Yêu không ràng buộc?

Trong một cuộc thăm dò ý kiến của nam nữ thanh niên trên địa bàn dân cư ở TPHCM về tình yêu, hôn nhân, 85% có câu trả lời rằng chính mình là người tự quyết định cho việc hôn nhân, 9% có tham khảo thêm ý kiến của cha mẹ, người thân; 25% chấp nhận việc quan hệ tình dục trước hôn nhân; 15% cho rằng không cần kết hôn để khỏi phải ly hôn.

Tự quyết định

Những số liệu này đã khiến không ít nhà nghiên cứu về giới trẻ lo ngại. Phải chăng đã đến lúc gióng lên hồi chuông cảnh báo về lối sống hiện nay? Bà Phương Hoa sau khi dỗ ngon dỗ ngọt cậu con trai của mình phải suy nghĩ cho kỹ trước khi rước về một nàng dâu xa lạ, bèn tâm sự nhờ các chuyên gia tình yêu “giải vây”. Bà nói: Làm sao có thể hạnh phúc được khi mà gia cảnh hai nhà quá khác biệt, nuôi con chừng ấy năm tháng bây giờ nói gì nó cũng không nghe. Phải chăng bây giờ là lúc “con đặt đâu cha mẹ ngồi đó”?

Ở vào một hoàn cảnh khác, anh Việt Hải, công nhân Khu Chế xuất Tân Thuận, kể: Chỗ tôi làm nam ít nữ nhiều, nên tôi có không ít cơ hội để chọn lựa ý trung nhân cho mình. Ấy vậy mà hơn 30 tuổi rồi tôi cũng chưa dám sánh đôi cùng ai chỉ vì dẫn cô nào về nhà mẹ tôi cũng lục vấn đủ điều, từ quê quán, hoàn cảnh đến tính tình... Với ai, mẹ tôi cũng yêu cầu đề cao cảnh giác vì sợ tôi không khéo lại bị con gái lừa! Còn chị Mai Trang, một cử nhân kinh tế, bày tỏ suy nghĩ: “Việc hôn nhân của tôi phải do tôi làm chủ. Chỉ có chính tôi mới là người chọn lựa ai sẽ sống với mình trọn đời. Hôn nhân của tôi, tại sao lại bắt tôi tuân theo cách nhìn của người khác. Vả lại, khi mình tự quyết định việc hôn nhân thì sẽ dễ chấp nhận, chịu đựng để có thể thích nghi trong mọi hoàn cảnh vui buồn của cuộc sống”.

Sống thử: Vui ở, buồn đi

Hiện tượng sống chung như vợ chồng trong một thời gian không định trước đã xuất hiện trong giới trẻ. Không hôn thú đã đành, họ cũng không hẳn sẽ tiến đến hôn nhân. Thỏa thuận miệng giữa hai bên theo kiểu vui ở, buồn đi không ràng buộc nhau bởi bất cứ lý do gì. Trong công trình “Hôn nhân gia đình ở TPHCM”, các nhà nghiên cứu nhận xét: “Chúng tôi không quả quyết đây là kiểu “hôn nhân mở” hay “hôn nhân thử” của các nước phương Tây, nhưng quả thực chúng có nhiều nét na ná như vậy. Chúng tôi nghĩ: Những thanh niên ít học, nghèo, ở khu lao động khi sống với nhau như vợ chồng, họ không ý thức rõ ràng về hành vi này, có lẽ một tình huống nào đó đưa đẩy họ đến với nhau, nhưng ở các thanh niên có học thức như sinh viên, công chức trẻ thì họ hoàn toàn ý thức được hành vi của mình. Kiểu sống này sẽ tiếp tục gia tăng, hậu quả của nó đến đâu còn phụ thuộc vào việc họ có kiến thức phòng tránh bất trắc như thế nào”.

Qua nhiều tình huống thực tế, mặc dù ban đầu nhiều cặp rất hồ hởi “góp gạo ăn cơm chung” nhưng chỉ sau một thời gian ngắn là đã ngoảnh mặt làm ngơ. Về mặt nguyên tắc, một trong hai bên có quyền vui vẻ chấm dứt “hợp đồng”; song, thường thì hậu quả để lại khó mà lường trước. Thậm chí có người đã dẫn nhau ra tòa không phải để giải quyết chuyện tình cảm mà là những vấn đề liên quan đến tài sản, quyền lợi...

Đâu là tình yêu chân thành?

Trong cách nghĩ, ban đầu một số bạn trẻ có vẻ như khá dễ tính khi chấp nhận việc quan hệ trước hôn nhân (có những ý kiến chỉ chấp nhận khi biết chắc mối quan hệ đó sẽ kết thúc bằng lễ cưới). Nhưng chính những người trong cuộc mới có thể đưa ra kết luận chính xác. Thanh Hà, nhân viên tiếp thị, tâm sự: “Khi tình yêu của tôi với anh ấy tưởng chừng như không thể có gì chia cắt được, tôi đã không giữ gìn mà trao cả đời con gái cho anh ấy. Tôi đoán chắc rằng anh sẽ trân trọng tình cảm sâu nặng của tôi dành cho anh. Nhưng không, mọi sự kết thúc theo tình huống khác, còn tôi sống trong cay đắng bẽ bàng cho đến hôm nay”. Đừng nghĩ rằng trong nhịp sống hiện đại, trong cái nhìn tưởng như dễ dãi hơn về tình yêu thì mọi giá trị, quan niệm truyền thống sẽ khác đi.

Quả nhiên, những tên gọi kiểu như tình yêu dâng hiến, hôn nhân không ràng buộc... chỉ là cách mà mọi người gán ghép chứ không phải là tình yêu. Dù ở hoàn cảnh nào, thời đại nào thì những chuẩn ước xã hội, tính trách nhiệm, sự nghiêm túc, tôn trọng vẫn là cái đích để tình yêu hướng đến. Cuộc sống hiện đại đã nảy sinh những xu hướng, lối sống, quan niệm khác nhau về tình yêu nhưng đồng thời đó cũng là cơ hội để con người thể hiện trình độ, kiến thức và bản lĩnh về kỹ năng sống của mình khi nhận diện và tìm đến hạnh phúc lứa đôi.