Đốt lửa trong văn

Đây là một cuốn tiểu thuyết có hình thức thể hiện độc đáo: xuyên suốt 250 trang, những câu văn nối tiếp nhau mà không hề xuống dòng. Nhà văn Võ Thị Xuân Hà nhận xét: “Lối viết Y Ban như là tác giả đang ngồi phệt xuống nền nhà để kể cho bạn bè nghe những câu chuyện đời thường từ trong nhà ra hè phố, mộc và có thể hơi thô, nhưng đầy bi hài và thực đến độ rơi nước mắt...”.

. Phóng viên: Thưa nhà văn Y Ban, nhiều truyện ngắn của chị đều có tít truyện gắn với hai chữ “đàn bà” như: I am đàn bà, Đàn bà xấu thì không có quà, Người đàn bà có ma lực... Chị nghĩ sao khi có người cho rằng Y Ban là nhà văn của đàn bà?

- Nhà văn Y Ban: Nếu vậy tôi rất tự hào về điều này! Trong các sáng tác của tôi, những truyện nào viết về đàn bà thường được mọi người đón nhận hoặc được dư luận quan tâm nhiều hơn. Tôi cũng công nhận là phần viết về đàn bà là nổi trội hơn cả. Tôi cho rằng đã là nhà văn thì phải thuận tay ở một lĩnh vực nào đấy. Anh phải là chuyên gia ở lĩnh vực đó. Về đề tài đàn bà, tôi cảm thấy có một chuyên gia trong mình, tôi có thể khai thác mọi vấn đề mà mình rất thuận tay. Bởi vì, trước hết tôi là một người đàn bà nên mới có thể viết được như vậy.

. Xuân Từ Chiều được thể hiện dưới một hình thức “xưa nay hiếm”: xuyên suốt 250 trang sách, những câu văn cứ nối tiếp nhau mà không hề xuống dòng. Chị không sợ độc giả “hụt hơi” hay sao?

- Phải nói ngay rằng hình thức này là dụng ý đầu tiên mà tôi sử dụng. Ở tiểu thuyết này, tôi bỏ chương hồi, xuống dòng, cách đoạn là có lý do của nó. Tôi viết về ba nhân vật nữ của mình với dụng ý: ba người đàn bà và một con vịt sẽ thành cái chợ. Những câu chuyện ở chợ ngẫu nhiên giống như một cái bè rau muống, từng tảng từng tảng trôi liên miên như vậy mà không ngắt quãng. Tôi không dám bình luận gì nhiều trong việc sử dụng hình thức mới này nhưng mà có ý đồ rõ ràng. Tôi đang rất nóng lòng chờ xem độc giả sẽ đón nhận nó như thế nào. Giống như trong cải lương, nếu ai nín hơi được nhiều thì sẽ ca được một câu xề. Tôi cũng không hiểu là câu ca xuống xề của tôi sẽ như thế nào, nó đứt hơi giữa chừng, tức là độc giả không thể “nhai” được cuốn này hay vẫn “ca” được tiếp?

. Chị có nghĩ rằng nhân vật từ đang gánh một trọng trách rất nặng nề khi phải giải quyết những vấn đề mà tác giả đặt ra cho cô thông qua các đề tài còn dang dở: đám đông, sự vô cảm, xã hội xe máy...?

- Nhân vật Từ là nhân vật mà tôi đặt ở đó rất nhiều vấn đề. Nhân vật Từ là đời sống đang diễn ra. Ở đây tôi viết theo hướng mở nên các đề tài của Từ vẫn còn bỏ ngỏ, chưa được nghiên cứu xong. Trong cuốn tiểu thuyết này, tôi nghĩ rằng mình vẫn giữ được phong cách của mình, đó là đốt lửa trong văn. Ở đây, tôi đã thổi vào các tàn lửa nên tôi chọn cách viết bỏ ngỏ... Tôi tâm niệm không thể để câu chữ của mình nguội lạnh. Nếu câu văn nguội lạnh thì rất khó đọng lại ở người đọc một cái gì đó. Tôi muốn câu văn của mình lúc nào cũng nóng ấm, dù câu chữ có trần trụi đến đâu. Trong tiểu thuyết này, thông qua nhân vật Từ, tôi để các đề tài vẫn còn dang dở, giống như một tàn lửa và chờ mong mọi người thổi nó lên thành một đốm lửa. Qua tính cách của nhân vật Từ, cũng chính là thông điệp mà tôi đưa ra, để nói với chị em hãy khám phá vẻ đẹp của mình thay vì cứ phải hỏi tại sao?