Tranh cãi gia tăng về siêu trí tuệ

Theo đài NBC News, "Tuyên bố về siêu trí tuệ" được Viện Tương lai Cuộc sống (Mỹ) đăng tải hôm 22-10, theo đó đề xuất lệnh cấm phát triển siêu trí tuệ cho đến khi có sự đồng thuận rộng rãi của giới khoa học rằng công nghệ này được xây dựng một cách an toàn và có thể kiểm soát được cũng như nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của công chúng. 

Tuyên bố đã thu hút sự ủng hộ của nhiều nhân vật nổi tiếng, các chuyên gia về trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ, như đồng sáng lập hãng Apple Steve Wozniak, nhà nghiên cứu về AI Geoffrey Hinton, cựu Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mike Mullen, cựu trợ lý Nhà Trắng Steve Bannon, Hoàng tử Anh Harry...

Siêu trí tuệ đang được nhắc đến nhiều trong giới AI, khi các công ty như xAI hoặc OpenAI cạnh tranh để tạo ra những mô hình ngôn ngữ ngày càng tiên tiến hơn. Đáng chú ý, hãng Meta thậm chí còn đặt tên cho bộ phận nghiên cứu AI của mình là "Phòng thí nghiệm siêu trí tuệ Meta".

 Không gì lạ khi các lãnh đạo hàng đầu trong giới công nghệ - những người đã đưa ra dự đoán về siêu trí tuệ và bày tỏ ý định hướng tới mục tiêu này - đã không ký vào tuyên bố nói trên.

Giám đốc Điều hành Meta Mark Zuckerberg cho biết vào tháng 7 rằng siêu trí tuệ "giờ đã trong tầm kiểm soát". Trong khi đó, Giám đốc Điều hành OpenAI Sam Altman nhận định ông sẽ rất ngạc nhiên nếu siêu trí tuệ chưa xuất hiện vào năm 2030 và tuyên bố OpenAI đang tập trung hướng đến mục tiêu này.

Tuy nhiên, tuyên bố trên cảnh báo viễn cảnh về siêu trí tuệ đã làm dấy lên hàng loạt lo ngại, như con người có nguy cơ bị thay thế trong nền kinh tế, mất quyền tự chủ, tự do và phẩm giá; rủi ro về an ninh quốc gia... 

Giám đốc điều hành của Viện Tương lai Sự sống Anthony Aguirre cho biết sự phát triển của AI diễn ra nhanh hơn khả năng hiểu biết của công chúng về những gì đang hoặc sắp diễn ra. Ông cũng cho rằng cần có một hiệp ước quốc tế về AI tiên tiến, giống như các công nghệ tiềm ẩn nguy hiểm khác. 

"Nhiều người mong muốn có những công cụ AI mạnh mẽ phục vụ khoa học, y học, năng suất và nhiều lợi ích khác. Nhưng con đường mà các tập đoàn AI đang theo đuổi - chạy đua hướng tới loại AI thông minh hơn con người, được thiết kế để thay thế con người - đang hoàn toàn đi ngược lại với mong muốn của công chúng, với những gì giới khoa học cho là an toàn…" - ông Aguirre nhận định.

Tuyên bố về siêu trí tuệ tiếp nối những lời kêu gọi trước đó về việc làm chậm tốc độ phát triển AI trong bối cảnh công nghệ này đang đe dọa làm thay đổi sâu rộng nền kinh tế và văn hóa. Các hãng công nghệ Mỹ như OpenAI, Google, Meta... đang rót hàng tỉ USD vào việc phát triển những mô hình AI mới và các trung tâm dữ liệu vận hành chúng. 

Trong khi đó, doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực đang tìm cách bổ sung tính năng AI vào một loạt sản phẩm và dịch vụ khác nhau.