoạn khác, hàng loạt "ổ voi" xuất hiện chiếm cả bề ngang mặt đường, nước đọng thành ao sâu hoắm.

Đoàn xe chở quặng bauxite “cày xới”, tuyến Quốc lộ 14D xuất hiện nhiều “ổ voi”, nước đọng thành ao

Ông Phạm Tấn Hòa - chủ quán cơm tại thôn A Bát, xã Chà Vàl - cho biết đoàn xe chở quặng bauxite lưu thông với mật độ dày đặc đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân. Bên cạnh bụi bặm, ô nhiễm môi trường, khiến đường bị hư hỏng thì tiếng ồn của các phương tiện làm người dân không thể nào chịu nổi.

Ông Tơ Đêl Sơn, Chủ tịch UBND xã Chà Vàl, cho rằng đoàn xe chở quặng bauxite lưu thông quá nhiều làm cho Quốc lộ 14D vốn đã xuống cấp càng thêm tàn tạ, gây mất an toàn giao thông. Thời gian qua, trên địa bàn xã thường xuyên xảy ra các vụ va chạm giao thông liên quan đoàn xe chở quặng bauxite, nhất là những người đi giao hàng nhiều lần bị lấn văng xuống hố. Ông Sơn cho biết địa phương nhận được rất nhiều phản ánh của người dân và cũng đã nêu kiến nghị khi Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh lên tiếp xúc cử tri. Điều người dân bức xúc không chỉ là đường sá hư hỏng mà vì các phương tiện lưu thông xuyên đêm, gây tiếng ồn lớn khiến họ không thể an giấc.

Cần sớm nâng cấp, mở rộng

Ông Trần Ngọc Thanh, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải (GTVT) tỉnh Quảng Nam, cho biết Quốc lộ 14D được xây dựng từ năm 2002, đến nay đã xuống cấp trầm trọng. Hiện nay, lưu lượng xe chở hàng hóa qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang về cảng Đà Nẵng, cảng Chân Mây (Thừa Thiên - Huế) ngày càng nhiều và có xu hướng tăng cao, hằng ngày có hơn 200 lượt xe xuất nhập cảnh, chủ yếu chở quặng (xe trên 5 trục) và xe đầu kéo sơ-mi rơ-moóc. Nhiều thông tin cho biết mỏ quặng ở Lào được cấp phép đến 27 năm nên tình trạng này sẽ còn tiếp diễn trong thời gian dài.

"Với lưu lượng xe tải tăng cao và duy trì ở mức như hiện nay thì Quốc lộ 14D không bảo đảm an toàn khi lưu thông. Tình trạng ùn tắc giao thông liên tục xảy ra đã gây khó khăn cho các phương tiện và ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống người dân trong khu vực" - ông Thanh nhìn nhận.

Theo ông Thanh, để bảo đảm an toàn giao thông, mới đây Sở GTVT đã thành lập tổ hỗ trợ với nhiệm vụ thường xuyên theo dõi, kịp thời nắm bắt, xử lý tình hình giao thông trên Quốc lộ 14D, nhất là các tình huống ùn tắc, tai nạn… Sở cũng đã gửi công văn đề nghị các cơ quan cấp giấy phép lưu hành xe quá khổ khuyến cáo các phương tiện hạn chế lưu thông qua tuyến đường này để bảo đảm an toàn.

Theo Văn phòng UBND tỉnh Quảng Nam, thời gian qua, UBND tỉnh cùng với UBND TP Đà Nẵng nhiều lần gửi văn bản kiến nghị cơ quan có thẩm quyền triển khai dự án nâng cấp, sửa chữa Quốc lộ 14D. Gần đây nhất, ngày 2-11, Sở GTVT tỉnh Quảng Nam có tờ trình gửi Cục Đường bộ Việt Nam đề nghị sửa chữa đột xuất tuyến đường này.

Một chiếc xe chở quặng bauxite gặp nạn trên Quốc lộ 14D sau khi tránh một phương tiện khác

Mới đây, ngày 13-11, Bộ GTVT đã có công văn về kết quả nghiên cứu phương án đầu tư nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 14D gửi Thủ tướng Chính phủ. Trong công văn, Bộ GTVT cho rằng trong điều kiện tuyến đường chật hẹp, xuống cấp, xe tải nặng gia tăng, việc đầu tư nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 14D cần được triển khai sớm. Dù vậy, Bộ GTVT cho biết tuyến quốc lộ này chưa có trong danh mục dự án sử dụng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ GTVT được Quốc hội thông qua. Trong khi đó, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ GTVT được phân bổ hạn hẹp. Do vậy, Bộ GTVT kiến nghị ưu tiên đưa dự án này vào danh mục dự án sử dụng vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030, trình cấp có thẩm quyền chấp thuận để triển khai thực hiện.

Đối với kiến nghị bố trí 145 tỉ đồng trong kế hoạch bảo trì năm 2024 để sửa chữa, mở rộng nền, mặt đường và cải thiện đường cong nằm bán kính nhỏ, Bộ GTVT cho biết đã giao Cục Đường bộ Việt Nam rà soát đánh giá, tổng hợp để đề xuất phương án bảo đảm an toàn giao thông, bảo vệ bền vững công trình phù hợp nguồn vốn được bố trí…