Cánh diều đói gió

Chỉ còn ba ngày nữa, lễ trao giải Cánh diều 2009, do Hội Điện ảnh VN tổ chức, sẽ diễn ra tại Hà Nội. Tuy nhiên, khác với sự sôi động của những năm trước, lễ trao giải năm nay rơi vào tình trạng buồn tẻ.

Bí mật!

Ngoài thời gian và địa điểm, những gì diễn ra trong lễ trao giải Cánh diều 2009 đến nay vẫn còn trong vòng bí mật.

Tại cuộc họp báo cuối tuần trước, ông Đặng Xuân Hải, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Điện ảnh VN, cho biết các nhóm được mời đảm nhiệm lễ trao giải Cánh diều vẫn đang được ban tổ chức thảo luận.

Kịch bản cụ thể như thế nào và đạo diễn của lễ trao giải là ai chỉ có thể chốt lại vào giữa tuần này. Thế nhưng, cho đến chiều 10-3, đạo diễn chương trình lễ trao giải là ai vẫn chưa được công bố. Đạo diễn Đỗ Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Sản xuất phim truyền hình VN (VFC), từng là đạo diễn lễ trao giải Cánh diều nhiều năm qua, cho biết năm nay anh không còn đảm nhận vai trò này.

Đạo diễn Nguyễn Thanh Vân (trái) và diễn viên Lan Hà (bìa phải) nhận giải Cánh diều 2008. Ảnh: N.Hữu

Và vì thế, mọi thông tin liên quan đến nội dung chương trình, danh sách nghệ sĩ khách mời trao giải, báo giới hầu như không ai biết.

Một lễ trao giải tổ chức quy mô trang trọng luôn đòi hỏi đạo diễn phải mất hàng tháng để chuẩn bị. Liệu với 3 ngày còn lại, đạo diễn của lễ trao giải Cánh diều năm nay sẽ xoay xở, sáng tạo thế nào để có thể tạo ra một lễ trao giải cuốn hút, hấp dẫn?

Lo bị “tác động”, mua chuộc

Bộ phim truyện nhựa nào xứng đáng nhận giải Cánh diều vàng là tâm điểm chú ý của dư luận trong và ngoài giới qua các lần xét giải. Thế nhưng, mới chỉ có danh tính của chủ tịch ban giám khảo (BGK) thể loại phim truyện nhựa được công bố, danh sách 8 thành viên còn lại được công bố khi các thành viên này chính thức xem phim vào ngày 11-3.

Ông Đặng Xuân Hải giải thích việc không công bố tên tuổi thành phần BGK là để tránh những tác động không cần thiết của nhóm tác giả này, đạo diễn kia đối với thành viên BGK. Có khi vì thấy phức tạp quá, các thành viên này có thể từ chối ngồi ghế giám khảo.

Người trong giới cũng đã đặt vấn đề tại sao một giải thưởng của hội nghề nghiệp mà chỉ trông chờ vào phán quyết của một nhóm người. Liệu 9 thành viên được mời vào BGK đó có đại diện được đội ngũ nghệ sĩ làm nghề thuộc các công đoạn trong sản xuất phim, lên đến hàng ngàn người không?

Có ý kiến cho rằng giải Cánh diều nên tổ chức hình thức xét chọn giải như Oscar, kết quả giải thưởng dựa trên lá phiếu của hơn 2.000 thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Hoa Kỳ. Như thế, kết quả sẽ khách quan hơn và không phải lo các thành viên BGK bị mua chuộc.

Phiên bản của Bông sen?

Hai ứng viên hàng đầu cho giải Cánh diều vàng phim truyện nhựa năm nay là Đừng đốt của đạo diễn Đặng Nhật Minh và Chơi vơi của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên.

Đừng đốt giành giải Khán giả bình chọn tại Liên hoan Phim (LHP) Fukuoka Nhật Bản và được chọn đại diện của VN dự tranh đề cử hạng mục Phim nước ngoài hay nhất của Oscar 2010. Chơi vơi từng tham dự nhiều LHP lớn, nhỏ khắp nơi trên thế giới và giành giải của giới phê bình quốc tế tại LHP Venice.

Liệu có sự khác biệt nào giữa giải Cánh diều và giải Bông sen của LHP VN, do Cục Điện ảnh, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức vào cuối năm qua hay là Cánh diều trở thành phiên bản của Bông sen như nhiều nghệ sĩ đã từng nhận xét?

Ông Đặng Xuân Hải cho biết cơ cấu thành phần chấm giải của Cánh diều lệch với Bông sen khoảng 30% chứ  không trùng 100%. Nếu như giải Bông sen của LHP quốc gia và Cánh diều trùng nhau thì có lẽ do cả hai có tiêu chí chung là tìm tòi, sáng tạo, đề cập những vấn đề bức xúc của xã hội.

Điều này cũng có nghĩa Cánh diều khó có kết quả mang tính đột phá thiên về yếu tố làm nghề của giới điện ảnh nếu đúng như lời ông Hải nói. Và như thế, Cánh diều không còn gì hấp dẫn công chúng điện ảnh bởi yếu tố bất ngờ.