Chuyện trò trên giá sách

Cuộc đối thoại đó diễn ra thường xuyên, thường nhật trong đời sống tinh thần của bạn. Đó hẳn rằng không phải là một cuộc đối thoại thuần túy hình thức, dừng lại ở thị giác mà là một cuộc dẫn dắt, hướng nội, có sự liên đới mật thiết với những trải nghiệm qua quá trình đọc.

Sự hiện diện của những cuốn sách nhắc bạn về lai lịch, về những tương quan xoay quanh nó, về cả ký ức đọc, ký ức cảm giác và cả quá trình nó sống và lớn lên trong bạn. Từng cuốn sách bây giờ, là một câu chuyện dài về cái cách mà một giá trị tinh thần đi vào cuộc đời bạn. Đó là kỷ niệm về những ngày vui, những lúc lòng đầy tuyệt vọng, là món quà rơi rớt lại sau một cuộc tình đã qua hay đôi lúc là sống lại khoảnh khắc hân hoan khi bắt gặp một sự đồng điệu được đọc một câu văn trên đường đầy dấn thân trong một chuyến lãng du thời tuổi trẻ... Trên giá sách, bạn thấy muôn vàn câu chuyện như thế. Những câu chuyện âm thầm đan dệt vào nhau, tạo nên cả một thế giới muôn màu, rộng lớn của riêng bạn.

Trong một quyển sách hướng dẫn về cách viết luận văn, nhà văn, triết gia người Ý Umberto Eco nói đại ý rằng đã có khi ông nghe được những cuốn sách đang chuyện trò trên giá sách của thư viện. Tôi đọc đến đó và tự hỏi, cuộc chuyện trò của những cuốn sách liệu có hòa bình và khoan dung hay không trên những giá sách nhà mình khi mà tôi từng gặp ở đó những trận bút chiến nảy lửa trong quá khứ, khi tôi đặt cạnh nhau những tác phẩm có quan điểm đối chọi gay gắt, khi tôi lật lại những hồ sơ văn chương và chính trị, những “nghi án” với đầy những trò xảo thuật mờ ám, những chiêu trò chẳng lấy gì hay ho trong đời sống học thuật ngày hôm qua... trên cùng một giá sách?

Câu trả lời: Thời gian đã đưa chúng trở về trong khí quyển hòa bình. Hiện tại, chỉ còn những cuốn sách, những tập giấy được đóng quyển đứng bên nhau, không hơn không kém. Ở đó, mỗi người đọc, trong cuộc đối thoại phía sau mỗi trang sách sẽ nhận ra rõ ràng hơn những điều mà quá khứ chưa kịp giải quyết được, để có cái nhìn rộng mở hơn với hiện tại, sáng suốt hơn trong hành xử với học thuật, với tha nhân.

Như vậy, khi lắng nghe và chiêm nghiệm về cuộc chuyện trò giữa những cuốn sách với nhau, cuộc chuyện trò giữa sách với cuộc đời mình, bạn tìm thấy niềm hoan lạc của một người đọc được sống trọn vẹn với một đời sống nội tâm tuyệt đối. Nơi đó, những câu chuyện dẫn dắt bạn bước đi miên man trong cõi miền tươi đẹp và diệu kỳ của hiểu biết. Và trên tất cả, bạn được tham gia vào cuộc chuyện trò với một quyển sách lớn - quyển sách mang tên thời gian.

Cái cảm giác ấy không thể nào có được với những ai xem sách là một chất liệu décor không hơn không kém, càng khó có được ngay cả với những nhà sưu tập hay buôn bán sách thiếu am hiểu về sách.