Heo quay: “Đỏ vỏ, đen lòng”

Sau đợt cúng rằm tháng 7 vừa qua, nhiều người tiêu dùng cho biết đã mua phải loại heo quay kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhìn bề ngoài, những con heo, miếng thịt quay vàng ươm, rướm mỡ trông thật hấp dẫn có mấy ai nghĩ rằng, đằng sau lớp da “thơm giòn”(do được tẩm ướp gia vị trực tiếp) là lớp mỡ nhầy nhụa và từng thớ thịt nổi lốm đốm những đốm đen, hột trắng.

Chị Nguyệt Hồng, chủ một DNTN kinh doanh vật liệu xây dựng ở đường Mai Văn Vĩnh (Q.7- TPHCM) rùng mình kể: “Chị đã đặt mua 1 con heo quay cỡ gần 10 kg của một lò quay ở Nhà Bè. Bề ngoài con heo này không khác gì những con heo quay thông thường, nhưng sau khi cúng, mang vào xả ra để ăn thì phát hiện đó là heo bệnh bởi lẫn lộn giữa lớp mỡ và thịt là những đốm đen, xen lẫn các hột trăng trắng như hạt gạo...”.

Bà Út C., nhà ở đường Hạnh Thông (Q.Gò Vấp - TPHCM) trước đây chuyên “đánh heo hơi” từ các tỉnh miền Tây giao cho các lò quay ở khu Q.6, Gò Vấp..., “bật mí” hầu như mọi lái heo đều thu mua cả 3 loại heo sống, bệnh và chết với giá “tiền nào của nấy”. Với dạng “heo lỡ” như trên chỉ có thể là heo bệnh “không còn thuốc chữa” hoặc heo đã “ngã chuồng” (chết) vì nếu là heo sống, rất ít người mua để giết thịt do giá cao. Trong khi đó, tại các lò, lượng heo quay nguyên con có trọng lượng 10-15 kg (khoảng 30 kg– 45kg heo hơi) lại là nguồn hàng chính.

Tại TPHCM, khu vực dọc đường Phan Văn Khỏe, Bãi Sậy, cầu BaLy Kao (Q.6)... là vùng “đặc trị” heo quay. Tại đây, hỏi đến các lò quay lớn của ông T., ông H... thì bác xe ôm nào cũng biết. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, heo được phân thành nhiều dạng. Loại tươi và loại mới chết “tân trang” đem bán nóng. Loại đã chết vài giờ nếu nhập hàng đúng vào thời điểm lò đang “đỏ lửa” (từ 2 giờ khuya trở đi) thì “nướng” ngay, còn nếu vào giờ trưa thì làm thịt, ướp đá đợi giờ quay... Giá heo hơi sống đã rẻ, giá nguyên liệu, gia vị để tẩm ướp, tân trang cũng “bèo” không kém. Chẳng hạn, để “phủ” cho thịt heo chết, có một công thức cơ bản thường được các lò áp dụng là tẩm phủ đậm đặc phẩm màu công nghiệp để xóa vết bầm tím, xuất huyết, cộng với nhiều thứ gia vị (ưu tiên ngũ vị hương), trong đó có “hương liệu gia truyền” của mỗi lò nhằm làm át mùi thịt heo bệnh, heo chết. Và sau 3-4 giờ trong lửa, mớ thịt ướp “tả pín lù” tưởng chừng vứt đi biến sang màu đỏ vàng với lớp da giòn tan, thơm lừng trông rất bắt mắt.

Dù giá thu mua đầu vào có sự chênh lệch lớn giữa hàng ngon và hàng kém chất lượng, nhưng khi đã ra thành phẩm thì chúng được bán đồng giá. Chủ lò lớn bán heo thành phẩm cho sạp chợ nhỏ với giá chừng 35.000 đồng/kg, chủ nhỏ bán trực tiếp ra bên ngoài với giá heo sữa 200.000 đồng-300.000 đồng/con, thịt quay tính kg có giá từ 60.000 đồng - 80.000 đồng/kg, tùy loại...