Có nên dạy thêm?

Matt tin rằng với cơ sở vững vàng về Toán, các giáo viên Việt Nam sẽ dễ dàng tham gia cuộc chơi lớn này.

GotIt là một trong những công ty khởi nghiệp giáo dục 'hot' nhất Silicon Valley hiện nay. Với GotIt, học sinh gặp vướng mắc về Toán, Lý, Hóa, chỉ cần đăng tải vấn đề của mình lên, sẽ được thầy cô giáo từ khắp nơi trên thế giới giải đáp tức thời qua một ứng dụng trên điện thoại di động. Mặc dù chưa chính thức khai trương, GotIt đã có hàng triệu học sinh và hàng trăm nghìn giáo viên tham gia.

Điều thú vị là GotIt có nguồn gốc từ dạy thêm học thêm của Việt Nam. Nhà sáng lập, anh Trần Việt Hùng, là một học sinh của trường cấp 3 huyện rất bình thường ở Giao Thủy, Nam Định. Tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội, nhờ những nỗ lực vượt bậc, anh nhận được học bổng làm luận án tiến sĩ tại Mỹ. Để kiếm thêm tiền sinh sống, anh phải làm gia sư, dạy thêm cho học sinh Mỹ. Và chính từ trải nghiệm đó, cộng thêm thái độ quan sát kỹ càng hành vi của học sinh Mỹ, anh đã viết thành ứng dụng, và ngay lập tức gây được sự chú ý của các nhà đầu tư ở Silicon Valley.

Tôi từng biết Hùng qua cuộc thi Trí tuệ Việt Nam. Sau hơn 12 năm gặp lại, nghe Hùng kể câu chuyện khởi nghiệp của mình, đúng vào lúc tôi cũng mới khởi nghiệp lại trong giáo dục, thấy sự đồng cảm sâu sắc trong việc sử dụng công nghệ để cải tổ hoàn toàn môi trường giáo dục hiện nay, không chỉ ở Việt Nam mà ở tầm thế giới.

Chúng tôi đã cùng nhau đặt ra mục tiêu là tạo điều kiện cho ít nhất 10.000 giáo viên Việt Nam có thể tham gia vào cuộc cạnh tranh toàn cầu, rèn luyện trình độ sư phạm theo tiêu chuẩn Mỹ, và kiếm thêm thu nhập chính đáng bằng ngoại tệ cho mình.

Cũng trong buổi tối 10/6, chúng tôi đã công bố việc thành lập Hiệp hội các thầy cô giáo GotIt. Hiệp hội sẽ hoạt động trên cơ sở phi lợi nhuận, giúp giáo viên, sinh viên Việt Nam trở thành chuyên gia. Chúng tôi chia sẻ hy vọng, là họ, sau khi được trui rèn ở môi trường cạnh tranh, sẽ mang những kiến thức đó trở lại cho học sinh trong những ngôi trường Việt Nam.

Sáng hôm sau, trên xe taxi, tôi có gọi điện trao đổi với một người bạn về việc này. Vừa buông máy, thấy cậu lái xe vỗ đùi đánh đét: "Hay quá anh ạ, mô hình anh vừa nói thật tuyệt vời, như vậy một anh giáo làng cũng có thể tham gia cuộc chơi toàn cầu đúng không anh!".

Trong khi đó ở Việt Nam, dạy thêm bị coi là “vấn nạn”. 10 năm trước bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân đã khẳng định sẽ xóa bỏ nó. Mới đây nhất, bí thư Đinh La Thăng lại ra chỉ thị cấm đoán.

Giáo viên là nhân tố trung tâm của cải cách giáo dục. Việt Nam đang có một nguồn lực, ít nhất là 10.000 người, mà nước ngoài thèm khát. Lãng phí, bằng cách cấm đoán, hay tận dụng họ một cách sáng tạo như Hùng và các đồng nghiệp Mỹ đang làm, phụ thuộc hoàn toàn vào các nhà chức trách giáo dục Việt Nam.