Khóc vì phim chiến tranh của đạo diễn trẻ

Có một thực tế không thể phủ nhận lâu nay là nhiều người ngại xem phim chiến tranh Việt Nam. Thế nhưng, “Người trở về” (chuyển thể từ “Người về bến sông Châu” của nhà văn Sương Nguyệt Minh) khiến người xem phải suy nghĩ khác khi tất cả các suất chiếu suốt tuần qua của bộ phim luôn không còn một chỗ trống.

Khán giả, đạo diễn cùng khóc

Một câu chuyện giản dị được kể một cách giản dị đã chạm vào trái tim người xem. Một không gian lịch sử, không gian chiến tranh được tái hiện thật giản dị, không cường điệu, không lên gân, không có những màn phô diễn kỹ xảo hoành tráng.

Nhiều khán giả đã khóc khi xem “Người trở về” của nữ đạo diễn thế hệ 8X Đặng Thái Huyền. Họ khóc vì những nỗi đau của người trở về sau cuộc chiến; khóc vì nỗi buồn, vì tình yêu, vì những nỗi ám ảnh khôn nguôi về thân phận con người.

Đặng Thái Huyền trên trường quay. (Ảnh do nhân vật cung cấp)

Những tiếng khóc nghẹn ngào, những tràng pháo tay vang lên sau các cảnh phim xúc động…, Huyền bảo đó là phần thưởng vô giá cho những người làm nghề, đặc biệt là ê-kíp làm phim trẻ của điện ảnh quân đội. “Tôi ngồi phía dưới và cũng rơi nước mắt. Chúng tôi xúc động vì một bộ phim chiến tranh của thế hệ 8X, 9X đã được khán giả đón nhận” - nữ đạo diễn này tâm sự.

Không phải ai cũng hiểu Huyền đã bị áp lực như thế nào khi được giao làm đạo diễn “Người trở về”. Nhà sản xuất lâu nay ít khi tin lớp trẻ, nhất là với những đề tài đòi hỏi có sự trải nghiệm, hiểu biết như chiến tranh cách mạng. Trong khi đó, Huyền thuộc thế hệ trẻ lại chưa từng làm phim nhựa 35 mm.

“Nhiều cuộc họp đã diễn ra và điều duy nhất tôi nói bằng tất cả tâm can của mình là “cháu đang ở thời điểm chín chắn, sung sức trong nghề nghiệp. Các chú hãy tin cháu”. “Người trở về” khi công chiếu đã chứng minh rằng những gì tôi hứa là không sai. Tôi sung sướng vì công sức của mình và ê-kíp đã tạo ra thành quả, được người xem đón nhận. Khán giả là những giám khảo công bằng, công tâm nhất” - Huyền xúc động.

Diễn viên gạo cội Dũng Nhi nhìn nhận trong buổi ra mắt “Người trở về” rằng Đặng Thái Huyền sẽ là gương mặt nữ đạo diễn sáng giá nhất của làng điện ảnh Việt thời gian tới.

Nghề chọn người

Với Đặng Thái Huyền, làm nghề nào cũng phải có duyên. Với cô, không phải người chọn nghề mà là nghề chọn người.

Huyền thi vào Khoa Đạo diễn Trường ĐH Sân khấu Điện ảnh khi đang học năm thứ nhất Khoa Du lịch Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG Hà Nội. Tất cả mới đầu chỉ là sự yêu thích mơ hồ nhưng chính đạo diễn - NSND Khắc Lợi, thầy chủ nhiệm - đã truyền cảm hứng, sự yêu nghề cho cô gái thế hệ 8X này.

“Thầy cho tôi làm trợ lý, phó đạo diễn từ khi mới chỉ là sinh viên. Những ngày tháng cùng thầy đi làm phim, vất vả trên phim trường, tôi thấy mình đã say công việc này thật sự. Tôi vẫn nói nếu không có thầy Khắc Lợi, sẽ không có tôi hôm nay” - Huyền tâm sự.

Cũng chính nhờ những ngày tháng làm trợ lý đạo diễn cho phim “Tiếng cồng định mệnh” của thầy Khắc Lợi mà Huyền gắn bó với điện ảnh quân đội như một “định mệnh”. Cô được lãnh đạo đơn vị này mời về đầu quân. Ngay cả khi mới là nhân viên tập sự, Huyền đã được giao làm bộ phim truyện đầu tay “Chuyện vùng biên” (giành giải quay phim xuất sắc nhất, diễn viên nam chính xuất sắc nhất trong Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 14).

Những bộ phim tiếp theo của Huyền: “Để lại mùa xuân”, “13 bến nước”, “Vũ khúc ánh trăng” (tất cả cùng là đề tài hậu chiến) đều được đánh giá cao bởi cái nhìn rất riêng của nữ đạo diễn này. Đặc biệt, “13 bến nước”, cũng chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn Sương Nguyệt Minh, đã giành được giải Bông sen vàng tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 16-2009. Phim còn nhận được các giải thưởng quan trọng khác, như: đạo diễn xuất sắc nhất, nam diễn viên, nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, quay phim xuất sắc nhất…

Nói về cái “duyên” với Sương Nguyệt Minh, Huyền bảo cô rất thích những câu chuyện của nhà văn quân đội này. Ở đó, Huyền tìm thấy mình, thấy những số phận phụ nữ quanh mình. “Tôi bị ám ảnh và thôi thúc tới mức gần như đã mường tượng trong đầu một vài nét sơ khai về hình ảnh” - Huyền thổ lộ.

Nhà văn Sương Nguyệt Minh cho rằng Đặng Thái Huyền là đạo diễn làm phim về chiến tranh chân thực nhất, hay nhất của thế hệ 7X, 8X.

Tên tuổi thân quen trên phim truyền hình

Đạo diễn Đặng Thái Huyền sinh năm 1980, tốt nghiệp thủ khoa đạo diễn điện ảnh năm 2003. Cô cũng đã tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành nghệ thuật điện ảnh và truyền hình, hiện giữ chức Trưởng Phòng Phim truyện của Điện ảnh Quân đội.

Được biết đến với những bộ phim chiến tranh nhưng Huyền không hề gò bó mình với thể tài duy nhất này. Cô từng thử sức mình ở dòng phim truyền hình về đề tài gia đình khá ăn khách, như: “Ở rể”, “Thiên đường vắng em”, “Bí mật đàn ông”, “Bánh đúc có xương” và sắp tới sẽ là dự án phim điện ảnh hành động hoặc kinh dị tại TP HCM. Huyền bảo cô muốn mở nhiều cánh cửa để thử sức mình, để chứng minh rằng cô không chỉ làm phim về chiến tranh hay về những nhân vật có số phận.

Tuy xuất hiện chưa lâu nhưng Đặng Thái Huyền đã là chủ nhân của bộ sưu tập nhiều giải thưởng danh giá. Huyền cho biết có lúc cô cũng bị ảo tưởng nhưng thời gian đã cho nữ đạo diễn này hiểu rằng giải thưởng chỉ là sự động viên, khích lệ những người làm nghề chứ chưa hẳn là thước đo năng lực.

“Với “Người trở về”, tôi vui và hạnh phúc khi nhận được những lời khen ngợi. Tôi biết mình đang đứng ở đâu và con đường phía trước của mình còn rất nhiều thử thách. Nghề làm phim là nghề làm dâu trăm họ, khen chê là chuyện thường tình. Tôi chuẩn bị tâm thế để đón nhận tất cả” - Huyền bày tỏ.