Tiếp nối mạch nguồn dân chủ của đất nước

Sáng 15-11, tại Hội trường Diên Hồng (Nhà Quốc hội), Hội đồng Bầu cử quốc gia tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XVI và ĐB Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp nhiệm kỳ 2026-2031. Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú và nhiều lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng tham dự.

Nhiều điểm mới

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia, nêu rõ còn đúng 4 tháng nữa, cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI và ĐB HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 sẽ diễn ra. Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, QH, Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2026. Đến nay, các cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ và các địa phương đã ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức triển khai công tác bầu cử theo đúng quy định và tiến độ đề ra.

Chủ tịch QH cho biết so với các nhiệm kỳ trước, cuộc bầu cử lần này có nhiều điểm mới quan trọng, như: rút ngắn nhiệm kỳ QH khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, ấn định ngày bầu cử vào ngày 15-3-2026, sớm hơn 2 tháng so với các cuộc bầu cử trước; rút ngắn thời gian trong các bước của quy trình bầu cử: Thời gian từ khi kết thúc nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử giảm từ 70 ngày còn 42 ngày. Các mốc thời gian hiệp thương, công bố danh sách người ứng cử, giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng được điều chỉnh tương ứng, bảo đảm tính đồng bộ và phù hợp thực tiễn. Song song đó là điều chỉnh thẩm quyền xác định khu vực bỏ phiếu và tổ chức phụ trách bầu cử theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Chủ tịch QH đặc biệt lưu ý thực hiện đúng yêu cầu tại Chỉ thị số 46-CT/TW ngày 16-5-2025 của Bộ Chính trị về lãnh đạo cuộc bầu cử, đó là: cả hệ thống chính trị phải đoàn kết thống nhất, tăng cường phối hợp, tập trung dốc sức chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tổ chức thắng lợi cuộc bầu cử, bảo đảm cuộc bầu cử được tiến hành dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn và tiết kiệm; lựa chọn, bầu ra được những ĐB ưu tú, đại diện cho nhân dân cả nước tại QH và HĐND các cấp.

Tại hội nghị, các ĐB đã nghe Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình quán triệt nội dung cơ bản Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức cuộc bầu cử; nghe Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình trình bày hướng dẫn nghiệp vụ công tác tổ chức bầu cử; nghe Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà trình bày Quy trình các bước hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử; nghe Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang trình bày Chỉ thị của Bộ Chính trị về lãnh đạo cuộc bầu cử và Hướng dẫn 36 của Ban Tổ chức Trung ương về công tác nhân sự bầu cử; nghe ông Lê Quang Mạnh - Tổng Thư ký QH, Chánh Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia - trình bày Kế hoạch của Hội đồng Bầu cử quốc gia về triển khai công tác bầu cử.

Lựa chọn người thật sự tiêu biểu

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI diễn ra đúng dịp kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên, sẽ tiếp nối mạch nguồn dân chủ của đất nước, khẳng định sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đưa đất nước vững bước phát triển trong kỷ nguyên mới. Thành công của cuộc bầu cử sẽ tạo bước khởi đầu quan trọng cho việc xây dựng, kiện toàn bộ máy Nhà nước nhiệm kỳ mới, tạo nền tảng chính trị - xã hội vững chắc để triển khai thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Nhấn mạnh 5 vấn đề trọng tâm cần quán triệt để cuộc bầu cử thành công tốt đẹp, Tổng Bí thư yêu cầu tập trung lãnh đạo thật tốt công tác nhân sự - khâu then chốt nhất của bầu cử. Việc giới thiệu người ứng cử phải được tiến hành công khai, minh bạch, lắng nghe ý kiến rộng rãi từ cơ sở nhưng phải bảo đảm chặt chẽ, gắn liền với quy hoạch cán bộ, với kết quả đại hội Đảng các cấp và bám sát yêu cầu tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; bảo đảm tính kế thừa, liên thông và đổi mới.

Phấn đấu bầu đủ số lượng, cơ cấu đại biểu nhưng chất lượng đại biểu phải được đặt lên hàng đầu. ĐBQH và HĐND phải thực sự là người đại diện trung thành của nhân dân, nói tiếng nói của dân, lo việc của dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của dân. Phải lựa chọn giới thiệu được những người thật sự tiêu biểu về phẩm chất và năng lực. "Nhiệm kỳ 2026-2031 là giai đoạn then chốt để hiện thực hóa 2 mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước với yêu cầu đặt ra rất cao, vì vậy cần ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm; có tầm nhìn và năng lực tham gia hoạch định chính sách kiến tạo cho phát triển địa phương và đất nước trong giai đoạn mới" - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm lưu ý cần sàng lọc kỹ lưỡng, kiên quyết loại bỏ ngay từ đầu những người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, bảo thủ, tư tưởng bè phái, cục bộ, địa phương; những cá nhân có uy tín thấp, đạo đức kém, thiếu trung thực hoặc đang có dấu hiệu vi phạm bị các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra… Đồng thời, cũng cần đánh giá việc trong thời gian qua một số ĐBQH, HĐND bị kỷ luật; một số lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vi phạm pháp luật…, từ đó rút kinh nghiệm để lựa chọn giới thiệu nhân sự cho nhiệm kỳ tới. Đây là yêu cầu quan trọng nhằm giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật và sự trong sạch của đội ngũ cán bộ, bảo đảm cơ quan dân cử nhiệm kỳ tới thực sự gồm những đại biểu ưu tú, liêm chính, đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc và nhân dân lên trên hết, trước hết.

Tổng Bí thư cũng đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện, kiên quyết không để xảy ra những hiện tượng tiêu cực như vận động không lành mạnh, "chạy" suất ứng cử, "chạy" phiếu bầu hoặc lợi ích nhóm làm sai lệch ý nghĩa cuộc bầu cử.

Tổng Bí thư tin tưởng với sự quyết tâm, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng; sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị; cùng sự đồng lòng, hưởng ứng tích cực của hơn 100 triệu cử tri và nhân dân cả nước, cuộc bầu cử sẽ thành công tốt đẹp, thực sự trở thành ngày hội của toàn dân tộc.