TP HCM: Nghiên cứu mô hình tư nhân trực tiếp đầu tư, vận hành metro

UBND TP HCM vừa có văn bản gửi các đơn vị về thực hiện Thông báo 01/2025 của Ban Chỉ đạo Phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP HCM.

Theo đó, Chủ tịch UBND TP HCM giao Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Nội vụ, Ban Quản lý Đường sắt đô thị, Công ty Đường sắt đô thị số 1 tiếp thu và nghiêm túc thực hiện ý kiến kết luận của Ban Chỉ đạo Phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP HCM và ý kiến chỉ đạo của UBND TP HCM tại Thông báo 529/2025.

Từ đó kịp thời báo cáo, đề xuất UBND TP HCM xem xét, giải quyết nếu có khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền.

Sở Xây dựng khẩn trương rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị theo mô hình, tầm nhìn mới, phù hợp với bối cảnh mở rộng địa giới hành chính (sáp nhập Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu vào TP HCM).

Trên cơ sở đó, đề xuất điều chỉnh Quy hoạch thành phố thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050; quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060 và các quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật liên quan (kể cả quy hoạch không gian ngầm).

Đối với các chính sách thuộc thẩm quyền thành phố theo Nghị quyết 188/2025, tập trung nghiên cứu, hoàn thiện, trình HĐND TP HCM xem xét ban hành, như: quy định chi tiết việc lập, điều chỉnh tuyến, vị trí công trình đường sắt đô thị; quy hoạch, chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật khu vực TOD; cơ chế điều chỉnh chức năng sử dụng đất, chuyển nhượng chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch trong khu vực TOD; phương pháp xác định mức thu và trình tự, thủ tục thu các khoản liên quan.

Rà soát, rút ngắn tối đa thời gian thực hiện thủ tục, phê duyệt đầu tư các dự án đường sắt đô thị; tích hợp hiệu quả với các loại hình giao thông khác (đường bộ, đường thủy, xe buýt…).

Xây dựng chiến lược, chương trình, kế hoạch triển khai toàn diện với lộ trình rõ ràng; áp dụng linh hoạt các cơ chế đặc thù, phối hợp chặt chẽ các bên liên quan để bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước - nhà đầu tư - xã hội.

Sở Tài chính khẩn trương xây dựng phương án, đề án huy động vốn đầu tư cho hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị theo định hướng tại Đề án phát triển đường sắt đô thị được nêu trong Kết luận 49 của Bộ Chính trị, đảm bảo đáp ứng yêu cầu và tiến độ triển khai các tuyến đường sắt đô thị theo chủ trương, kế hoạch và lộ trình đã được phê duyệt.

Nghiên cứu, đề xuất mô hình quỹ đầu tư riêng dành cho phát triển đường sắt đô thị, tính toán khả năng huy động tối đa các nguồn lực và đa dạng hóa nguồn vốn, bao gồm: hình thức PPP, vốn ngoài ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Chủ động tham mưu UBND TP HCM trình Thường trực HĐND TP HCM chuẩn bị kế hoạch bố trí vốn đầu tư công trung hạn các giai đoạn 2026 – 2030, 2031 – 2035 và hằng năm bảo đảm phù hợp với tiến độ, lộ trình đầu tư phát triển các tuyến đường sắt đô thị của thành phố.

Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương nghiên cứu, đề xuất mô hình tổ chức đủ thẩm quyền, chính danh để triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các dự án đường sắt đô thị trong bối cảnh thành phố thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp (không còn cấp huyện).

Xây dựng cơ chế hoạt động, phân công nhiệm vụ rõ ràng theo phương châm "6 rõ": rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền; bảo đảm đáp ứng tiến độ đề ra, phấn đấu chậm nhất đến năm 2028 cơ bản hoàn thành bàn giao mặt bằng sạch phục vụ thi công các dự án.

Thực hiện công khai, minh bạch toàn bộ quá trình, chú trọng xây dựng chính sách bồi thường, phương án tái định cư hợp lý, đồng thời ban hành các chính sách hỗ trợ kèm theo nhằm bảo đảm quyền lợi người dân bị ảnh hưởng, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân.

Ban Quản lý Đường sắt đô thị đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư các dự án đường sắt đô thị: lựa chọn các đơn vị tư vấn trong và ngoài nước có năng lực, kinh nghiệm; kiện toàn Tổ chuyên gia, tư vấn triển khai hệ thống đường sắt đô thị TP HCM theo Kết luận 49 và Nghị quyết 188.

Đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách, nhiệm vụ, thời gian, trách nhiệm rõ ràng; xác định nội dung, yêu cầu, mô hình, giải pháp cụ thể để đặt hàng Tổ chuyên gia nghiên cứu, gắn với các mô hình quốc tế và điều kiện thực tiễn của thành phố, bảo đảm khả thi và hiệu quả.