Gây chiến để thoát khỏi khủng hoảng

Bản báo cáo cho rằng sử dụng 700 tỉ USD để giải cứu thị trường thì có thể không hiệu quả bằng việc dùng số tiền đó tiến hành một cuộc chiến tranh. Thậm chí phái diều hâu ở Mỹ còn cho rằng muốn thoát khỏi suy thoái kinh tế, nước Mỹ hiện nay chỉ còn một biện pháp là tiến hành chiến tranh.

Tại sao phải gây chiến?

Lịch sử cho thấy hầu như mọi cuộc khủng hoảng kinh tế đều đi liền với chiến tranh. Cho tới nay, các quốc gia hiện đại đều chủ yếu dùng ba biện pháp sau để vượt qua khủng hoảng kinh tế:

1. Tiến hành xây dựng hạ tầng cơ sở với quy mô lớn nhằm tăng việc làm và kích thích tiêu dùng; 2. Tiến hành cách mạng công nghệ mới nhằm kéo theo một đợt cất cánh kinh tế mới; 3. Phát động chiến tranh để kích thích tiêu dùng và sản xuất, kiểm soát tài nguyên và giao thông vận tải, khơi dậy tiềm năng tâm lý “thoát ra khỏi đáy vực” khủng hoảng.

Tiền đề sử dụng biện pháp thứ nhất là đất nước còn đang ở giai đoạn mới bắt đầu phát triển, thiết bị hạ tầng cơ sở chưa đủ, chất lượng lao động không tồi nhưng giá thành nhân công hạ, chính quyền có khả năng kiểm soát mạnh. Song nước Mỹ hiện nay đã chẳng còn có thị trường và môi trường xã hội như nước Mỹ thời tổng thống F.D. Roosevelt thực thi chính sách kinh tế mới (New Deal) nữa.

Cách mạng công nghệ mới là chuyện từng xảy ra hồi thập niên 1930-1940 sau một thời gian tích lũy. Cách đây không lâu, cuộc “cách mạng công nghệ thông tin” rầm rộ ở Mỹ và hiện đang nguội đi; cái gọi là “nền kinh tế mới” tuy chưa tan vỡ, song sức sống của nó cũng đã bị tổn thương lớn, sự phát triển kinh tế chưa tìm được động lực tăng trưởng mạnh.

Như vậy nước Mỹ hiện nay chỉ còn lại một lựa chọn: sự cướp đoạt về quân sự. Các tập đoàn công nghiệp quân sự và tập đoàn tài chính Mỹ xưa nay vốn có sở trường phát động chiến tranh để kiếm lời. Hai cuộc đại chiến thế giới từng khiến cả nước Mỹ hưởng lợi lớn. Mỹ phát tài nhờ chiến tranh.

Bản báo cáo của Rand Corp. viết: “Trong cuộc khủng hoảng tín dụng lần này, các tập đoàn công nghiệp quân sự và một số nhân vật quân sự Mỹ đã hứng chịu những thiệt hại nhất định. Nếu Chính phủ Mỹ dùng 700 tỉ USD để giải cứu thị trường thì các vụ mua sắm vũ khí trang bị của giới quân sự Mỹ hiện đang hoặc sẽ tiến hành sẽ bị ảnh hưởng nhất định. Nếu dùng 700 tỉ USD ấy để phát động một cuộc chiến tranh thì tất nhiên sẽ được các tập đoàn công nghiệp quân sự và một số nhân vật giới quân sự Mỹ hết lòng ủng hộ. Ngoài ra, chiến tranh sẽ chuyển dịch sự chú ý của dân chúng sang các thách thức đến từ bên ngoài mà bớt chú ý tới tình hình kinh tế tồi tệ trong nước.

Iran sẽ là mục tiêu?

Tổng thống Bush luôn nói “Mỹ là cường quốc duy nhất trên thế giới”. Có thể hiểu câu nói đó có nghĩa là nước Mỹ muốn làm gì thì làm. Nhưng nếu Mỹ dùng chiến tranh để đối phó với khủng hoảng kinh tế thì việc này sẽ tiềm ẩn những rủi ro lớn. Trước hết phải bảo đảm đối thủ chỉ có thể chịu đòn chứ không đủ sức đánh trả Mỹ. Nếu nhỡ ra bị đối thủ nện cho một đòn đau – thí dụ hủy diệt một mục tiêu quan trọng nào đó trên đất Mỹ – thì nền kinh tế Mỹ có thể sẽ bị sụp đổ ngay. Hoặc kiểu chiến tranh tốc chiến tốc thắng ban đầu dự định sau lại trở thành chiến tranh lâu dài kiểu chiến tranh Việt Nam, tâm lý phản chiến trong xã hội dần dần hình thành và chiếm thế thượng phong, khi ấy “mũi tiêm trợ tim” bằng chiến tranh sẽ không thể giúp kinh tế Mỹ phục hồi được.

Nhiều người cho rằng mục tiêu số một hiện nay của Mỹ là Iran, Bắc Triều Tiên hoặc Pakistan, là những nước tương đối yếu. Có người nói Mỹ có thể tấn công toàn diện Iran trong tình hình không có bất cứ “triệu chứng” nào. Mỹ có thể đánh Iran mà chẳng cần tìm lý do, đánh xong kiếm lý do cũng chưa muộn. Khi Mỹ tấn công toàn diện thì quân đội Iran sẽ mất sức chiến đấu. Nga và Trung Quốc không thể kịp thời viện trợ quân sự cho Iran.

Tuy nhiên, đằng sau Iran, Bắc Triều Tiên, Pakistan và kể cả Venezuela đều có Nga hoặc Trung Quốc hậu thuẫn. Nếu Mỹ đánh các nước ấy thì không những không giải quyết được vấn đề tiền vốn mà ngược lại còn bị các đối thủ tiềm tàng lợi dụng.