Hà Trần - Giọng ca biến hóa

Không còn sắc lạnh và quái tính, Hà Trần những ngày cuối năm 2014 trở nên nồng nàn, lãng mạn với Tình ca qua thế kỷ 2 - album mới nhất với những tình khúc của Lam Phương, Y Vân, Từ Công Phụng, Nguyễn Ánh 9, Cung Tiến, Anh Bằng… Hoàn toàn không còn thấy một Hà Trần rocker cháy hết mình trên sân khấu rockstorm với Bản nguyên chỉ vài ngày trước đó, Hà Trần biến hóa khiến người nghe nhạc ngạc nhiên về sự thay đổi quá đỗi nhanh chóng của cô.

Biến khiếm khuyết thành cá tính riêng

Nói một cách công bằng, Trần Thu Hà không phải là người có những điểm mạnh về giọng hát như Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh. Cô cũng không có nhan sắc rực rỡ để cuốn hút khán giả trên sân khấu. Chính bố mẹ Hà, những nghệ sĩ nổi tiếng, ban đầu cũng không khuyến khích con gái theo nghiệp cầm ca mà cho Hà đi học múa từ năm 6 tuổi, sau đó học piano. Giọng Hà bị coi là mỏng, thiếu cá tính, không phải thuộc dạng hiếm có khó tìm nhưng với một cái đầu thông minh, Hà biết phải làm thế nào để khắc phục được nhược điểm của giọng hát, thậm chí còn biến nó thành cái riêng. Hà từng tâm sự rằng Mỹ Linh, Thanh Lam, Hồng Nhung là những ca sĩ mà cô luôn nhìn vào. “Tôi tự nhủ rằng mình phải không ngừng học hỏi, quan sát những ca sĩ khác hát. Không sở hữu giọng hát hay “bẩm sinh” nên tôi phải lấy phần kỹ thuật bù đắp vào khiếm khuyết của mình” - Hà từng chia sẻ. Không nhiều người nghĩ sẽ đến một ngày cô trở thành diva nhưng sự thông minh của một giọng ca “nhà nòi” đã giúp Hà chinh phục được khán giả bằng cách riêng của mình. Sau những thành công khi hợp tác với Quốc Bảo từ những năm 2000 (Em về tinh khôi, Ngồi hát ca bồng bềnh, Vàng son), nếu không mạnh mẽ bước qua những nghi ngại của khán giả để đến với thứ âm nhạc cá tính, phong cách ma mị, hòa âm phối khí mới lạ của Ngọc Đại trong Nhật thực, có lẽ Hà đã không ghi điểm đến vậy trong mắt công chúng cũng như với giới chuyên môn để bước lên vị trí ca sĩ hàng đầu…

Ca sĩ Trần Thu Hà Ảnh: VŨ

Sau khi theo chồng định cư tại Mỹ, Hà Trần tiếp tục đi theo những lựa chọn riêng của mình. Ở đâu, nữ ca sĩ giàu cá tính này cũng luôn được nhắc đến với cách xử lý bài hát thông minh, thậm chí là cách giao tiếp khôn khéo bằng nhạc cũng như bằng lời. Mới đây nhất, khi từ Mỹ về Việt Nam tham dự liên hoan quốc tế Gió mùa tại Hà Nội và có mặt trong loạt chương trình biểu diễn rockstorm, Hà Trần gây ấn tượng mạnh trong hình ảnh một nữ rocker đầy năng lượng trong một không gian nhạc rock hiện đại, có sự giao thoa với electro, âm hưởng Tây Bắc.

Cực đoan và kỹ tính

Trong âm nhạc, Hà Trần là người kỹ tính. Cô không đi diễn tràn lan, cũng luôn muốn sản phẩm âm nhạc của mình hoàn hảo nhất khi đến với khán giả. Ngay trước ngày ra mắt sản phẩm mới nhất, phát hiện một số lỗi in ấn của album, Hà Trần quyết định hủy 5.000 CD đã in và in lại ngay lập tức để kịp buổi họp báo. Hà Trần thẳng thắn thừa nhận đây là đĩa nhạc “kiếm cơm”, là sản phẩm mang tính thương mại nhưng khi thực hiện, cô vẫn đưa ra yêu cầu khá khắt khe với nhạc sĩ Vũ Quang Trung. Hà Trần không giấu giếm âm nhạc cô nghe hằng ngày thường là những dòng nhạc mang tính thể nghiệm, khá kén người nghe. Cô cũng chưa từng là người hâm mộ nhạc xưa nhưng khi bắt tay làm album nhạc xưa, Hà Trần muốn nó phải thực sự khác biệt, phải thể hiện được tư duy của riêng mình trên sản phẩm. “Khi để tên mình ở đâu, tôi muốn mọi thứ phải đúng với tiêu chuẩn của mình” - Hà Trần nói. Cũng chính vì không muốn giẫm chân tại chỗ trong sự nghiệp âm nhạc, Hà Trần đã nói lời chia tay với Trung tâm Thúy Nga (Thúy Nga Paris) ở Mỹ sau khoảng thời gian 5 năm cộng tác. Hà Trần thẳng thắn cho biết dù rất được ưu ái nhưng cô vẫn không thể song hành trung tâm này bởi sự hợp tác ấy đã không đem lại hiệu quả cho cô. Hà không muốn chỉ đưa ra những sản phẩm ai cũng có thể dễ dàng làm được. Cô cũng không ngại ngùng nhận mình là người ngoan cố. “Nhiều người sang Mỹ hoàn toàn hát nhạc phù hợp với thị hiếu khán giả hải ngoại. Tôi có thể làm được điều ấy, thậm chí làm những album này không mệt bằng đĩa của tôi. Nhưng tôi ngoan cố, tôi làm theo cách của mình và đem đĩa của mình sang Mỹ bán. Tất nhiên, có những lúc tôi cũng bị trầm cảm vì tâm sức của mình không được ủng hộ. Nhưng khi hợp tác với Đỗ Bảo trong album Cánh cung 3, tôi đã phấn chấn, lạc quan trở lại vì thấy khán giả vẫn đón nhận những dự án âm nhạc tử tế” - Hà Trần cho hay.

Nữ ca sĩ từng đoạt Giải Mai Vàng với ca khúc Sắc màu cũng nói về sự cẩn trọng trong lựa chọn sô diễn: “Tôi luôn biết làm sao để sự xuất hiện của mình vừa đủ nhất. Tôi thấy mình có một ưu điểm để sống lâu với nghề này là làm việc rất có trách nhiệm. Nếu đã nhận lời ai về chương trình nào đó, tôi không muốn người làm việc chung thất vọng”.

Giấu tâm hồn vào thơ ca

Người viết bài này biết Trần Thu Hà từ khi cô còn là một nữ sinh viết văn, làm thơ của 20 năm trước. Lúc ấy, tản văn của Hà hay đăng trên tạp chí Tuổi xanh với bút danh Sông Thu. Ngày bé, Hà Trần có một sở thích đặc biệt với việc sáng tác thơ. Cô thường làm thơ vần, thơ khổ 4, làm được bài thơ nào cô lại mang cho mẹ - Nhà giáo Ưu tú Vũ Thúy Huyền - đọc và nhận xét. Bà không chỉ giúp cô sửa từng câu, từ mà còn khuyến khích cô tiếp tục sáng tạo. Với Hà, mẹ cô luôn là một người bạn lớn, là người gắn bó, đặc biệt có ý nghĩa với cô, vì thế nên khi mẹ mất năm Hà Trần 14 tuổi, cuộc đời của cô đã bước sang giai đoạn khác. Không còn “người bạn” đặc biệt ấy để chia sẻ, Hà Trần sống khép kín hơn, già cỗi hơn và thiếu đi nét hồn nhiên của thời thiếu nữ, cô mang trong lòng cảm giác sụp đổ, cô đơn. Khi thu mình vào một chỗ, Hà Trần trút cảm xúc của mình vào những trang viết. Hà bảo rằng sự tĩnh lặng luôn có ở trong cô kể từ khi cô mới hơn 10 tuổi. Cuộc sống của cô không suôn sẻ như nhiều người khác mà có nhiều thăng trầm. Bởi vậy, tâm tưởng của cô lúc nào cũng hướng đến sự tĩnh lặng. Sau âm nhạc, thơ là phương tiện hữu hiệu nhất để Hà Trần bày tỏ nỗi lòng. Cô yêu cảm giác thể hiện cảm xúc qua con chữ, nắn nót viết lại sáng tác vào những cuốn sổ tay. Chính vì thế, hai con người tưởng như khác nhau của một ca sĩ biểu diễn và người làm thơ vẫn luôn “sống hòa thuận” trong Hà. Mấy năm trước, thay vì ra đĩa như nhiều ca sĩ khác, Hà giới thiệu Thập kỷ yêu -  tập thơ đầu tay của cô. Cho đến bây giờ, Hà vẫn cứ thả mình vào trang viết như một cách để giải tỏa những tâm sự của mình.

Đã bắt đầu thức thời

Cuối năm 2014, khi Hà Trần quay lại hát nhạc xưa, nhạc sĩ Quốc Trung đã lên tiếng phản đối. “Anh ấy cho rằng có nhiều việc khác cần bỏ năng lượng  vào đó, thay vì cứ đi bảo lưu những giá  trị cũ” - Hà Trần kể. Nhưng với cô và Thanh Lam, đứng vị trí ở người trình diễn, bất cứ dòng nhạc gì nghệ sĩ có cốt lõi cũng sẽ tạo nên sự định hướng đối với khán giả. “Chúng tôi làm việc trên tên tuổi, danh dự, uy tín của chúng tôi chứ không phải chỉ để bán đĩa”.

Tuy nhiên, với một người cực đoan như Hà Trần, việc hát nhạc xưa cũng có thể coi là sự thỏa hiệp của cô với khán giả. Hà bảo cô không nghĩ mình cực đoan là sai nhưng đã đến lúc cô nhận ra mình cần phải học hỏi bạn bè, đồng nghiệp. Họ vừa làm những việc rất nghiêm túc nhưng vẫn dễ tiếp cận với số đông công chúng chứ không phải những gì quá xa lạ. “Tôi phải xem lại hành trang âm nhạc của tôi, phải tính toán đưa sự cực đoan ấy ra bằng cách nào mà người nghe có thể hiểu được chứ nếu chỉ làm nhạc cho mình hoặc lượng công chúng rất nhỏ nghe thì về mặt nghề nghiệp không phải là thành công” - Hà Trần tâm sự. Cô cũng muốn Tình ca qua thế kỷ sẽ trở thành một thương hiệu âm nhạc trong suốt sự nghiệp của mình với những dự án nhạc xưa tiếp sau đó.

TÀI TRỢ CHÍNH

TÀI TRỢ PHỤ