Nghe tiếng lòng của nhạc sĩ Minh Châu

* Phóng viên:  Con đường âm nhạc luôn mang ý nghĩa khắc họa chân dung một nhạc sĩ tên tuổi, có những đóng góp nhất định cho nền nhạc Việt. Anh mong  muốn được khắc họa một chân dung mình như thế nào qua chương trình này?

- Nhạc sĩ Minh Châu: Chương trình được mở đầu bằng ca khúc Một ngày bình yên, đó là điều tôi hài lòng và ưng ý nhất. Bởi lẽ, đó cũng chính là mong muốn của tôi với âm nhạc cũng như với cuộc sống của chính mình. Cho đến lúc này, tôi có thể khẳng định mảng sáng tác của tôi luôn đi theo hai hướng rõ rệt: quê hương và xã hội. Dù hai mảng đề tài có khác nhau nhưng có điểm chung là luôn gửi gắm mong muốn của tôi trong đó. Đó là mong muốn sự bình yên đến với cuộc sống này, trong đó có tôi.  Đây chính là chân dung âm nhạc mà tôi khắc họa cho chính mình. Không phải cố tình nhưng đó là mục tiêu mà tôi luôn hướng đến. Và điều này được thể hiện rõ nét trong những ý tưởng sáng tác của tôi.

Nhạc sĩ Minh Châu (Ảnh do nhân vật cung cấp)

* Nếu ai đó không tiếp xúc nhiều với anh có lẽ cũng khó để nhận ra những tâm huyết, ưu tư mà anh dành cho nền công nghiệp âm nhạc nước nhà. Có khó không để vừa mưu sinh vừa giữ được lửa cho niềm đam mê âm nhạc đúng nghĩa?

- Thực sự, mỗi người đều khó để cân bằng cuộc sống cơm áo với điều tâm huyết của chính họ. Tôi cũng không ngoại lệ. Cuộc sống vốn dĩ phức tạp và không phải lúc nào chúng ta cũng có thể làm được những điều mà mình mong muốn. Có điều, tôi là một người theo đuổi nghệ thuật nên ít nhất mục tiêu hướng đến những giá trị chân - thiện - mỹ của tôi cũng có cơ hội được thể hiện một cách rõ nét trong cuộc sống thường ngày. Với tôi, tài sản quý giá nhất là một tinh thần phong phú. Nếu lòng tôi lặng, trí tôi yên thì cuộc sống của tôi dù có khó khăn đến đâu cũng không làm tôi vướng bận. Tôi sẵn sàng đánh đổi một cuộc sống thiếu thốn vật chất để lấy một cuộc sống đủ đầy tinh thần.

* Anh dành cho nhạc dân tộc hết tâm huyết trong khi anh có thể kiếm nhiều tiền từ việc sáng tác những ca khúc nhạc trẻ mà chẳng cần đầu tư nhiều công sức?

- Niềm say mê nhạc dân tộc đến với tôi một cách tự nhiên, vô thức. Có lẽ, sự gắn bó đó bắt nguồn từ chính tình yêu mà tôi dành cho mảnh đất nơi tôi được sinh ra và dưỡng dục. Tôi luôn biết đại đa số khán giả thích những ca khúc nhạc trẻ và thậm chí, họ biết đến tôi cũng nhờ những ca khúc ấy. Thật lòng, tôi trân trọng điều ấy không chỉ vì tình cảm khán giả dành cho tác phẩm của tôi mà còn bởi, tôi sống được nhờ những ca khúc nhạc trẻ. Thế nhưng, tận sâu trong tâm hồn mình, những xúc cảm của tôi dường như chỉ dành cho nhạc quê hương. Tôi hài lòng với điều đó vì tôi biết, nó không ồn ào náo nhiệt nhưng nó cũng chẳng bao giờ mất đi cả. Với tôi, điều đó quá đủ rồi. Hơn hết, khi người ta càng lớn tuổi, tâm tưởng họ luôn quay về với nguồn cội. Tôi cũng không ngoại lệ. Tôi chỉ đang làm những điều hết sức bình thường như một quy luật hiển nhiên ấy mà thôi.

* Người ta vẫn thường thấy anh rong ruổi khắp nơi để tìm về những gì liên quan đến cội nguồn dân tộc. Những chuyến đi ấy đã mang lại cho anh những gì?

- Tôi cũng không hiểu sao tôi thích rong ruổi khắp nơi, xách ba lô đi lang bạt khắp hang cùng ngõ hẻm mà tôi được nghe nói đến. Tôi luôn tự nhận mình là một “đại gia” vì mỗi chuyến đi, tinh thần tôi lại rộng lớn hơn và sâu sắc hơn.

* Hình như chỉ có anh là nhạc sĩ đam mê viết trường ca? Anh định gắn chặt sự nghiệp của mình với trường ca ?

- 10 năm trời, tôi đã hoàn tất 2 bản trường ca (Bức tranh non nước và Trường ca người Việt) cho riêng mình. Năm 2010, sách kỷ lục Việt Nam công nhận tôi là nhạc sĩ có nhiều trường ca được công bố một cách chính thống. Thế nhưng, đó chỉ là một danh hiệu thôi. Cái lớn hơn là tôi đã hoàn thành được nguyện vọng của mình, thực hiện 2 trường ca về đất nước và con người Việt Nam. Theo đuổi trường ca không đơn giản và tôi cũng không thể biết trước mình có thể làm được gì. Chỉ là cố gắng hết sức có thể thôi.

* Trên con đường âm nhạc đang đi có khi nào anh trải qua sự chùn chân, mỏi gối?

-  Showbiz Việt không lớn, không hoành tráng nhưng lại cạnh tranh khốc liệt không thua kém bất cứ môi trường âm nhạc hiện đại nào. Cuộc cạnh tranh đó không diễn ra ở quy mô mỗi cá nhân mà là băng nhóm, ê kíp khác nhau. Đã không ít lần, tôi tưởng mình suy sụp, tan vỡ cả những giấc mơ âm nhạc. Nhưng, tôi ngộ ra được một điều, tôi cứ hướng đến những điều cao đẹp đi, vì chẳng ai có thể giết chết những ý nghĩ tốt đẹp của mình được. Đó chính là lý do, tôi luôn mạnh mẽ và lạc quan.

* Một trong những điều đáng nhớ nhất trong sự nghiệp sáng tác của anh?

- Đó là khi tôi phát hành album vol. 4 Lời hát kinh cầu vào năm 2008. Buổi sáng, tôi hân hoan cầm đứa con tinh thần của mình đi khoe với bạn bè, chiều mẹ tôi qua đời. Album trở thành lời kinh cầu tôi dành cho mẹ. Một kỷ niệm mà có lẽ hết cuộc đời này, tôi chẳng thể quên được.

* Anh có chịu sự ảnh hưởng từ ai đó trong sáng tác của mình không? Nếu có, điều đó cụ thể là gì?

- Tính tôi thích tìm hiểu và thu thập những kiến thức có ích cho công việc sáng tác. Nhưng có lẽ con đường tôi chọn hơi khác biệt nên sự ảnh hưởng có chăng chỉ là tôi tuân thủ, giữ được thần sắc âm nhạc Việt Nam từ thang âm, điệu thức ngũ cung cổ truyền Việt Nam. Kho tàng âm nhạc dân gian Việt Nam phong phú lắm. Tôi lúc nào cũng giống cậu học trò, tìm hiểu và áp dụng đúng những gì có sẵn trong kho tàng của nhà mình thôi.

* Theo anh, một tác phẩm hay cần có hội tụ những yếu tố gì?

- Đó là những tác phẩm truyền tải được một thông điệp cụ thể. Nhất là thông điệp đó phải hướng người nghe đến những điều tích cực, cao đẹp. Trong âm nhạc, chỉ có tính nhân văn sâu sắc mới đủ sức lay động người nghe.

* Nếu tự nhận xét về  những tác phẩm của mình anh nói gì?

- Những tác phẩm của tôi chính là tấm lòng, con người tôi. Nếu để ý, bạn sẽ thấy ca khúc của tôi trung thực lắm. Tiếng lòng tôi đấy!