Phổ cập ĐH và nguy cơ phá sản trường trung cấp

Các trường trung cấp chuyên nghiệp tại TPHCM đã có ý kiến phản đối việc xóa điểm sàn trong tuyển sinh ĐH, CĐ và xét tuyển vào ĐH bằng việc xét học bạ THPT. Theo đại diễn các trường, những thay đổi trong tuyển sinh ĐH, CĐ năm nay không tạo sự đổi mới căn bản, toàn diện mà đẩy trường trung cấp vào bờ vực phá sản.

"Bóp" chết trung cấp

Đại diện các trường trung cấp đèu cho rằng các chính sách đổi mới của Bộ GDĐT chỉ nhằm mục tiêu là “phổ cập đại học”, cứu các trường ĐH tốp dưới khó tuyển sinh chứ không phải đáp lại yêu cầu của xã hội là cần một cơ cấu nguồn nhân lực quốc gia ổn định, bền vững.

Ông Đặng Văn Sáng, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Ánh Sáng, đưa ra một phép tính: Bỏ điểm sàn + các trường tự xác định chỉ tiêu + tâm lý chuộng bằng cấp = ai cũng sẽ học đại học”. “Năm nay Bộ GDĐT quyết định bỏ điểm sàn nhưng vẫn áp dụng Thông tư 57 (cho các trường tự xác định chỉ tiêu - PV) thì thật vô lý- Ông sáng bất bình nói

Ông cũng đề xuất rằng nếu bỏ điểm sàn thì bộ phải khống chế thật chặt chỉ tiêu của các trường. Nếu trường nào tuyển vượt chỉ tiêu phải có chế tài thật nặng như phạt tiền + dừng tuyển sinh, thì may ra hệ thống trường trung cấp mới tồn tại được”.

Ông Lương Quang Ngọc, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Bến Thành (người có kinh nghiệm hơn 20 năm làm trong Ban Kinh tế Thành ủy TP.HCM)  cũng tỏ ra ngán ngẩm với những đổi mới của bộ: “Tôi chẳng thấy lĩnh vực nào lại bất ổn như giáo dục cả. Cứ mỗi mùa tuyển sinh lại có những chính sách mới khiến những người làm giáo dục chúng tôi muốn thót tim. Nói thật, những chính sách này nhiều khi rất lôm côm, không thực tế như kiểu được “sản xuất” từ bàn giấy mà ra chứ không phải được đúc kết từ thực tiễn”.

Cũng theo ông Ngọc: “Vì phải lo ứng phó với những chính sách này mà chúng tôi không thể nào tập trung đề ra các chiến lược phát triển dài hạn mà toàn phải… “vặt mũi đút miệng, sống sót ngày nào hay ngày đó”.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Kinh tế Kỹ thuật Sài Gòn thì đang lo ngại lượng SV của hệ thống các trường trung cấp chúng tôi ngày càng rơi rụng khi cơ hội vào ĐH rất cao. Ông nêu thực tế có trường hợp các em học được 1,5 năm rồi nhưng vẫn bỏ để năm nay xét tuyển vào học ĐH cho… “ngon”. Đến một lúc nào đó thì cơ cấu nguồn lao động sẽ hoàn toàn mất cân đối”.Ông Đỗ Hữu Khoa, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Công nghệ Thông tin Sài Gòn cho rằng việc Bộ GD-ĐT cho các trường xét tuyển dựa vào học bạ thì chẳng khác gì các trường TCCN chúng ta tuyển sinh lâu nay. "Tôi có cảm tưởng bộ đang bằng mọi cách thu hút học sinh học ĐH. Đến một lúc nào đó thì lực lượng lao động trình độ nghề, lao động kỹ thuật chúng ta sẽ phải “nhập khẩu” từ nước ngoài; trong khi đó lao động trình độ ĐH sẽ ngày càng dư thừa, thất nghiệp”.- Ông Khoa bày tỏ lo ngại.

Phổ cập ĐH

Ngoài việc nêu những bất cập trên, lãnh đạo các trường trung cấp cũng có nhiều ý kiến đóng góp cho công tác phân luồng học sinh.  

Ông Phan Dũng Danh, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Tổng hợp Đông Nam Á, nêu thực tế ở các nước tỉ lệ lao động trong cơ cấu nguồn nhân lực là 1 cử nhân, 10 trung cấp và 20 kỹ thuật thì ở Việt Nam tỉ lệ này là 1 cử nhân, 0,46 trung cấp và 0,44 kỹ thuật. Đây là một cơ cấu hoàn toàn không hợp lý. Cũng theo thầy Danh, việc tính toán nhu cầu nhân lực cho xã hội là một việc làm cần thiết và cũng không mấy khó khăn. Ở nước ta có 5 thành phố trực thuộc trung ương thì cứ tính nhu cầu lao động thực tế ở các KCX, KCN, sau đó cộng dôi dư ra một chút và từ đó xác định chỉ tiêu cho việc đào tạo của các trường”.

Tương tự, ông Bùi Quang Trung, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Tổng hợp TP.HCM nêu ở các nước, cơ cấu phân luồng học sinh sau trung học gồm 70% vào học nghề và chỉ 30% vào học ĐH, CĐ; trong khi đó ở nước ta thì tỉ lệ này ngược lại. Chưa kể năm nay có hơn 60 trường được tuyển sinh riêng theo học bạ với đầu vào thấp bất ngờ (5,5 điểm vào CĐ vào 6,0 điểm vào ĐH), thì năm nay tỉ lệ học ĐH sẽ càng cao hơn”.Ông Đặng Văn Sáng thì ví công tác phân luồng thời gian qua của chúng ta cũng như … “lùa vịt”. Bộ chỉ xem xét một cách chủ quan rồi chặn đầu này để cho các em chạy vào đầu kia mà không nắm diễn biến thực tế để điều chỉnh cho phù hợp. Theo ông, để công tác phân luồng đạt hiệu quả thực sự thì các chính sách của Nhà nước phải làm cho người học trung cấp được quan tâm và có lợi hơn học đại học như nhà nước cấp bù học phí, chi phí sinh họat cho người học nghề....