Làn sóng người máy drone

Hôm 2-12, Jeff Bezos - CEO của hãng bán lẻ trực tuyến Amazon - công bố một cách đầy hào hứng kế hoạch Prime Air của hãng này nhằm xây dựng một đội quân người máy drone để vận chuyển các đơn hàng mua sắm. Lập tức, Bill Gates lên tiếng ủng hộ, đồng thời có tin đồn các hãng vận chuyển khác cũng đã và đang lên các kế hoạch sử dụng drone tương tự… Người máy drone bỗng nhiên trở thành tâm điểm sự chú ý của giới công nghệ.

Đạo quân người máy

Ý thức về drone thay đổi khi giới công nghệ bắt đầu chú ý tới tiềm năng của chúng. Những dự án nghiên cứu đầu tiên như của Vijay Kumar về các loại robot tự hành quadcopter (bốn cánh quạt) đã rất được chú ý.

Cũng dễ hiểu, drone được quan tâm đến vậy bởi chúng gần như có thể ứng dụng vào bất kỳ lĩnh vực nào và trở thành một ngành công nghệ trọng tâm như “hiện tượng” smartphone. Một robot nhỏ nhắn, dễ điều khiển và tự thích ứng với mọi tình huống, có thể đảm đương công việc vận tải, quan sát, theo dõi, phục vụ khoa học hay thực hiện việc dọn dẹp, lau rửa… là quá hấp dẫn với con người.

Hàng loạt mối lo ngại

Sự đa dụng của drone ngay lập tức dẫn đến hàng loạt các mối lo ngại khác. Câu hỏi chủ yếu được đặt ra là nếu drone có thể được ứng dụng cho những việc làm hữu ích thì liệu trong tay kẻ xấu, nó sẽ gây hậu quả như thế nào?

Chủ đề này được nêu lên từ khi nhiều đơn vị hành pháp dân sự tại các nước xem xét việc sử dụng drone. Cảnh sát có thể sẽ sớm sử dụng robot điều khiển từ xa để quan sát hiện trường cũng như theo dõi các đối tượng. Còn robot được trang bị vũ khí để trấn áp tội phạm thì sao? Liệu mạng người có thể được đặt vào tay của các cỗ máy tự hành vốn vẫn có thể bị các lỗi hỏng hóc? Vấn đề tương tự cũng được đưa ra đối với các loại drone ứng dụng trong y tế và cứu nạn. Liệu con người có thể tin tưởng đối với các loại robot được trực tiếp điều khiển bởi người lên trên các loại drone tự động hóa?

Việc chế tạo drone khá dễ dàng, cộng với cộng đồng khổng lồ những người “hâm mộ” nó cũng là lý do dẫn đến các lo ngại. Việc bất kỳ ai cũng có thể tạo ra robot bay trên trời với trang bị camera, trở thành mối hiểm họa cho tự do riêng tư của mọi người là một điều đáng sợ. Đó là chưa kể drone có thể được trang bị các loại vũ khí hay chuyên chở hàng cấm. Một trường hợp rất thực tế đã xảy ra tại nhà tù Georgia (Mỹ) khi đã có kẻ tìm cách vận chuyển thuốc lá cho các phạm nhân bằng một robot drone trực thăng.

Do vậy, những vấn đề của drone nhanh chóng được đưa lên bàn của các nhà làm luật.

Những sản phẩm đầu tiên

Mặc cho sự lo ngại, làn sóng sản phẩm drone tự động hóa cho thị trường người tiêu dùng thông thường cũng đã được tung ra và rất hữu dụng. Đơn cử là loại robot hút bụi, lau rửa sàn nhà Roomba, được giới thiệu từ năm 2002. Roomba không những giúp loại bỏ một công việc nhàm chán ra khỏi cuộc sống mà nó còn được giới hacker đón nhận như một đối tượng thú vị để mày mò sửa đổi. Nhiều loại robot đã được ứng dụng để vận chuyển thực phẩm cho người tiêu dùng, như trường hợp drone vận chuyển bia, đặt mua qua điện thoại bởi người tham dự lễ hội ca nhạc OppiKoppi tại châu Phi. Trong khi đó, Amazon và các hãng vận tải khác như FedEx đến UPS đang tìm cách để vượt qua các rào cản kỹ thuật cũng như pháp lý để có thể vận chuyển hàng hóa bằng drone đến từng hộ gia đình thì ở Úc và Trung Quốc, việc này đã được thực hiện bởi 2 hãng Zookal và Shunfeng Express. Mới nhất, tại Thái Lan, drone cũng đã được sử dụng để chụp cảnh người dân biểu tình chống chính phủ cho các tờ báo...