Isabelle Huppert: Cuộc đời là những vai diễn

Một diễn viên đa phong cách

Sinh ngày 16-3-1953 tại Paris trong một gia đình khá giả (bố là giám đốc, mẹ là nghệ sĩ dương cầm kiêm giáo viên tiếng Anh), Isabelle Huppert và các anh chị ngay từ nhỏ thường được bố mẹ cho đi du lịch và thưởng thức nghệ thuật. 19 tuổi, Isabelle bắt đầu bước chân vào làng nghệ thuật thứ bảy với bộ phim Faustine et le bel été (Faustine và mùa hè tươi đẹp) của đạo diễn Nina Compagneez. Hai năm sau đó, cô đã gây chú ý cho làng điện ảnh Pháp bằng bộ phim Les valseuses (Điệu valse) và Le juge et l’Assassin (Thẩm phán và kẻ sát nhân). Kể từ đó, nữ nghệ sĩ này đã có trong sự nghiệp của mình trên 70 vai diễn ở nhiều thể loại đa dạng: bi, hài, cao bồi viễn Tây hay phim lịch sử... Tài năng và cống hiến hết mình cho vai diễn, Isabelle đã giành được nhiều giải thưởng trong các kỳ liên hoan phim (LHP) quốc tế. Trong số đó, có thể kể đến giải diễn viên nữ xuất sắc nhất tại LHP Cannes năm 1978 với vai Viollette, trong phim Violette Nozière. Isabelle đã vào vai một cô gái 18 tuổi, luôn cảm thấy ngột ngạt trong cuộc sống nhung lụa nên bỏ nhà đi tìm niềm vui ở đàn ông mỗi khi đêm đến. Mọi việc chỉ vỡ lở khi cô bị mắc bệnh giang mai. Bức xúc vì bị cha mẹ mắng nhiếc, cô tìm cách hạ độc họ, người cha chết, nhưng người mẹ còn sống sót đã tố cáo cô con gái. Giải thưởng được nhiều nữ diễn viên mong đợi nhất tại LHP Cannes 2001 lại một lần nữa đến với Isabelle qua vai Erika Kohut, một giáo viên dạy dương cầm trong phim La Pianiste. Vì muốn thoát ra khỏi cuộc sống tẻ nhạt cùng với sự hà khắc của bà mẹ, Erika thường lén lút đi xem những bộ phim “cấp 3” rồi thường thủ dâm và nhìn trộm người khác để thỏa mãn dục vọng của mình. Một cậu học sinh trong lớp đã phát hiện ra và tìm cách tán tỉnh cô giáo. Bằng tài năng thiên bẩm của mình, Isabelle Huppert đã thể hiện thật tuyệt vời cả hai vai diễn: một kẻ sát nhân và một ả dâm đãng.

Có thể nói Isabelle Huppert là một trong số ít diễn viên thể hiện được cùng lúc những vai vừa yếu đuối lại vừa mạnh mẽ, cảm động mà không bi quan. Ngay từ những ngày đầu bước chân lên sân khấu tại trường nghệ thuật sân khấu Paris, Isabelle đã khẳng định khả năng nhập vai của mình. “Khi đóng phim, diễn viên phải thoát ra khỏi chính mình để hòa vào cuộc đời của nhân vật. Khi đó, tôi luôn tạo cho mình cảm giác một mình, tách hẳn ra khỏi những mối quan hệ đời thường và sống cuộc sống của nhân vật” - Isabelle chia sẻ. Chính sự tự tin đó cũng gây cho bà không ít khó khăn trong việc lựa chọn vai diễn. Tuy nhiên, vai diễn càng khó thì bà lại càng có dịp thể hiện khả năng xuất sắc của mình. Nồng nhiệt hay lạnh lùng, hài hước hay mỉa mai, từ vai diễn này đến vai diễn khác, bà đã xây dựng cho mình một hình ảnh riêng biệt: một diễn viên quyến rũ nhất, một ngôi sao lạnh lùng nhất.

Một nghệ sĩ nhiều giải thưởng

Isabelle Huppert đã bước lên đỉnh vinh quang của nền nghệ thuật thứ bảy khi nhận được giải thưởng César, giải thưởng danh giá nhất dành cho những bộ phim Pháp ngữ, vào năm 1996 với bộ phim La Cérémonie (Buổi lễ). Trong phim, bà đã hóa thân thành một nữ bưu tá tò mò và đố kỵ, bạn của Sophie, một cô gái giúp việc nhà tốt bụng nhưng mù chữ. Tình bạn của họ chính là mở đầu cho một chuỗi bi kịch tại gia đình mà Sophie đang giúp việc... Ngoài ra, bà còn là một nhà sưu tập giải thưởng với nhiều giải đạt được tại LHP quốc tế Venise (Ý) 1988, 1995; LHP quốc tế Moscow (Nga) 1990; LHP quốc tế Berlin (Đức) 1990; LHP quốc tế Montréal (Canada) 2000; là nữ diễn viên xuất sắc nhất châu Âu năm 2001 và nhận giải Kim cương tại Ý năm 2002. Không chỉ diễn xuất, bà còn đảm nhận nhiều trọng trách trong các sự kiện điện ảnh quốc tế như làm chủ tọa đêm khai mạc và bế mạc LHP Cannes 1998, chủ tịch Hàn lâm Điện ảnh châu Âu 1999. Trong vai trò là nhà sản xuất, kể từ năm 1999, Isabelle đã làm ba bộ phim và đang thực hiện phim In America trong năm 2007.

Đại sứ của điện ảnh Pháp

Bằng tài năng và kiến thức của mình, Isabelle Huppert đã đóng góp rất nhiều trong việc quảng bá hình ảnh nước Pháp ra thế giới. Sự nghiệp diễn xuất của bà tại Pháp cũng như ở nước ngoài đều thu được những thành công lớn. Điều này thể hiện qua sự cộng tác giữa bà với các đạo diễn Mỹ như Michael Cimino trong La porte du paradis (Cánh cổng thiên đàng), Paul Cox trong phim Cactus... Tại Nga, bộ phim L’Innondation (Lũ lụt) đã được đánh giá cao, hay Affinités électives ( Sự tương đồng) tại Ý cũng được công chúng ủng hộ nhiệt tình... Năm 1999, điện ảnh Pháp đã tôn vinh bà bằng huân chương Bắc đẩu bội tinh, huân chương cao quý dành cho những người có đóng góp quan trọng vào nền văn hóa Pháp. Trong bài diễn văn tại buổi lễ, bà Catherine Trautmann, Bộ trưởng Văn hóa Pháp, đã phát biểu: “Isabelle Huppert là một trong số ít người có sự nghiệp tại hải ngoại sánh ngang bằng sự nghiệp tại nước Pháp. Từ nay, bà sẽ giữ vai trò đại sứ của điện ảnh Pháp để đưa nền điện ảnh nước nhà ra thế giới. Nhân danh tổng thống, tôi xin trao tặng bà tước Hiệp sĩ Huân chương Bắc đẩu bội tinh”. Isabelle là một trong số ít diễn viên nói được nhiều ngoại ngữ. Ngoài tiếng Pháp là tiếng mẹ đẻ, bà còn nói tiếng Anh, tiếng Ý, tiếng Hungary và tiếng Nga.