Cuộc đọ kiếm Yushchenko-Tymoshenko

Đây không phải là lần đầu tiên sau Cách mạng Cam mà Thủ tướng Yulia Tymoshenko - người từng được coi là cánh tay phải của ông Yushchenko - bị Tổng thống Yushchenko hắt hủi. Ngày 8-9-2005, bà đã từng bị Tổng thống Yushchenko cách chức vì mâu thuẫn nội bộ chung quanh chính sách tư hữu hóa. Trong vấn đề này, bà Tymoshenko - vốn là một doanh nhân thành đạt với biệt danh “Nữ hoàng khí đốt” trước khi trở thành chính khách – có nhiều ý kiến bất đồng với Tổng thống Yushchenko.

Ăn miếng trả miếng

Bị coi là “người vợ (chính trị) bị chồng hắt hủi”, kể từ đó, bà Tymoshenko cố chứng tỏ rằng bà không phải là người dễ bị bắt nạt trong cuộc khủng hoảng chính trị mới này.

Một mặt, bà kháng cáo lên tòa án hiến pháp, vận động tòa án đình chỉ sắc lệnh của tổng thống. Mặt khác, bà đấu với tổng thống từng chi tiết. Ví dụ, khi Tổng thống Yushchenko yêu cầu chính phủ - do bà tạm thời điều hành trong thời gian chờ đợi thành lập chính phủ mới - xuất tiền tổ chức tổng tuyển cử sớm, bà từ chối với lý do “ngân sách chính phủ đâu có dự trù khoản tiền này”.

Tổng thống ra lệnh tiếp cho bà trích quỹ dự trữ đặc biệt. Bà đáp lại: “Quỹ này chỉ dành cho những trường hợp khẩn cấp như thiên tai, địch họa. Bầu cử sớm đâu phải là thiên tai hay địch họa, làm sao trích được”.

Cuộc khủng hoảng chính trị 2008 bùng nổ khi Đảng Khối liên đảng Ukraine của chúng ta-Nhân dân tự vệ (NU-NS) của Tổng thống Yushchenko rút khỏi chính phủ liên hiệp của bà Thủ tướng Tymoshenko sau khi Đảng Khối Yulia Tymoshenko của bà này cùng với Đảng Các khu vực đối lập của ông Yanukovych (cựu thủ tướng Ukraine) và Đảng Cộng sản Ukraine bỏ phiếu ủng hộ dự luật hạn chế quyền lực của tổng thống, tăng thêm quyền hạn cho thủ tướng (ngày 4-9-2008). Việc rút lui của NU-NS khiến chính phủ liên hiệp tan vỡ. Nhưng bà Tymoshenko không chịu từ chức.

Theo nhận định của tổng thống, dự luật kể trên “không có mục đích nào khác ngoài tiến hành một cuộc đảo chính và cướp quyền lãnh đạo đất nước”. Ngược lại, bà Tymoshenko cũng tố cáo rằng đằng sau việc NU-NS rút lui khỏi chính phủ và “tuyên chiến" với bà là nhằm bảo đảm thắng lợi của ông Yushchenko trong kỳ bầu cử tổng thống sắp tới.

Một trang tài liệu mật được cho là của phủ tổng thống công bố trên trang web ORD

Tin đồn

Trong lúc mọi chuyện vẫn đang giằng co thì trong hậu trường chính trị và trên mạng Internet loan truyền nhiều tin đồn động trời. Chẳng hạn như ngày 29-9, hãng tin ORD công bố một tài liệu mật được cho là “sinh ra từ trung tâm văn phòng phủ tổng thống”.

Theo tài liệu nói trên, Tổng thống Yushchenko âm mưu gây ra nội chiến để củng cố địa vị tổng thống của ông. Một loạt “hành động khiêu khích” sẽ được tiến hành bao gồm một cuộc tấn công nhắm vào Lãnh sự quán Nga tại thành phố Lvov, miền Tây Ukraine, đốt cháy Giáo đường Do Thái ở thành phố Dnipropetrovsk và dùng vũ lực chiếm tàu chiến của Nga ở Crimea.

Kèm theo bản tin là ảnh chụp các trang tài liệu để chứng minh rằng hãng tin ORD “nói có sách, mách có chứng”. Tuy nhiên, theo nhật báo Anh The Guardian, tài liệu này đáng nghi ngờ vì nó không có chữ ký và con dấu.

Điều đáng nói là, sau khi hãng tin ORD phát đi tin trên, một nhóm người tự xưng là “sĩ quan yêu nước” thuộc tổ chức Tổ quốc (nhưng không phải là đảng của bà Tymoshenko) tuyên bố “rất lấy làm quan ngại về kế hoạch duy trì ghế tổng thống mãi mãi mà “không cần bầu cử” của ông Yushchenko.

Chưa hết, trong một cuộc phỏng vấn của tuần báo Zerkalo Nedeli, Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Yuriy Lutsenko cho biết ông đang nắm trong tay một kế hoạch khác, cũng của phủ tổng thống, mang tên “300 người Spartans” (người Spartans sống cách nay hơn 600 năm nổi tiếng gan dạ, có kỷ luật cao và chiến đấu giỏi). Theo kế hoạch này, phủ tổng thống sẽ sử dụng các tổ chức theo chủ nghĩa quốc gia cực đoan khiêu khích chống lại Hạm đội Biển Đen của Nga. Trả lời câu hỏi: “Ông lấy tin này ở đâu?”, ông Lutsenko chỉ trả lời ngắn gọn: “Tôi biết có một kế hoạch như thế” nhưng từ chối đi vào chi tiết.

Bị chụp mũ

Cũng trong bài phỏng vấn kể trên, ông Lutsenko xác nhận Đảng Nhân dân tự vệ (NS) của ông sẽ không còn hợp tác với Đảng Ukraine của chúng ta (NU) của Tổng thống Yushchenko. Ông cho biết thêm đảng ông sẽ liên kết với khối đảng của bà thủ tướng. Đây là dấu hiệu ông tách rời khỏi lập trường “chống Nga” của tổng thống và xích lại gần chủ trương “trung lập” trong vụ xung đột Nga-Georgia của bà Tymoshenko.

Cuộc chiến ở Nam Ossetia, Georgia chính là nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay ở Ukraine. Khi quân đội Georgia bất ngờ đánh úp chính phủ ly khai Nam Ossetia vào đầu tháng 8 vừa qua, tổng thống và thủ tướng Ukraine đã tranh cãi nhau kịch liệt. Ông Yushchenko ủng hộ Georgia và chỉ trích Nga xâm lăng Georgia trong khi bà Tymoshenko cùng với các đảng khác chủ trương “trung lập”. Cũng vì chủ trương này mà bà Tymoshenko bị Phó chánh Văn phòng phủ tổng thống Andrij Kyslynskyi gán cho bà cái tội “phản quốc”.