Thu phí sử dụng vỉa hè: Song song 2 việc

Ngày 18-1, hơn 2 tuần từ khi Đề án thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè có hiệu lực, phóng viên Báo Người Lao Động đi qua nhiều tuyến đường của TP HCM để ghi nhận.

Ngăn nắp, trật tự

Theo quan sát, ý thức sử dụng vỉa hè của đại đa số người dân tốt hơn, nhờ vậy, vỉa hè ngăn nắp, không gian cho người đi bộ thoáng và sạch.

Đi dọc các tuyến đường ở quận 1 như Nguyễn Trãi, Nguyễn Thái Học, Phan Bội Châu, Nguyễn Cư Trinh..., dễ dàng bắt gặp những vạch kẻ màu vàng trên vỉa hè chia 2 phần rõ rệt. Trong đó phần sát nhà dân dành khoảng 1,5 m để bố trí nơi để xe máy tự quản. Phần còn lại khoảng 2 m dành cho người đi bộ.

Tương tự, lần lượt các tuyến đường Võ Văn Tần, Nguyễn Đình Chiểu, Lý Thái Tổ (quận 3), Hùng Vương, Ngô Gia Tự (quận 5) hay Lê Hồng Phong, Nguyễn Tri Phương (quận 10)..., phóng viên đi qua thấy xe máy được xếp trật tự trong phạm vi vạch vàng, phía ngoài, người đi bộ di chuyển thoải mái. 

Các hộ kinh doanh tuân thủ việc sử dụng không gian. Đã vắng bóng những bảng quảng cáo, mái che nhoài ra bên ngoài, tình trạng bày hàng hóa ra lòng đường, vỉa hè buôn bán giảm đi rất nhiều.

Một hộ kinh doanh trên đường Ngô Gia Tự cho biết ông ý thức rõ việc giữ trật tự lòng đường, hè phố. Khi có vạch kẻ thì giống như được nhắc nhớ thêm mỗi ngày. Ông hay dặn nhân viên phải xếp hàng hóa, xe máy gọn gàng. 

"Tôi đang mong cơ quan chức năng triển khai khoa học. Với tâm thế người kinh doanh, chỉ cần có văn bản rõ ràng, chi phí rõ ràng, tôi luôn sẵn sàng chấp hành" - chủ hộ kinh doanh nói.

Nhiều người dân khi được hỏi bày tỏ đồng tình và ủng hộ việc phân biệt rạch ròi không gian. Theo họ, như vậy việc triển khai thu phí thuận lợi, nhà nước thêm ngân sách mà người đi đường không bị "tùy tiện đẩy xuống lòng đường".

Không làm đại trà

Theo tìm hiểu, quá trình triển khai thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè, TP HCM nghiên cứu quy định liên quan và thấy còn một số vướng mắc về quy định pháp luật. 

Cụ thể là lòng đường, vỉa hè thuộc tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, tuy nhiên, phương thức khai thác sử dụng tạm thời chưa được quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và Nghị định 33/2019... 

Từ đó, UBND TP HCM có công văn gửi Bộ GTVT, Bộ Tài chính đề nghị hướng dẫn một số nội dung về phương thức khai thác và lập đề án khai thác khi thu phí.

Trước băn khoăn đề án thu phí phải dừng lại chờ hướng dẫn của 2 bộ, ông Ngô Hải Đường, Trưởng Phòng Quản lý Khai thác hạ tầng giao thông Sở GTVT TP HCM, cho biết trong khi chờ hướng dẫn, đề án vẫn được triển khai.

"Hiện nay, một số địa phương như các quận 1, 3, 10 và huyện Bình Chánh đã hoàn tất danh mục tuyến đường có vỉa hè, lòng đường sử dụng ngoài mục đích giao thông và được Sở GTVT thông qua danh mục này. Trên danh mục đó, tùy tình hình thực tế, các địa phương sẽ chọn ra vài tuyến thí điểm trước, mỗi tuyến đường có phương án cụ thể riêng, sẽ công bố trên website của địa phương và Sở GTVT để người dân đăng ký sử dụng. Các quận còn lại đang rà soát để ban hành danh mục" - ông Ngô Hải Đường cho hay.

Cụ thể hơn, theo ông Ngô Hải Đường, tại quận 1 có 53 tuyến đường, vỉa hè đủ điều kiện tổ chức kinh doanh, buôn bán; 12 tuyến có vỉa hè đủ điều kiện làm nơi trông giữ xe có thu phí và 86 đoạn, tuyến dự kiến làm điểm giữa xe 2 bánh tự quản, không thu tiền dịch vụ. Những nơi đủ điều kiện đã được quận 1 kẻ vạch sơn vàng, chuẩn bị cho người dân đăng ký sử dụng và đóng phí.

Tại quận 3, 36 tuyến đường có vỉa hè đủ điều kiện sử dụng ngoài mục đích giao thông. Quận 5 qua rà soát có 66 tuyến đường có vỉa hè đủ điều kiện tổ chức kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa; 68 tuyến đường có vỉa hè đủ rộng có thể tổ chức điểm để xe 2 bánh tự quản, không thu tiền và 69 tuyến đường có vỉa hè đủ điều kiện bố trí điểm trung chuyển vật liệu, phế thải xây dựng để phục vụ công trình; 23 tuyến đường có vỉa hè có thể tổ chức điểm trông, giữ xe có thu phí.

Riêng huyện Bình Chánh, ông Ngô Hải Đường cho hay huyện này đề xuất 70 tuyến đường có thể sử dụng một phần lòng đường, vỉa hè để kinh doanh, mua bán, giữ xe. 

Hài lòng

Đi dạo trên đường Nguyễn Trãi (quận 1), chị Trần Như Quỳnh (quê Hà Nội) bày tỏ bất ngờ khi quay lại TP HCM. Chị Quỳnh kể 3 tháng trước, lúc đi mua sắm ở đây, các xe được dựng mọi chỗ trên vỉa hè cũng như quanh các cửa hàng khiến chị cùng bạn phải lách để tìm lối đi, thậm chí đi xuống lòng đường.

"Bây giờ thì các xe được sắp xếp ngay hàng thẳng lối theo vạch kẻ vàng. Nhìn vừa đẹp mắt vừa tạo ấn tượng về sự văn minh" - chị Quỳnh nói, đồng thời cho biết bản thân hài lòng với chuyến trở lại thành phố này của mình.