Hip-hop tại VN: Sẽ sớm nở tối tàn

Trên các bảng xếp hạng âm nhạc thế giới ngày nay luôn tràn ngập tên tuổi của Eminem, 50 Cent, Beyoncé, Missy Elliott, Jay-Z, OutKast... Trong xu thế chung đó, hip-hop (bao gồm âm nhạc, phong cách, thời trang...) tại Việt Nam đang được xem như một thứ ngôn ngữ thời thượng để giới trẻ bày tỏ cá tính.

Hip-hop xuống đường

Một buổi tối thứ bảy, chúng tôi leo lên lầu 13 của tòa nhà Diamond. Nằm ngay giữa trung tâm TP, mới hơn 7 giờ, tầng thượng  của cao ốc này đã đông nghẹt bạn trẻ tụ tập chờ xem cuộc so tài của các tay nhảy break-dance từ các ngõ ngách đổ về. Mọi người vui vẻ, thân thiện và trật tự. Khá nhiều bạn trẻ ăn vận theo phong cách hip-hop: áo thụng, mũ trùm len, nịt lưng dài thòng và các loại khóa sắt, dây xích thời trang lủng lẳng bên hông... Không khí nóng dần lên khi các thành viên hai nhóm Free Style và W.E.B Crew ra giữa sân bắt đầu thi thố các chiêu thức break với nhau: trồng chuối, cắt kéo, xoay đầu, xoắn ốc, quay cối xay, ke người, đi cá heo, quay tay ngựa... trong tiếng hát và âm thanh hò reo cổ vũ thay cho nhạc của khán giả xung quanh.

Cũng hình ảnh này, mỗi chiều ở Hà Nội bạn có thể bắt gặp trên vệ đường bao quanh hồ Gươm, nhiều nhóm trẻ vác máy cassette ra vừa mở nhạc vừa đu theo những điệu hip-hop sôi động. Các sân chơi tự phát như thế đang dần xuất hiện khắp nơi: Vũng Tàu, Đà Nẵng, Huế...

Không chỉ là âm nhạc

Hiểu hip-hop như một dòng nhạc đơn thuần thì không đủ. Hip-hop là cả một trào lưu văn hóa riêng biệt,  văn hóa đường phố - xuất phát từ sân chơi của những thanh niên Mỹ gốc châu Phi (da đen) sống trong những khu phố nghèo với khao khát kể về những câu chuyện bản thân.

Chính đặc thù đó và sự đa dạng, biến tấu của dòng nhạc mà hip-hop lôi cuốn giới trẻ. Cùng với các kiểu ăn mặc theo phong cách hip -hop và nhảy break, làn sóng mới này đã xâm nhập vào Việt Nam từ những năm đầu thập kỷ 90 và phát triển mạnh ở Hà Nội. Các nhóm break-boy ra đời, đình đám nhất có Big Toe, Zic Zac, Mắt Xích, Michael... nhưng tại Sài Gòn, hip-hop chỉ mới thật sự bắt đầu chừng một- hai năm trở lại đây.

Người được xem phát triển cho phong trào nhảy hip-hop ở TPHCM là Tuấn Anh, cựu thành viên của nhóm Big Toe, hiện phụ trách lớp dạy hip -hop của Vũ đoàn Hoàng Thông tại Cung Văn hóa Lao động TPHCM. Tuy nhiên, chính thức giới thiệu thể loại mới lạ này tại TPHCM lại là những cao thủ lừng danh thế giới: Niels “Storm” Robitzky (Đức) và Karl Libanus (Pháp), vào đầu tháng 10-2003.

Nhạc trẻ trong cơn sốt hip-hop

Bắt nhịp xu thế đó, các ca sĩ Việt Nam cũng quyết không... tụt hậu! Một trong những người nhanh nhạy chạy theo trào lưu này là Lý Hải, anh có hẳn nhóm ABC nhảy hip-hop minh họa và cả giọng nữ Thúy An chuyên đọc rap. Hồng Ngọc, Thanh Thảo, Minh Du (cựu The Bells) gần đây lột xác với những chiếc quần rộng thùng thình, nịt da to bản, mái tóc thắt bím rối mù và những điệu lắc hông lạ mắt. Những bản hip-hop Hàn Quốc được cover lại: Biết em đã về, Khóc cho yêu thương... Nhiều sáng tác thử nghiệm gần đây: Lại một người nữa ra đi (Lý Hải), Cỏ dại (Lương Bằng Quan), Rời xa (Tiến Đạt), Nhớ (Trần Vũ Anh Bình)... mang âm hưởng của dòng hip-hop thời thượng. Thị trường nhạc Việt nóng dần trong cơn sốt hip-hop!

Dù hip-hop là loại nhạc đến từ đường phố và mang tính toàn cầu, nhưng mỗi vùng đều có truyền thống và ngôn ngữ khác nhau, phổ biến rộng rãi là việc không dễ! Cho nên, cũng kiểu quần áo ấy, phong cách ấy, nhưng muốn Việt hóa hip-hop,  cái khó nhất vẫn là ngôn ngữ.

Cơn sốt hip-hop chỉ mới khởi đầu và chưa hề có dấu hiệu hạ nhiệt nhưng đó không hề là sân chơi dễ dàng. Để sống được,  hip-hop phải có nội lực và vượt qua rào cản ngôn ngữ. Nên chuyện sớm nở tối tàn của hip-hop tại VN sẽ là điều tất yếu.