Ca khúc hay trong phim: Ngày càng hiếm

Trong phim, âm nhạc là phương tiện ngôn ngữ hỗ trợ không thể thiếu. Dù ở dạng ca khúc hay nhạc nền, nhạc phim luôn đóng vai trò quan trọng bởi nó làm thăng hoa cảm xúc người xem trước diễn biến tâm lý của nhân vật hay trước một cảnh quay lãng mạn. Thế nhưng gần đây, tuy lượng phim phát sóng, trình chiếu ngày càng nhiều nhưng ca khúc trong phim không để lại ấn tượng gì cho người nghe.

Chỉ còn trong hoài niệm

Có một thời phim truyền hình Việt Nam gây “sốt” trên màn ảnh nhỏ không chỉ vì nội dung phim hay mà phần âm nhạc trong phim cũng góp phần quan trọng. Nhiều ca khúc của các nhạc sĩ viết cho phim đã thăng hoa, vượt ra ngoài phạm vi câu chuyện phim, sống độc lập trong đời sống âm nhạc cho đến nay: Bài ca đất phương Nam của nhạc sĩ Lư Nhất Vũ trong phim Bài ca đất phương Nam; những ca khúc Những nẻo đường phù sa, Giã từ dĩ vãng, Thiên đường mong manh, Trên mảnh đất tình người, Dòng sông không trở lại của Bảo Phúc, Nguyễn Đức Trung, Trần Long Ẩn... trong những bộ phim tiếp theo sau đó của hãng TFS, vào cuối thập niên 1990: Những nẻo đường phù sa, Giã từ dĩ vãng, Đồng tiền xương máu, Đất khách, Dòng đời; những ca khúc Chị tôi, Cô Tấm ngày nay, Mong ước kỷ niệm xưa, Lời ru cho con... trong những phim truyền hình của Trung tâm Sản xuất phim truyện Việt Nam: Người Hà Nội, Chuyện nhà Mộc, Xin hãy tin em, Của để dành...

Những giai điệu mượt mà, lời ca da diết của các bài hát trong những phim này vẫn khắc sâu trong lòng người xem dù phim chỉ phát sóng một lần. Có nhiều ca khúc trong phim đã đưa tên tuổi ca sĩ thể hiện bay cao bay xa, thậm chí lên “sao”, như: nam ca sĩ Tô Thanh Phương với Đất phương Nam, Phương Thanh với Giã từ dĩ vãng, Mỹ Linh với Chị tôi...

Trở về trước nữa, những ca khúc Bài ca không quên (phim Bài ca không quên), Hoa sữa (phim Hà Nội mùa chim làm tổ), Vĩnh biệt mùa hè (phim Vĩnh biệt mùa hè) gây sóng gió trong đời sống âm nhạc hơn cả chính bộ phim.

Phim ngày càng tăng về số lượng cả trên màn ảnh lớn và màn ảnh nhỏ, nhưng kiếm một ca khúc hay trên phim chẳng khác “đãi cát tìm vàng”.

Người sáng tác khó có cảm hứng

Với lợi thế phát sóng liên tục trên màn ảnh nhỏ, các ca khúc trong những phim truyền hình nhiều tập gần đây vẫn không đi được vào lòng người xem. Blouse trắng, Hướng nghiệp- những bộ phim nổi đình nổi đám của TFS trong vài ba năm gần đây- mấy ai còn nhớ đến ca khúc Cõi về, Nắng hồng soi mắt em của nhạc sĩ Bảo Phúc. Phim Dốc tình thu hút bao khán giả trẻ bởi những câu chuyện tình yêu tay ba éo le nhưng cũng không “đẩy” nổi ca

khúc Hoàng hôn dốc của Phú Quang. Đến những phim mới phát sóng vừa qua như Hương phù sa, Đô la trắng, Dưới cờ đại nghĩa, Nghề báo phần nội dung được ca ngợi nhiều nhưng ấn tượng nhạc phim lại rất mờ nhạt.

Ca khúc trong phim nhựa lại càng khó hơn. Các phim Gái nhảy, Lọ lem hè phố, Những cô gái chân dài, Lấy vợ Sài Gòn, Đẻ mướn, 2 trong 1... nổi đình đám trên thị trường nhưng xét kỹ không có lấy một ca khúc nào “thoát ly” khỏi bộ phim, ngoại trừ duy nhất Ước mơ trong đời của nhạc sĩ Đức Trí viết cho phim Nữ tướng cướp. Thậm chí có nội dung nhạc phim như Hồn Trương Ba da hàng thịt, còn gây phản cảm bởi những ca từ khó nghe:”Em đánh anh đau là anh méc má em đó”!

Vì sao ca khúc hay trong phim ngày càng trở thành của hiếm. Lý giải điều này, nhạc sĩ Nguyễn Đức Trung - người có rất nhiều ca khúc hay trong phim - cho biết: “Hiện nay, phim ra nhiều nhưng các phim đều na ná nhau về đề tài, hiếm phim có nội dung ấn tượng, vì vậy người sáng tác nhạc khó có cảm hứng sâu sắc để viết hay. Thêm vào đó, lượng ca khúc trên thị trường ca nhạc bây giờ cũng quá nhiều, làm người nghe bị bão hòa. Nếu ca khúc trong phim không nổi bật thì khó mà được khán giả chú ý”.